background image
882
Ü
ST
E
KSTREMTE
ulna kiriklari (Monteggia kiriklari)üzerine bir tartimayi içe-
rir. Essex Lopresti yaralanmasi tanimi da eklenmitir.
YÖNETM LKELER
Yaralanma Mekanizmalari
Radius ve ulna kiriklarinda çeitli mekanizmalar yer almak-
tadir. Hepimizin bildii gibi, bir travmanin önemli enerjisi,
önkol kemikleri kirilmadan önce var olmalidir. Pekçok önkol
cisim kiriklari, yüksek bir yerden düme, direkt darbe ya da
bir trafik kazasini içerebilir. Direkt darbe yaralanmalarinda,
kurbanin önkola sert bir cisimle vurulduu kavgalari içer-
mektedir. çgüdüsel olarak kurban kafasini korumak için ve
saldirgana kari kendini korumak için önkolunu yukari kal-
dirir. Ardindan önkol, iddete maruz kalir. Polis copu kirii
olarak bilinen, böyle bir darbe sonucu oluan izole bir ulna
kirii, ulna boyunca herhangi bir yerde meydana gelebilir.
Özellikle, interösseöz membran daha az yaralandiinda dep-
lasman %50den az olur ve bu genellikle dier önkol kiriklarin-
dan daha stabildir.
22
Önkolun açik kiriklari ona bali tendon ve sinirlerin ha-
sariyla önemli sakatliklara yol açabilir. Açik kiriklarin önemli
bir nedeni ateli silah yaralanmasidir. Sinir ya da yumuak
doku zedenlemelerinin yani sira, burada genelde kemik kaybi
sözkonusudur, bu da iyilemenin gecikmesine neden olur ve
ilave bir cerrahi müdahale gerektirir.
Öykü ve Fiziksel Muayene
Radius ve ulna cisim kiriklari genellikle kaymitir. Bunun ne-
deni erikinlerde genel olarak kiria neden olan önemli bir
güç ya da, kaymaya neden olan önkol kasinin kirik parçalarini
çekmesi gerçei olabilir. Tani; Kaymanin ve instabilitenin bir
sonucu olarak, ari, deformite, fonksiyon kaybi gibi belirti ve
bulgularla kolayca konabilir. Cop kiriklarinda, unlanin cilt alti
kenarindaki palpasyon, kirik seviyesinde bir hassasiyet mey-
dana getirir. Bir miktar ime neredeyse her zaman meydana
gelir ve genellikle, yaralanmaya yol açan kuvvet ve yaralanma
zamanina balidir.
Fizik muayene özellikle, sinir ve majör kan damari zede-
lenmesine yol açabilecek olan açik kiriklarda, radial, medyan
ve ulnar sinirlerin motor ve duyusunu içerecek dikkatli bir
nörolojik muayenesini içermelidir. Özellikle, önkol imise
ve gerginlik varsa, kompartiman sendromu vardir ya da ge-
limektedir. Bu tür bir durumda, nörolojik hasar kadar pasif
germe sirasinda ari da aranmalidir. Ardindan, kompartiman
basinci ölçülmeli ve tani konursa, fasyotomi ile acil tedavi
edilmelidir (bkz. Bölüm 27).
Yüksek enerjili travmaya bali önkol kiriklarinda, yumu-
ak doku yaralanmasi, özellikle dirsek ve bilek balarinin ze-
delenmesi siklikla görülür. Önkol kiriklari ile balantili olan
üç lezyon vardir: Monteggia, Galeazzi ve Essex-Lopresti. Bu
lezyonlarin hizli ve düzgün olarak taninmasi önemlidir, çün-
kü doru tedavi hem yeterli kirik stabilizasyonunu ve normal
bilek ve dirsek ekleminin doru bir ekilde eklem yüzlerinin
düzeltilmesini içermelidir. Bunu baarmak için, yumusak
doku tamiri ve rekonstrüksiyonu bazen gerekir. Bu yaralan-
malar, aaidaki bölümde tarif edilmitir.
