görülürler. Uzun kemik açik kirii gelien birçok olguda ilave
kas- iskelet veya vücudun dier sistemlerinde de yaralanma
olabilir. Bu nedenle açik kiriklarin baarili tedavisi için cerra-
hin elik eden yumuak doku yaralanmalarina da müdahale
edebilecek eitim ve donanima sahip olmasi gerekmektedir.
Mikrocerrahideki gelimeler ve vasküler anatominin daha
iyi anlailmasi yara kapanmasinda gelimelere ve bu sayede
yaralanan kemik, sinir ve kaslarin replasmanin hizlanmasini
salar. Bu bölümde kemik ve yumuak doku defektlerini ida-
resinde ortopedi ve plastik cerrahisi uzmanliindaki multidi-
sipliner yaklaimi gözden geçireceiz.
nesi ve tedavisi için eksternal fiksasyonu tarifl eyen Hipokrat
zamanina kadar uzanir.
o dönemde çok parçali kiriklar ölümcül yaralanmalar olarak
deerlendirilmitir.
gelien ve yaami tehtid eden gangrene dikkat çekmi, turnike
uygulamasi ile amputasyon cerrahisinde devrim yaratmi ve
kanamayi durdurucu kiskaçlari "hemostatik klemp'' gelitir-
mi ve damar balama yöntemlerini bulmutur.
cival Pott açik kiriklarda kirik redüksüyonu ve yara temizlii
üzerinde ekstremite kurtarici cerrahiyi tanimlamitir.
ilerlemeler izole açik kiriklarda mortalite riskini azaltmitir.
Büyük yumuak doku kayiplarini kapatmada etkili yöntem-
lerden olan serbest doku transferleri, pediküllü veya lokal fl ep
uygulamalarinda ki ilerlemenin devam etmesi, yara patofiz-
yolojisinin daha iyi anlailmasi cerrahlarin daha hizli yara ör-
tümü yapmalarina, hastalarin ambulasyonuna ve ie dönme-
lerine olanak salamitir. Bununla birlikte bazi problemlerler
halen mevcuttur ve bazi hastalar majör ekstremite travma
sonrasi amputasyon gerektiren lokal enfeksiyon veya dier
yumuak doku ve/veya kemik dokulari ilgilendiren kompli-
kasyonlara yenik dümektedir.
dirmede kanita dayali yöntemler kullanma sorumluluumuz
bulunmaktadir. Optimal tedavi seçenei oluturmak için de-
iik tedavi seçeneklerini karilatirmak, komplikasyonlar ve
masraf/fayda analizi yapilmasi gereklidir.
YARALANMALARI
yumuak doku yaralanmasinin tedavisi kirik tedavisi kadar
önemlidir.
lir. 1966'da Carpenter,'' eer tibia üzerindeki yumuak doku
korunmaz ise primer kirik iyileme ansi sonsuza kadar kay-
bedilmitir'' demitir.
geçerlidir. Eer yumuak doku rekonstriksoyonu baarili ise
geriye kalan problemli alan sadece kemik dokudur ve bu du-
rumda sonuç kemiin devaskülarizasyonunu ve kontaminas-
yonu ile ilikilidir.
zihnindeki hakim olan düüncedir. Cansiz dokularin kendi-
lerini göstermeleri için beklenen zaman kirik tedavisini uzat-
makta, enfeksiyon riski oluturmakta ve infl amatuar cevabi
arttirmaktadir. Pedikül fl epleri ve serbest doku transferleri
geni defektleri kapatabilmekte, dolayisi ile cerraha geni deb-
ridman olanai salamaktadir. Bu konuda tecrübesi fazla olan
dier cerrahlar ile erken iletiim ve ibirliinin salanmasi ba-
arili sonuç için kritik öneme sahiptir.
yaralanmalarin tedavisinde en uygun branin kendisinin ol-
duunu düünse de en iyi yöntem bu tip yüksek derece komp-
leks yaralanmalarda tecrübeli ekiplerin ibirlii yapmasidir.
Ortopedik cerrah mikrocerrahi yöntemleri konusunda eitim
almami olsa bile, zamanlama, yumuak doku rekonstrüksi-
yon olanaklari ve kirik tespiti konusundaki temel kavramlar
hakkindaki bilgisi birinci aamadaki tedavi üzerinde etkilidir
olur.
rocerrahi yetenekleri bulunan cerrah veya cerrahi gruplardir.
uygulanmasidir.
Travma mekanizmasi, hastanin medikal hikayesi hakkinda
bilgi sahibi olmak zorunludur. Hasta ve hasta yakinlari ile ola-
si rekonstrüksiyon seçenekleri tartiilmalidir.
rilip hasta stabil hale getirildikten sonra cerrah açik kirik ve
elik eden yumuak doku travmasi ile ilgili detayli muayeneye
balayabilir. Yumuak doku yaralanmasi olan hastanin deer-
lendirilmesi, yaralanmanin zamani, mekanizmasi, enerjinin
emilimi, kiriin ekli, sistemik yaralanmalarin varlii, yumu-
ak doku kilifindaki hasarlar, ekstremitenin beslenmesi, nöro-
lojik yapilarin durumu, hastanin meslei ve sosyal faaliyetleri
ve altta yatan dier hastaliklar ile ilgili bilgilerin elde edilmesi
zorunludur. Tüm bu faktörler ekstremite koruyucu cerrahi ile
amputasyon arasindaki seçimi etkileyecektir. Ek yaralanma-
larin önlenmesi çok önemlidir. Motor, duyu, ve damar mua-
yenesinin yapilmasi kompartman sendromunun tehisini ve
tedavisini hizlandirabilir. Sinir ve bununla ilikili yaralanma-
larin tespiti ve dökümantasyonu ikincil TYD takibi açisindan
yapilmalidir.
çekilmesi de dökümantasyonu kolaylatirabilir. Yara eksplo-
rasyonu acil servis artlarinda yapilmamali bunun yerine en
kisa zamanda steril artlarin bulunduu bir ortamda yapil-