background image
de¤erlendirmelerini karfl>laflt>rm>fllard>r. Sonuçta Weber ve
Lauge-Hansen s>n>flamalar>nda büyük oranda baflar>s>z ol-
duklar>n> fakat Salter-Harris ile kolayca s>n>flama yapt>klar>-
n> belirtmifllerdir.
Çocuk ayak bile¤i k>r>klar>nda s>k kullan>lan bir yaralan-
ma mekanizmas> da Dias ve Tachdjian
49
71 çocuk ayak bile¤i
k>r>¤>n> yaralanma mekanizmas>na göre yeniden de¤erlendi-
rerek Lauge-Hansen s>nflamas>n> modifiye ettikleri s>n>flan-
d>rmad>r (fiekil 26-3). Bu s>n>flaman>n (1978) ilk kelimesi ya-
ralanma s>ras>nda aya¤>n pozisyonunu, ikinci kelimesi yara-
lanmay> oluflturan gücü belirten dört tip bulunmaktad>r:
Aksiyel kompresyon, Juvenil Tillaux, üç planl> ve di¤er
fizyal yaralanmalar fleklindeki dört tip sonradan Tachdjian
179
taraf>ndan ilave edilmifltir. Güncel olarak sindezmoz yaralan-
malar> da s>n>fland>rmaya eklenmifltir.
43
Bunlar farkl> flekilde
düzenlenmifl olmas>na ra¤men ilk üç s>n>flama yaralanma
mekanizmas>n> tan>mlayabilmektedir. "Aksiyel kompresyon
yaralanmas>" yaralanma mekanizmas>n> tariflemektedir an-
cak aya¤>n pozisyonu ile ilgili bilgi vermemektedir. Juvenil
Tillaux ve üç planl> k>r>klar>n d>fl rotasyon nedeniyle meyda-
na geldi¤i düflünülmektedir. Daha önce bahsedildi¤i gibi ju-
venil Tillaux ve üç planl> k>r>klar, geçifl k>r>klar> grubuna da-
hil edilmektedir. Son kategori olan di¤er fizyal yaralanmalar
aras>nda birço¤u belirli bir yaralanma mekanizmas> olmayan
çeflitli yaralanmalard>r
Çocuklarda Ayak Bile¤i K>r>klar>n>n S>n>flamas>
(Dias-Tachdjian) (Bkz: fiekil 26-3)
Supinasyon
·
Derece I'de adduksiyon veya inver-siyon kuvveti fibula
distal epifizinin avulsiyonuna neden olur (Salter-Harris
tip I veya II k>r>k). Bazen k>r>k transepifizyeldir ve nadi-
ren de lateral ligamentler yaralan>r.
·
Derece II de (fiekil 26-4) daha fazla inversiyonla genellik-
le Salter-Harris tip III veya IV tibial k>r>k meydana gelir
ve nadiren de Salter-Harris tip I veya II yaralanma mey-
dana gelir. Bu k>r>klar d>fl>nda k>r>k hatt> fizisin alt>nda
medial malleolden geçebilir (fiekil 26-5).
Supinasyon Plantarfleksiyon
Plantarfleksiyon kuvveti epifizi direkt olarak posteriyora
deplase eder ve Salter-Harris tip I veya II k>r>kla sonuçlan>r.
Bu mekanizma ile fibular k>r>k bildirilmemifltir. Anteroposte-
riyor grafide tibial k>r>¤> belirlemek genellikle zordur (fiekil
26-6).
Supinasyon D>fl Rotasyon.
·
Derece I de d>fl rotasyon kuvveti tibia distalinde Salter-
Harris tip II k>r>¤a neden olur (fiekil 26-7). Distal parça
supinasyon plantar fleksiyonda oldu¤u gibi posteriyora
B
ÖLÜM
26
:
D
T
F
K
IRIKLARIN
E
P
969
Yaralanma S>n>flamalar>nda Örnek
Mekanizma
Ashhurst-Bromer (Yetiflkin)
Eksternal rotasyon
Abdüksyon
Addüksyon
Kompresyon
Carothers-Crenshaw (Çocuk)
External rotasyon
Abdüksyon
Addüksyon
Plantarfleksiyon
Kompresyon
Lauge-Hansen (Yetiflkin)
Supination
Pronasyon
Supinasyon
Pronasyon
Eversiyon (D>fl Rotasyon)
Abdüksyon
addüksyon
Kompresyon
Eversiyon (D>fl Rotasyon)
Dias-Tachdjian (Çocuk)
Supinasyon
Eksternal rotasyon
Pronasyon Eversiyon (Abdüksyon)
D>fl rotasyon
Supinasyon
Supinasyon
Plantarfleksiyon
Aksiyal Kompresyon
Juvenil Tillaux
Üç Planl>
Lauge-Hansen Pronation: Ayak d>fl rotasyon, Arka ayak abdüksyonu, Ön
ayak eversiyonu
Lauge-Hansen Supinasyonu: Ayak d>fl rotasyonu, arka ayak addüksyonu,
ön ayak inversiyonu
TABLO 26-1
fiEK
10 yafl>nda k>z çocu¤unda inversiyonla (makaslama)
meydana gelmifl Salter-Harris tip IV distal tibia ve deplase Salter-
Harris tip I distal fibula k>r>¤>.