maya neden olur. Bunun tam aksine olarak gövdenin ekstansi-
yonu ile oluflan k>r>klarda vertebra cisimlerinde daha simetrik
yüklenmeler ile patlama yada çevresel geniflleme tarz>nda k>-
r>klara neden olmaktad>r. Posterior vertebral cisim parçalar>-
n>n spinal kanala kaymas> nörolojik elemanlarda (omurilik ve
kauda equina) yaralanmalara ya da bas>ya neden olabilir.
n>r. Yafll>larda buna en güzel örnek osteoporotik k>r>klar>n yafl-
l>larda s>kl>kla rastlanmas>na ra¤men çocuklarda daha seyrek
olmas>d>r. Ancak baz> çocukluk ça¤> hastal>klar>nda kronik ste-
roid kullan>m>na ba¤l> olarak osteoporoz geliflmektedir.
du¤u gibi kemi¤in primer hastal>klar> vertebralar> etkileyebi-
lir.
ma bak>m>ndan dikkatlice de¤erlendirilmelidir. ABC resus-
tasyon prensipleri dahilinde ilk müdahale yap>l>rken, servikal
ve torakolomber vertebral kolonda de¤erlendirilmeli yara-
lanma olas>l>¤> varsa resustasyon aflamalar>nda vetebral kolon
korunmaya çal>fl>lmal>d>r. Vertebral yaralanmalar genellikle
motorlu araç kazalar> ve yüksekten düflme ile meydana gel-
mektedir. Kalp ve solunum problemleri stabilize edildikten
sonra e¤er hastan>n yafl> ve bilinç durumu kooperasyona izin
veriyorsa a¤r>, uyuflukluk ve kar>ncalanma sorgulanmal>d>r.
Tafl>ma tahtas> üzerinde stabilize edilen hastada a¤r> azalma-
bölgesinin muayenesi yap>lmal>d>r.
lir. Travma hastalar>nda, ileri yafl çocukluk ve adölesanlarda
mortalite oran> düflük ve ço¤unlu¤u cerrahi stabilizasyon ge-
rektirmeyen torakolomber k>r>klara rastlan>r.
yapmada sorun oluflturabilirse de duyu ve motor fonksiyon
de¤erlendirmesi mutlaka yap>lmal>d>r. Spinal kord yaralan-
mal> bir hastada kas gruplar>n>n gücü, duyu kayb> seviyeleri
ve rektal tonus belirli aral>klarla takip ve dokumente edilme-
lidir.
iyidir.
gösterirken cerrahi müdahale için zamanlama konusunda da
yard>mc>d>r.
invaziv yöntemleri ön plana ç>kabilir. Asla unutulmamas> ge-
reken bir durumda, fizik muayenenin patolojik durumlar
hakk>nda %87 oran>nda do¤ru bilgiler verdi¤idir. Bu neden-
le dikkatle ve önemsenerek yap>lacak bir fizik muayene bizi
en güzel flekilde yönlendirebilecektir.
kemeri ve fleksiyon distraksiyon lomber k>r>k iliflkisi gibi) efl-
lik edebilecek patolojiler hakk>nda bize ip uçlar> verebilir. Bir
seviyede k>r>k saptanmas> di¤er bir seviyede de efllik eden bafl-
ka bir k>r>k flüphesini do¤urur. Yine vertebrada k>r>k olufltu-
racak kadar büyük bir travma vertebra d>fl> lokalizasyonlarda
bir di¤er k>r>k daha oluflturabilir. Servikal yaralanmalara ge-
nellikle kranial yaralanmalar efllik etmesi bu durumun güzel
bir örne¤idir.
lanmalar> ile birliktedir.
riski vard>r. Pediatrik yafl grubunda abdominal yaralanmalara
%50 oran>nda flans k>r>klar> efllik eder.
durumda laparaskopi, laparatomi ve CT de¤erlendirmeleri ge-
rekebilir.
mas> yada kanal içi bas> oluflturan fragmanlar nörolojik fonk-
siyon bozuklu¤una yol açar. Bu nedenle spinal kord yaralan-
mal> tüm hastalarda detayl> bir nörolojik muayene gerekir.
Torakolomber omurga k>r>kl> pediatrik hastalar>n %85 inde
nörolojik bir hasar yoktur. Hasar olan %15 hastan>n, %10'u
inkomplet %5'i komplet yaralanmal>d>r.
nal kolonun herhangi bir flekilde bas>ya u¤ray>p u¤ramad>¤>
veya bütünlü¤ünün kontrolu gereklidir. Baz> hastalarda rad-
yolojik bir problem olmamas>na ra¤men nörolojik defisit göz-
hemde fleksiyon-distraksiyon yaralanmas> oluflturan en yayg>n me-
kanizmad>r.