background image
bölümün amac>, k>r>¤> olan çocuklarda güvenli ve etkili
analjezi ve sedasyon hakk>nda bir kaynak sa¤lamakt>r. nen sedasyon dereceleri için kullan>lan ilaçlar ve sedasyo-
nun de¤iflik derecelerinin tan>mlar> ele al>nd>. (<.V) ve rejyonel anestezi (Bier blo¤u), hematom blo¤u ve
femoral sinir blo¤u (femur k>r>klar> için) gibi genel ve rejyo-
nel anestezinin derinlemesine ele al>nd>. Postoperatif a¤r> ve
sorun ç>karan yan etki mide bulant>s> yönetimi ele al>nd>.
Temennimiz, acil serviste, ofiste ve hastanede, ele ald>¤>m>z
konseptler ortopedik cerrahiye k>r>k yönetiminde yard>mc>
olmas>d>r.
ÇOCUKLARDA SEDASYON VE A/RI
YÖNET
K>r>¤> olan çocuklarda tipik olarak büyük a¤r> ve korku var-
d>r. Psikolojik olarak çocuklar>n acil servis, ofisi, hastane or-
tam>n> alg>lamalar> ve yaralanmalar>n> tedavisinin yak>nlaflt>-
¤>n> bilmeleri rahats>zl>klar>n> ve anksiyetelerini kötüleflti-
rir.
148
A¤r>l> yaralanmas> olan ve a¤r>l> bir tedavi alacak olan
çocuklar yeterli bir analjezi ve sedasyonu hak ederler. Bu
konseptin mant>¤>na ra¤men, acil serviste çocuklarda tedavi
edilmemifl a¤r> ve ameliyat sonras> durumlar belgelenmifl-
tir.
14,80,90,130,151,152,157,158,204
Pediyatrik populasyonda s>k s>k
a¤r>n>n yetersiz yönetim nedenleri, çocuklarda a¤r> problemi
cahilli¤i, çocuklara yak>nl>k göstermeden anestezi ve sedas-
yon metodlar> uygulama ve solunum depresyonu ve hipotan-
siyon gibi komplikasyonlardan korkmad>r.
80,90,130,137,147,
148,151,153,157,165,204
Amerikan Pediyatri Akademisi (AAP) çocuklarda a¤r>l>
prosedürlerin say>s>ndaki art>fl> kabul ederek, çocuklarda se-
dasyon ve analjezi hedefleri gelifltirdi. Amaçlar>, çocuklar>n
güveni ve komforunu sa¤lay>p, a¤r>l> yaralanman>n tedavisiy-
le iliflkili psikolojik rahats>zl>k ve psikolojik etkileri en aza in-
dirmek, çocuklar>n hareketlerini kontrol alt>na almak ve gü-
venli flekilde taburcusunu mümkün k>lmakt>r.
5
Primer olarak
analjezi/sedasyon metodu, tatmin edici tedaviye izin vermeli-
dir. Bu sonuçla, en iyi tekni¤in seçiminde, etkili, güvenli, uy-
gulama kolayl>¤>, hasta/ebeveyn onay> ve masraf önemli fak-
törlerdir.
Ortopedik bak>fl aç>s>ndan, manipülasyon gerektiren
kapal> k>r>¤> olan çocuk için mükemmel anestezi, yaralan-
man>n tatmin edici kapal> tedavisinde operasyon odas>nda
kolaylaflt>r>c> olmas>d>r. Prosedürde analjezi/sedasyonun
ideal metodu, a¤r>n> giderilmesinde etkili ve güvenli olma-
s>, hasta uyumunu desteklemesi ve amnezi oluflturmas>d>r.
Yönetim kolay ve tahmin edilebilir olmal> ve genifl yafl ara-
l>¤>nda güvenli uygulanabilmelidir. H>zl> etki göstermeli,
k>sa etki süresi olmal>, komplikasyon ve yan etki gösterme-
meli ve etkisi h>zla geri dönüfltürülebilmelidir. Sonuç ola-
rak, uygulamas> nispeten ucuz olmal> çocuk ve ebeveyni ta-
mamen tatmin etmelidir.
