background image
GR
Ezilmi ekstremite (mangled extremity) terimi, çok ciddi
bir yaralama sonucu bir ekstremitenin kurtarilip kurtarila-
mayacainin üpheli olduu durumlari anlatmaktadir. Bu
yaralanma daima yüksek enerjili travmaya siklikla ezici, sür-
tücü, dokulari tahrip edici ve bükücü etkenlerin elik etmesi
ile meydana gelir. Bu tür yaralanmalara parçali kiriklarin da
elik etmesi genellikle yüksek enerjiye maruz kalma sonucu
olutuunu kanitlar. Genellikle patlama veya yirtilma ile olu-
mu bu yaralanmada, iskemi yada avulsiyona sekonder ola-
rak, fasyal komponent inkomplet açik, cilt soyulmu ve yarayi
tam kapatamayacak ekilde kayba urami durumdadir. Tipik
olarak direkt yada indirekt yaralanma ile, lokal yada bölgesel
düzeyde kas dokusu harabiyeti vardir. Dahasi, yumuak do-
kularda geni düzeyde yaralanmaya kontaminasyon da elik
etmektedir (ekil 12-1). Bu durumlarda sadece yaralanmanin
kendisinin kompleks olmasi deil ayni zamanda, hastanin
medikal, fizyolojik ve sosyoekonomik durumu da, çok dene-
yimli ellerde de olsa tedaviyi ciddi oranlarda etkilemektedir.
Sava zamanlarinda ezilmi ekstremite tedavisinde iler-
lemeler kaydedilmi olsa da, günümüzde hala yüksek hizli
motorlu araçlarla oluan yaralanmalarda ekstremite kaybi
tehdidi ciddiyetini korumaktadir. Yolcu kisitlamalari, mo-
torlu araçlardaki güvenlik önlemleri, yolcu kemeri ve hava
yastii kullanim zorunluluu gibi tedbirler motorlu araç
12
EZLM EKSTREMTE
TEDAVS PRENSPLER
Eric S. Moghadamian, Michael J. Bosse ve Ellen J. MacKenzie

Çeviri: Dr. Hayati Aygün, Dr. Kenan Koca
GR 333
TARHSEL GEÇM 334
TEDAV PRENSPLER 334
LK
D
EERLENDRME
334
VA
SKÜLER
D
EERLENDRME
335
C
ERRAH
D
EBRDMAN VE
S
TABLZASYON
335
SKELET
S
TABLZASYONU
336
H
PERBARK
O
KSJEN
336
Y
UMUAK
D
OKUNUN
K
APATILMASI
337
HASTANIN DEERLENDRLMES VE KARAR
VERME 337
S
A
K
ALIM
338
P
LANTAR
H
S
D
UYUSU
338
E
KSTRMT
E K
ORUYUCU
K
ARAR
V
ERME
P
ROTOKOLLER
338
S
KORLAMALAR
339
E
LK
E
DEN
A
YAK VE
A
YAK
B
LE
Y
ARALANMALARI
343
S
GARA
K
ULLANIMI
343
H
ASTA
S
EÇM
344
SONUÇLAR: AMPUTASYONA KARI
EKSTREMTENN KURTARILMASI 344
KLNK UYGULAMALARIN
DEERLENDRLMES 347
ÖZET 347
EKL 12-1
Ekstremiteyi tehdit eden tipik bir yaralanma görül-
mektedir.