bu yaralanmalarda tipik olarak görülür. Fakat yali hastalarda
da yüksek enerjili yaralanmalar artik daha sik olduu için bu
sinir daha az gözle görülür durumdadir. Daha genç hastalarda
bu kiriklar tipik olarak motorlu araç veya motosiklet kazalari
gibi yüksek enerjili travmalardan sonra görülür. Bu hastalar-
da önemli ölçüde kiriin yer deitirmesi, parçalanma, açik
yaralar ve elik eden yaralanmalar olabilir. Öte yandan, yali
osteoporotik hastalarda kiriklar siklikla diz fleksiyondayken
küçük bir kayma ve dümeden sonra görülür. Etkilenen ke-
mikte kolay kirilabilen bir özellie yol açar. Diz artroplastisi
sirasinda femoral kanal kesisi yaparken distal femurun anteri-
or korteksinin normalden fazla alinmasi distal femurun kiril-
masina zemin hazirlayabilir.
ile ve sekonder olarak lokal kas gruplarinin çekmesi ile oluur
(ekil 51-1). Kuadriseps ve hamstringlerde airi gerginlik ve
siklikla adduktör kaslarin da güçlü çekmesi sonucu kirik böl-
gesinde varus açilanmasi ve ekstremitede kisalik meydana ge-
lir. Gastroknemiusun kasilmasi siklikla kiriin arkaya doru
açilanmasina ve distal parçanin yer deitirmesine neden olur.
ntrakondiler ekstansiyon tipi kiriklarda, ilgili femoral kon-
dile yumuak doku yapimalari eklem uyumazliina katkida
bulunan kondillerin dia doru genilemesine ve rotasyonel
dizilim bozukluuna neden olur. yi bir anatomik sonuç ala-
bilmek için iyi bir redüksiyon sonrasi kirik bölgesinde oluan
kuvvetlerin üstesinden gelebilecek bir implant kullanilmalidir.
mitede veya dier vücut bölümlerinde ilave yaralanmalarada
neden olabilir. Çünkü bu yaralanmalar siklikla orta-yüksek
enerjili travmalardan kaynaklanir, elik eden iskelet sistemi
dii yaralanmalar siktir. Bu yaralanmalar ve sekelleri (örne-
in pulmoner problemler) kesin kirik fiksasyonunu günler
veya haftalar boyunca geciktirebilir. Bu gecikme yapilacak
olan ilemin teknik olarak yapilma zorluunu artirabilir, hasta
morbiditesine katkida bulunur ve internal fiksasyonun tüm
faydalarini riske atabilir. Eksternal fiksasyon bu koullarda ki-
rii stabilize etmek için, daha fazla yumuak doku travmasini
için etkili ekilde kullanilmitir.
komplike hale getirir. Dahasi, bu hastalarin %50 kadarinda
distal femur kirii diafize kadar uzanir.
kiriklarinin %5-10'u açik kiriktir. Açik yaranin yeri genellikle
patellanin proksimalindeki ön uyluk üzerindedir, kuadriseps
kasinda ve ekstensör mekanizmada hasara neden olur. Femo-
ral ve popliteal arterler distal femura yakin olmasina ramen
vasküler yaralanma diz çikii olan bir hastaya göre daha az
görülür. Bu muhtemel ciddi yaralanma atlanmamalidir ve tam
bir vasküler muayene yapmak zorunludur.
yaralanmalari tanimlamak için tam bir anamnez alinmali ve
fizik muayene yapilmalidir. Distal femur kiriindan sonra uy-
luk içine önemli miktarda kanama olabilir. Bu nedenle okun
sistemik bulgulari deerlendirilmeli ve varsa ciddi bir ekilde
tedavi edilmelidir. Elik eden önemli yaralanmalar veya elik
eden tibbi hastaliklar varsa genel travma cerrahi ve /veya da-
hiyle uzmani ile ibirlii önerilir.
di rotasyon görülür. Morluk, ezilme veya açik kirik yönünden
cilt muayene edilmelidir. Kirik bölgesinin alt veya üst tarafinda
ari veya ilik varsa ayni ekstremitede baka yaralanmalardan
üphelenilmelidir. Distal nabazanlar bata olmak üzere dikkat-
li bir ekilde nöravasküler muayene yapilmalidir. Yaralanan ve
yaralanmayan taraflar arasinda distal nabazanlar arasinda fark
varsa veya gizli vasküler zedelenme üphesi varsa Ayak-Bilei
Kol indeksi kontrol edilmelidir. Eer taraflar arasindaki sonuç-
lar <%10 ise vasküler yaralanma olasi deildir. Vasküler yara-
lanmayi deerlendirmek için anjiografi veya CT-anjiografi de
yararlidir. Eer hastaneye ulamadan önce yapilmamisa, hasta
acil servise geldikten sonra kisa bir süre içinde nazik bir redük-
siyon ve yaralanan ekstremitenin ateli yapilmalidir.
olarak çekilir ve genellikle tani için yeterlidir. Çou hastada
birlikte bulunan dier yaralanmalari ekarte etmek için pelvis,
ayni taraf kalça ve femur grafileri de gereklidir. lave grafiler
klinik muayeneye göre istenir. Önemli kisalma ve deformite
varsa traksiyon radyografileri yararlidir ve kirik morfolojisi-
nin daha iyi anlailmasini salar. Bu siklikla redüksiyon ve atel
ilemi ile kombine edilebilir.
yer deitirmi kiriklarda önerilir. ntraartiküler yaralanmalar
daha iyi tanimlanir ve pek çok önemli gizli kiria tani koyulur.
Nork ve ark.
çou sadece düz grafi çekildiinde atlanmitir.
oporoz kaniti varsa kemik younluunda %40 veya daha fazla