bahlar> veya yemekten sonra günde 1 kez veya daha fazla de-
fakasyon yapar (1). Bu döngünün bozulmas> yaflam kalitesi
üzerinde olumsuz etki göstermesine ra¤men ço¤u zaman bu
flikayetler dile getirilmemektedir (2). Defakasyon sorunlar>na
neden olan pek çok hastal>k vard>r. Bunlar fekal inkontinans,
konstipasyon, rektal invajinasyon, rektal prolapsus, soliter
rektal ülser, rektosel, posterior rektal herni gibi bafll>klar alt>n-
da incelenmektedir. Defakasyon sorunlar>na neden olan has-
tal>klar>n patofizyolojisini anlamak için öncelikle normal ano-
rektal fizyolojinin anlafl>lmas> gerekmektedir.
sakral promontoryumdan bafllay>p 12-18 cm distale kadar
uzanmakta ve pelvis içinde yerleflmektedir. Üst ve alt rektum
farkl> embriyolojik yap>lardan geliflmifltir. Üst rektum ark bar-
saktan (hindgut) köken almakta ve peritoneal kavitenin içine
do¤ru ilerlemekteyken, alt rektum kloakadan köken almakta
ve s>k> bir ekstraperitoneal ba¤ dokusu taraf>ndan kuflat>lmak-
tad>r (3). Anal kanalsa yaklafl>k olarak 2.5-5 cm uzunlu¤unda-
d>r. Anal kanal>n üst s>n>r>n> levator ani kas> oluflturur. Leva-
tor aninin bir bölümü (puborektal kas), kontinans>n idamesi-
ni sa¤layan ve ayr>ca gaz ç>karken gaita ç>k>fl>n> engelleyen
fonksiyonel bir blok görevi yapan anorektal aç>y> oluflturur
(4).
(hemoroidal) arter taraf>ndan, distal rektum ve proksimal
anal kanalsa internal iliak arterden köken alan orta rektal (he-
moroidal) arter taraf>ndan, anal kanal>n geri kalan k>sm> ise
internal iliak arterden köken alan internal pudental arterin bir
dal> olan inferior rektal arter taraf>ndan sa¤lanmaktad>r.
portal sisteme, inferior rektum ve anal kanalsa orta rektal ven
ve inferior rektal (pudental ven arac>l>¤>yla) venlerle internal
iliak vene drene olmaktad>r.
rumludurlar. Kaudal 3 sakral sinir köklerinden köken alan pa-
rasempatik sinir sistemi dallar> nervi erigentiye olufltururlar.
Her iki sinir sistemi pelvis içinde birleflip pelvik pleksusu olufl-
tururlar. Pelvik pleksus hem rektumu hem de üriner sistem ve
genital sistemin sempatik ve parasempatik inervasyonundan
liflerle inerve edilir.
ile parasempatik sinirler taraf>ndan innerve edilir. Her iki
grupta internal anal sfinkteri inhibe eder.
sa¤lar, eksternal anal sfinkter paralize olsa dahi dinlenme ba-
s>nc>nda minimal de¤ifliklikler olur (5). Eksternal anal sfinkter
çizgili kaslardan oluflur, 4. sakral sinirin perineal dal> ve inter-
nal pudental sinirin inferior rektal dal>n>n inervasyonuyla
gevfler (4). Kar>n içi bas>nc>n artt>¤> durumlarda eksternal anal
sfinkter istemli veya refleks olarak kas>l>r (5). Levator ani kas>
pudental sinirin dallar>, inferior rektal sinir, perineal ve sakral
(S3 ve S4) sinirler taraf>ndan inerve edilir. Anal kanal>n duyu-
su pudental sinirin de dal> olan inferior rektal sinir taraf>ndan
sa¤lan>r. Dentate çizginin 2 cm proksimalinde anal kanal epi-
teli düzeyinde oldukça fazla miktarda sinir pleksusu vard>r.
refleks ark>n> içeren ve ö¤renmekle kazan>lan bir mekanizma-
d>r. Anal kontinans>n sa¤lanmas>nda etkili faktörler; anal
sfinkter mekanizmas> (anal kanal>n yüksek bas>nç bölgesi),
anorektal aç> ve pelvik kas yata¤>n>n koordineli aktivitesi, ano-
rektal duyusal ve refleks mekanizmalar>, rektum distansiyonu,
tonusu ve kapasitesi, rektal motilite ve boflalma, kolon transit
süresi, anal kanal motilitesi, gaita volümü ve yo¤unlu¤udur.
Bu faktörler sayesinde, fekal içeri¤in kat>, s>v> veya gaz hali
ay>rt edilebilmekte uygun zaman ve yerde anorektum aç>l-
maktad>r.
ma 11.5 saattir. Barsak içeri¤inin sigmoid kolonda yeterli dü-
zeye ulaflmas> ile günde bir kez veya daha fazla say>da olmak
üzere feçes rektuma itilir (6). Rektosigmoiddeki mekanik ve
fizyolojik retansif kuvvetler normal flartlarda distal rektumu
bofl ve kollabe tutarlar. Bofl halde bulunan rektuma d>flk>n>n
gelmesiyle rektumda gerilim meydana gelir. E¤er d>flk> ufak
topaklar halinde rektuma girerse bu rektumda yeterli distan-
siyon ve enterit içeri¤i alg>lamas> oluflturmaz. Tersine s>v> gai-
ta, rektuma genifl volümlerde ani olarak gelirse girerse sa¤l>kl>
bireylerde bile inkontinans oluflabilir. Defakasyon s>ras>nda
etkili olan duyusal reseptörler yo¤unlukla puborektal kasta