background image
2
ÇOCUK KIRIKLARININ
B
Cory J. Xian ve Bruce K. Foster
Çeviri: Dr. m K>l>çarslan
ÇOCUK KEM
E
P
19
F
20
M
ETAF
21
D
24
P
ER
24
A
POF
26
MOLEKÜLER KEM
K
IKIRDAK VE
K
EM
M
ATR
M
OLEKÜLLER<
26
KEM
E
NDOKONDRAL
O
SS
31
F
R
EGÜLATÖR
M
EKAN
32
M
EMBRANÖZ
O
SS
34
K
EM
Y
EN
fi
EK
34
KIRIK ONARIMI 35
O
SSEÖZ
<
Y
35
T
RAVMAYA
H
ÜCRESEL
C
EVAP
35
F
<
Y
P
ATERNLER<
38
Y
ARALANMA
S
ONRASI
Ç
OCUKLARDA
K
EM
Y
EN
fi
EK
40
KIRIK TAM
B
ÜYÜME
F
AKTÖRÜ
T
ERAP
40
D
OKU
M
ÜHEND
, K
ÖK
H
ÜCRE VE
G
EN
T
EDAV
41
Y
ARALANMIfi
F
K
IKIRDA/IN
R
EJENERASYONU
41
OLGUNLAfiMAMIfi
Yetiflkinlerin olgun ve daha dura¤an kemikleriyle karfl>laflt>-
r>ld>¤>nda, olgunlaflmam>fl kemiklerin hem fizyolojik hem
de biyomekanik de¤iflen yap> ve fonksiyonu onlar> farkl> ya-
ralanma biçimlerine duyarl> k>lar. Hatta ayn> kemikteki k>-
r>k tipi zamana göre (kronobiyolojik) de¤ifliklik gösterir. Bu
da mikroskopik ve makroskopik seviyede epifiz, fizis, meta-
fiz ve diafizi etkileyen progresif anatomik de¤iflikliklerle ilifl-
kili olabilir.
Çocukluk ça¤> yaralanmalar>n>n %10 ile %15'i iskelet
travmalar>ndan oluflur.
66,141,142,144
r>klar>
matür iskelettekilerden farkl>d>r.
9,141,142
Çocuklarda k>r>klar
çok yayg>nd>r ve s>kl>kla önemsiz travmalardan sonra mey-
dana gelir. Çocuklardaki bütün iskelet yaralanmalar>n>n
yaklafl>k %15'ini fizis ayr>lmalar> oluflturur.
126,141,142,
144,150,182
Fizis veya epifizyel kemikleflme merkezi gibi özel
büyüme bölgelerini içeren hasarlar, akut veya kronik büyü-
me bozuklu¤una neden olabilir.
140,141,194,221
Hem aktif eni-
ne ve boyuna büyüyerek hem de di¤er bileflenlerle mekanik
iliflki içerisinde fizis devaml> olarak de¤iflir. Fizis k>r>k flekli
k>k>rdak-kemik olgunlaflma derecesiyle de¤iflir. Salter-Har-
ris tip 1 yaralanmalar> bebeklerde yayg>nd>r ve tip 2, tip 3 ve
tip 4 ikincil kemik merkez büyüdü¤ünde daha yayg>n hale
gelir ve fîzyel dalgalanmalar oluflur. Eklem yaralanmalar>,
ç>k>klar ve ligament y>rt>klar> çocuklarda daha az görüldü¤ü
halde bunlarda, komflu fizis yaralanmalar> daha s>k görülür.
Trabeküler ve kortikal yap>lar>n de¤iflimi metafiz ve diafiz
k>r>k paternini etkileyebilir ve ikincil kemikleflme merkezi-
nin de¤iflen ölçüsü fizis ve epifiz yaralanmalar>na duyarl>l>-
¤> etkiler.
Çocuklarda fizis ve kemik tamirini artt>rmak amaçl> stra-
tejiler ve k>r>klarda yaralanma ve iyileflme cevaplar>na yöne-
lik araflt>rmalarda art>fltan dolay>, çocuklarda iskelet yaralan-
malar> için uygun tedavi seçenekleri geliflmektedir. En dikka-
te de¤er olan> k>r>k kaynamamas>nda ve genifl segmental ke-