Monteggia Kirikli­Çikiklari
Radiusun bainin çikmasina elik eden proksimal ulna kirik-
lari tüm önkol kiriklarinin %5inden azini oluturan çok sik
rastlanilmayan kiriklardir. Bu yaralanma ilk olarak 1814 yilin-
da Monteggia tarafindan tanimlanmitir.
Tipik olarak, Monteggia kirikli çikii olan bir hasta, dir-
sek arisindan ve dirsek fl eksiyonu ve önkol rotasyonundan
mekanik bir engelden ikayetçidir. Monteggia yaralanmasinin
türüne bali olarak, radius bai, dirsein ön ya da arka yönün-
de hissedilebilir.
Sinirlerin dikkatli bir ekilde muayenesi önemlidir, özel-
likle %17 gibi yüksek insidansla rapor edilen,
11
posterior in-
terosseoz sinir muayenesi önemlidir. Yaralanmanin nedeni
genel olarak, sinirin çikan bir radius bai tarafindan sikitiril-
masidir. Spinner
95
ve daha sonralari Boyd ve Boals
9
tarafindan
kaydedilen raporlara göre, tüm bu sinir palsileri kendiliin-
den tedavi olur. Buna ramen, redükte edilemeyen Monteggia
lezyonuna
75,94,105
neden olan posterior interosseoz sinirin ara-
ya sikimasi ara ara bildirilmitir. Bu nadir vakalarda, sinirin
açik(cerrahi) bir incelemesi yapilmalidir. Radioulnar eklemin,
baarili bir kapali redüksiyonunda bile, eer 8. haft ada fonk-
siyon geri dönmezse, cerrahi aratirma ve sinirin dekompres-
yonu önerilir.
54
Anterior interosseous siniri,
26
median, ulnar
siniri de içeren dier sinirlerin yaralanmalari de ortaya çika-
bilir.
Galeazzi Kirikli-Çikii
Radiusun orta ve distal üçte birlikkisminda oluan kirik ge-
nel olarak DRUJ (ekil 31.1) çikii ile balantilidir. Bu lezyon,
1934 yilinda Galeazzi
30
tarafindan kaydedilmitir. Stabil ol-
mayan yapisi ile karakterizedir ve tatmin edici bir fonksiyon
için açik redüksiyon ve internal fiksasyona gereksinim vardir.
Radyografide , distal radius ve ulna arasinda geni bir boluk
ve radiusun boyunun kisalmasi durumunda cerrah tarafindan
üphelenilmesi gereken durumdur. DRUJ'un herhangi bir ins-
tabilitesi durumunda, radiustaki kirik cerrahi olarak stabilize
edildikten sonra dikkatli bir balotman uygulanarak tayin edil-
melidir.
Bu kirik-çikik kompleksinin instabilitesi, radius cisim ki-
riklarina yol açan büyük bir kuvvetin interosseöz membran
ile ulnaya tainmasindan oluur. Ulna bai çikar ve ardindan
triangular fibrokartilaj kompleks yirtilir, ve tüm DRUJ komp-
leks stabil olmayan bir hale gelir. Ulnar stiloid kirilabilir. Hem
radius hem de ulna cisim kiriklari oluumuyla özel bir tür
Galeazzi yaralanmasi türü meydana gelebilir
71
ve bazen distal
radioulnar eklemin bozulmasina bakilmalidir.
Essex-Lopresti Zedelenmesi
Bu lezyon, Essex-Lopresti
27
tarafindan 1951 yilinda tanimlan-
mitir ve radio ulnar ayrilmasi olarak tarif edilen nadir bir ön-
kol kompleks zedelenmesidir. Bu genel olarak, uzatilan el üs-
tüne düme ile ortaya çikar, bu da radiusun bainda kiria ve
radiusun proksimal göçüne neden olan DRU ve inter-osseoz
membranin bozulmasina neden olur. Bu genel olarak gözden
kaçar, çünkü dikkat genelde, önkolun geri kalanini diarida
birakan radius bai kiriina yöneltilir. Radiusun proksimal
göçü ile ilgili patomekanikler Hotchkiss ve ark.
50
tarafindan
gösterilmitir, buna göre, kiria neden olan güçlü bir kuvvettir