13,22,35,37,39,46,50,73-75,83,84,93,136,137,
147,148,162,184
Tedavi gerektiren kapal> k>r>¤> olan çocuklarda analjezi ve
sedasyon oluflturan genel anesteziye kadar varan birçok tek-
nik vard>r. Teknikler iki grupta kategorize edilebilirler: blok-
lar (lokal, rejyonel ve <.V) ve yüzeyel (önceden bilinçli olarak
adland>r>l>rd>) ­ derin (anksiyolitikler, narkotik analjezikler
ve/veya disosiyatif ajanlar>n kullan>m>) anestezi. Her bir tek-
nik yukar>da bahsedilen ideal tekni¤in bir kaç yönünü içerir.
Çocuklar>n k>r>¤>n> tedavi edecek kifli, de¤iflik teknikleri, bun-
lar>n göreceli de¤erlerini, potansiyel yan etki ve komplikas-
yonlar>n> bilmek zorundad>r.
96,114,115
ÇOCUKLARDA SEDASYONUN
ANAHATLARI
Tan>mlar
Sedasyon, uyan>kl>¤a yak>n bir durumdan bilincin tamamen
kaybolmas> haline kadar uzanan bir süreci tan>mlamaktad>r
(fiekil 3-1). Bilinçli sedasyon, derin sedasyon ve genel aneste-
zi terimleri bu sürecin de¤iflik derecelerini tan>mlamaktad>r.
Tam olarak belirtmek gerekirse bilinçli sedasyon terimi has-
talar>n sözlü uyaranlara bilerek cevap verme yeteneklerini
muhafaza ettikleri, ilaçl> olarak kontrol edilebilen bir bilinç-
lilik hali demektir. Konuflamayan hastalar ve küçük bebekler
için bilinçli sedasyon, a¤r>dan dolay> refleks olarak geri çek-
me de¤il, bir amaca yönelik fiziksel uyaranla cevap verme ye-
tene¤idir. Ne yaz>k ki pek çok doktor, hemflire bilinçli sedas-
yon terimini genel anestezi d>fl>ndaki her durumu anlatmak
için kullanma e¤ilimindedirler. Bu nedenlerden dolay> anes-
tezist olmayanlar taraf>ndan sedasyon ve analjezi ile ilgili,
Amerikan Anesteziyolojistler Derne¤i Görev Birimi 1996 ra-
porunda "bilinçli sedasyon" teriminin yayg>n bir flekilde kul-
lan>lmas>na ra¤men tart>flmal> oldu¤u konusunda görüfl bir-
li¤ine varm>fllard>r. Bu rapor, bu terimin daha tan>mlay>c>
olan "sedasyon analjezi" terimi ile de¤ifltirilmesini tavsiye et-
mektedir (Bkz. fiekil 3-").
7
Güncel s>n>flama ve terminoloji sedasyonu iki seviyede
tan>ml>yor; hafif (önceden bilinçli diye tabir edilirdi) ve de-
rin. Sedasyonun tüm seviyeleri, hava yolunun ve koruyucu
reflekslerin korundu¤u, sözlü veya fiziksel uyaranla uyand>-
r>labilen, bilincin bask>lanma durumudur. Sedasyon, nitröz
oksit gibi inhalasyon ajanlar>n>n, opioidler, benzodiyaze-
pinler, propofol veya nöroleptik ilaçlar (ketamin) gibi pa-
ranteral tekniklerin tek bafl>na veya kombinasyonuyla sa¤la-
nabilir. AAP, hastay> güvenli bir flekilde, sedasyonda rahat
T
EMEL
P
RENS
46
fiEK
dur. (ASA 1997 y>ll>k toplant>s>nda Amerikan Anesteziyolojistler
Derne¤inin izniyle yeniden belirlendi. Pediyatrik hastalarda ameli-
yathane d>fl> ifllemler için sedasyon ve analjezi. Richard F. Kaplan,
MD, No. 221).
Koruyucu reflekslerin
sürdürülmesi
Hava yolunun açik olmasi
Uyaranlara uygun cevap verme
Bilinçli
sedasyon
veya
"Sedasyon
Analjezi"
Derin
sedasyon
Genel
anestezi
Kardiyopulmoner arest
Uyanik
Koruyucu reflekslerin bozulmasi
Hava yolunun kaybi
Uyaranlara cevabin bozulmasi