background image
Kar>n duvar> f>t>klar>, kar>n duvar> kas ve fasya tabakalar>, me-
zenterlerin aras> veya organlar>n çevresindeki bir aç>kl>ktan
kar>niçi organlar>n yer de¤ifltirmesidir. bölgede görülen f>t>klar genellikle birlikte s>n>fland>r>l>r ve ka-
s>k (ibguinal) f>t>klar> ad>n> al>r. Ventral f>t>klar kas>k d>fl>nda-
ki bölgelerde anterior kar>n duvar>nda oluflan f>t>klara verilen
ortak isimdir. Baz> yazarlar umbilikal f>t>klar> ventral f>t>k gru-
bunun d>fl>nda tutarlar (1,2).
F>t>k, her iki cinsde, tüm >rklarda ve her yaflta görülebilen
s>k bir antitedir. 1960 y>l>nda Amerika Birleflik Devletlerinde
Sa¤l>k Bakanl>¤>nca, 3 milyon kiflide yap>lan taramada nüfu-
sun 1000 de 14.9 `unda f>t>k oldu¤u gösterilmifltir. F>t>klar>n %
75'i erkeklerde görülmektedir, ayr>ca görülme s>kl>¤> her yafl
grubunda erkeklerde daha fazlad>r (erkeklerde 23.2, kad>nlar-
da 7.1). F>t>k prevalans> yaflla artmaktad>r. En düflük prevalans
15-24 yafl grubunda ve 1000'de 4.1 (1000 de erkeklerde 6.4,
kad>nlarda 2.1) ve en yüksek prevalans ise 75 üstü yafl grubun-
da 1000'de 64.6 (erkeklerde 122.9, kad>nlarda 19.9) olarak
saptanm>flt>r (1,3,5).
De¤iflik tür f>t>klar>n rölatif s>kl>¤> araflt>r>lan grubun yafl
da¤>l>m>na, mesleklerine ve erkek:kad>n oran>na göre de¤ifl-
mektedir. t>klar tüm f>t>klar>n %80'ini olufltururlar
ve erkeklerde kad>nlara oranla 9 kez daha s>k görülürler. Di-
rekt inguinal f>t>k çocuklarda nadir görülür ve kad>nlarda ise
ola¤an de¤ildir. Femoral f>t>klar, tüm f>t>klar>n çok az bir k>s-
m>n> oluflturur ve kad>nlarda erkeklere göre üç kat s>k görülür.
Rapor edilen birçok seriyi toplayan Zimmerman ve Anson'a
göre tüm f>t>klar>n %83'ü inguinal, %6's> femoral, %5'i insiz-
yonel, %4'ü umbilikal, %1'i epigastrik ve %1'i di¤er tip f>t>k-
lard>r(1-3,6-8).
Strangüle F>t>klar
Strangülasyon, f>t>k kesesi içindeki organ>n kan ak>m>n>n bo-
zulmas> veya tamamen engellenmesi ile oluflur ki bu genellik-
le f>t>k boynundaki darl>k veya intrinsik bir bant nedeni ile ge-
liflir. Strangülasyon gangrene neden olup acil giriflim gerekti-
rebilir ve kar>n duvar> f>t>klar>n cerrahisi ile ilgili ölümlerin
ço¤undan sorumludur. Bu durum inkarserasyondan ayr>lma-
l>d>r. t>¤>n redükte edilememesidir.
Strangüle f>t>klar>n gerçek insidans>n> saptamak güçtür fa-
kat bu oran yay>nlara göre 100.000 de 5 ile 15 aras>nda de¤ifl-
mektedir. Etkilenen hastalar>n ortalama yafl> 65'e yak>nd>r.
Yay>nlanan strangülasyon serilerinde ço¤unluk inguinal f>t>k-
lardad>r, ikinci s>kl>kla femoral f>t>klar, sonra umblikal ve in-
sizyonel f>t>klar gelir(1-3,9).
Strangülasyon hemen her zaman f>t>k bölgesinde a¤r>ya
neden olur. Strangülasyon intestinal obstruksiyona neden ola-
bilece¤i için kramp tarz>nda kar>n a¤r>s>, kusma ve konstipas-
yon görülebilir. Tekrar eden ve ciddi bir kusma nadiren var-
d>r. Ayakta yap>lan fizik incelemede belirgin kitle görülür ve
hasta yat>r>ld>¤>nda kitle de¤erlendirilemiyebilir. Muayenede
kar>n duvar>ndaki herni olas>l>¤> olan tüm odaklar incelenme-
lidir. fiiflman ve yafll> insanlar>n fizik incelemesi güç olabilir.
, atefl, taflikardi, hipotansiyon ve yor-
gunluk hissi geç bulgulard>r ve strangülasyon, tan> ve tedavi-
nin gecikti¤ini gösterir. Distansiyon, hipoaktif barsak sesleri,
oligüri ve dehidratasyon, intestinal obstrüksiyon ve barsak
strangüle k>sm>nda intravasküler s>v> sekestrasyonu varl>¤>n>n
göstergeleridir. Strangüle f>t>klarda laboratuvar testlerinin
kullan>m> k>s>tl>d>r. Lökositoz non-spesifik bir bulgudur. Rad-
yolojik incelemede intestinal obstrüksiyonun karakteristik
bulgusu olan hava s>v> seviyesi gösteren barsak segmentleri
görülebilir.
Gerekli tedavi acil ameliyatt>r. Cerrahi tedavide primer
amaç, gangrene olan dokudan toksinden zengin kan ve lenfa-
tik s>v>n>n sistemik dolafl>ma geçmesini ve nekrotik barsaktaki
kontamine materyalin peritoneal bofllu¤a yay>lmas>n> engelle-
mektir. Bunlar> sa¤lamak için strangülasyon oldu¤u düflünü-
len hastalarda belli ilkeler uygulanmal>d>r.
Strangüle F>t>k Tedavisi
t>¤a iç k>s>mdan yaklafl>p strangülasyon düzel-
tilmeden önce barsa¤> ve kan ak>m>n> kontrol alt>na almak ge-
reklidir. Femoral ve inguinal f>t>klarda preperitoneal yaklafl>m,
umblikal f>t>kta genellikle göbek alt> orta hat insizyon yap>la-
rak ve umblikal halkaya ilk baflta dokunulmadan yaklafl>m uy-
gulan>r. t>¤a
giren ve ç>kan barsaklar ve mezenterik arter ve venler damar
"loop"lar ile kontrol alt>na al>n>r. Strangüle f>t>k kesesine
omentum da girmifl ise, keseye girifl yerinden kesilmeli ve
proksimal k>s>mdaki kanamalar dikifllerle kontrol edilmelidir.
Üçüncü olarak, barsak ve damarlar kontrol alt>na al>nd>ktan
ve çevre dokular kompresler ile korunduktan sonra f>t>k kese-
si giriflindeki halka kesilmeli ve kese içeri¤i serbestlefltirilmeli-
dir. Femoral f>t>klarda iliopubik trakt yap>flma yerinde Cooper
ligamentine paralel olarak birlikte kesilir; umblikal f>t>klarda
ise en uygun olan göbekteki kese halkas>n>n orta hatta ve alt
k>s>mdan kesilmesidir. Dördüncü olarak, serbestlefltirilen bar-
sakta e¤er nekroz flüphesi varsa veya kanlanmas> bozulmufl ise
rezeksiyon ve takiben barsak anastomozu yap>l>r. Beflinci ola-
1803
161
BÖLÜM
Kar>n Duvar> F>t>klar>
Dr. Emin Ersoy, Dr. Ercüment Tekin, Dr. Robert Condon