grafik kaydedilmi ve bu hasarlarin en yaygin ekilde ergen-
ler/genç yetikinlerde (15-24 ya arasi) ve orta yali insanlarda
(55 ya üzeri) olduu görülmütür.
gelerdir. Fakat omurga kanalinin boyutundan dolayi, bunlar
nadiren spinal kord hasariyla birlikte olur. Birden fazla verteb-
rada bir arada bulunan kiriklar üst servikal omurgada yaygin
görülür.
da, C1 halka kiriinin varlii odontoid kiriklarin cerrahi te-
davisinde kullanilan sublaminar tellemeye engel olacaindan,
hatirlanmasi önemli, yaygin görülen birleik bir yaralanma-
dir.
me sikliinda ikinci olduunu buldu. Travma sonrasinda alt
servikal omurga kiriklari ve çikiklari da sik görülür. C6 ve C7
kiriklari künt travma sonrasinda subaksiyal servikal omurga
hasarlarinin yaklaik %40'idir.
kord hasari daha sik olarak alt servikal omurga kiriklari ve
çikiklarinda görülür. Sadece gelimi cerrahi tekniklere ba-
li olmaksizin, hastane öncesi acil müdahaledeki ilerlemeler,
özellemi travma merkezlerinin kurulmasi ve kritik bakim-
da yaanan gelimelerin bu hasarlarin sonuçlari ve sa kalma
orani üzerinde büyük etkisi olmutur.
balar. Sert bir servikal boyunluk takilana kadar el yardimiyla
ba ve boynun hareketsiz kalmasi salanmalidir. Bir trakeos-
tomi tüpüne uyum salayan veya acil durum krikotirotomisi-
ni kolaylatiran anterior bir pencereye sahip, çok çeitli servi-
kal ortezler mevcuttur. Klinik bir farklilik görülmemi olsa da,
NecLoc boyunluk Miami J, Philadelphia, Aspen ve Stifneck
cihazlarina oranla daha az hareket olanai salar.
Wells maasi ve traksiyon uygulamasinin etkili olduunu gös-
terdi.
teter yerletirilmesi çounlukla olay yerinde gerçekletirilir.
Entübasyon sirasinda boynun hareket ettirilmesi stabil olma-
yan servikal kirik ve çikiklari yerinden oynatabilir. Entübasyon
ilemi sirasinda boyun elle, ayni hizada sabitlenmeye çaliil-
malidir. Baka bir seçenek ise bir hastanede güvenle gerçek-
letirilebilen fiberoptik
mi solunum yolu kontrolünde en güvenli seçenek olabilir.
yerinde birakilmalidir.
uygun yoldur.
laim) deerlendirilmesi yapilmali ve hayat kurtarici müdaha-
leler balatilmalidir. Transferler sirasinda ve servikal boyunluk
geçici olarak çikarildiinda boyun elle, ayni hizada sabitleme
yaparak hareketsiz kilinmalidir. Hasta sert bir transfer tahtasi
yardimiyla sedyeden yataa geçirilebilir. Log-roll (yuvarlama)
manevrasi ve omurgaya dair önlemler her an gözlemlenme-
lidir. Muhtemelen stabil olmayan bir servikal yaralanmanin
dengeli hareket ettirilmesi salanarak kaldir-ve-kaydir ma-
nevrasi da uygulanabilir.
spinal kordda daha fazla iskemi olumasini engellemek için de
önemli olabilir.
den kaçinilmalidir, çünkü servikal kirik veya çikiin yerinden
oynatilmasi sinir dokusunun oksijenlenmesinin yararlarinin
önüne geçebilir.
volemik oktan farkli olarak nörojenik ok bradikardi ve ona
bali hipotansiyon ile sonuçlanir. Bu, düük kan basincina
kari verilen normal sempatik tepkinin kaybolmasindan kay-
naklanir. Basinç; postural manevralar (Trendelenburg pozis-
yonu), yeterli (fazla deil) sivi infüzyonu ve vazopresör uygu-
lanmalariyla korunmalidir. Eer nörojenik oka hipovolemik
bir ok gibi giriimler yapilirsa, airi sivi yüklenmesi hemen
ardindan pulmoner ödem veya dier sistemik komplikasyon-
lara neden olabilir.
çekletirilebilir. Hastaya daha önce geçirdii yaralanmalar,
mevcut yaralanmanin olu ekli ve ariyi nerede hissettii
sorulmalidir. Ekstremite veya pelvis kiriklari gibi, bir arada
seyreden distraksiyon hasarlari hastanin omurgasindaki ha-
sardan kaynakli aciyi fark etmesini zorlatirir. Bu, hem birin-
cil hem de geç ikincil incelemenin önemini gösterir.
lahla vurulanlarda merminin kalibresi ve ateleme yönü kayda
alinmalidir, çünkü yara enerjisine ve bir arada seyreden dier
organ yaralanmalarina (örn. yüksek oranda enfeksiyon göste-
ren transfaringeal silah yaralari) ait çikarimlar bu bilgilerden
elde edilebilir.
niklari veya acil tip teknisyenlerine yöneltilir.
tasyonu hissederek adim adim muayene edilmelidir. Delici
yaralar kadar ezilme ve yirtilmalar da not edilmeli ve iaret-
lenmelidir. Boynun ön tarafinda ilik ve doluluk, omurgada
önemli bir travmanin ipucu sayilan prevertebral hematomu