background image
Aya¤>n dikkatli muayenesi cerraha yaralanman>n yeri ile
ilgili bilgi verecektir. Çocuk hasta genellikle aya¤>n>n tümü-
nün a¤r>d>¤>n> söylese de, sistematik bir palpasyon en a¤r>l>
noktan>n bulunmas>na s>kl>kla olanak sa¤lar. Palpasyonun
ard>ndan uygun grafiler çekilmelidir. Morluk ve flifllikler de
yaralanan alan>n saptanmas>na yard>mc> olur. Orta ayak ta-
ban>nda izole bir morluk bazen sessiz bir Lisfranc yaralanma-
s>na iflaret ederken, ayak s>rt>ndaki afl>r> flifllik daha ciddi bir
k>r>kl> ç>k>¤>n belirtisi olabilir.
139
Ezilme yaralanmas> gibi yu-
muflak doku yaralanmalar>nda kompartman sendromu olas>-
l>¤>n>n artt>¤> ak>lda tutulmal>d>r.
Çocuk ayak travmalar>nda çoklu yaralanma da özellikle
d>fllanmal>d>r. Di¤er yaralanmalar> d>fllamak için ikinci bir
inceleme daha yap>lmal>d>r. Örne¤in, yüksekten düflme ile
oluflan bilateral kalkaneus k>r>klar> bir tibia k>r>¤>na ya da
omurga yaralanmas>na efllik edebilir.
TALUS KIRIKLARI
Yönetim
Çocuk ve adolesanlarda talus k>r>klar> çok nadirdir.
35,118
Ta-
lus k>r>klar> en s>k talusun boynunda, bazen de gövdesinde
görülürler. Nadir görülse de, avasküler nekroz (AVN) gibi
olas> komplikasyonlar> nedeniyle talus k>r>klar>n>n tan>s>
önemlidir. Bu komplikasyonun gelifliminde talustaki narin
kan dolafl>m> ve k>r>¤>n yerleflimi etkili olabilir. Çocuklarda
AVN eriflkinlere oranla masum k>r>klar sonras>nda daha s>k
geliflebilir.
134
Çocuklarda talus k>r>klar>n>n ço¤u alç> immobi-
lizasyonu ile tedavi edilebilirken, adölesanlardaki deplase k>-
r>klar eriflkinlerdeki gibi cerrahi tedaviye ihtiyaç duyarlar.
Yaralanma Mekanizmas>
Talus k>r>¤>na yol açan temel yaralanma mekanizmas> yük-
sekten düflmedir.
74,92,105
Yüksekten düflme ile ayak dorsiflek-
siyona zorlan>rken talus boynu distal tibian>n ön duda¤>na
çarpar. Bu makaslama kuvveti genellikle talus gövdesi ve boy-
nunun birleflim noktas>nda vertikal ya da hafif oblik bir k>r>-
¤a yol açar. Ayak dorsifleksiyonun yan> s>ra supinasyona da
zorlan>rsa talus boynunun çarpt>¤> yer daha mediale kayar ve
medial malleolün k>r>lmas>na da sebep olabilir. Deplase k>-
r>klara subtalar eklem subluksasyonu da efllik edebilir. Bir ço-
cu¤un talusunun k>r>lmas>na neden olacak güç, di¤er tarsal
kemiklerin ya da ayak bile¤inin k>r>lmas>na neden olacak gü-
cün hemen hemen iki kat>d>r.
125
Böylesi fliddetli bir travma-
da efllik edebilecek di¤er yaralanmalar detayl> araflt>r>lmal>d>r.
Talus k>r>klar>na daha önce de¤inilen aç>k k>r>k ve ezilme ya-
ralanmalar>nda da s>kl>kla rastlan>r.
118
Talusun lateral ç>k>n-
t>s>n>n k>r>klar> ayak bile¤inin zorlu dorsifleksiyon ve inversi-
yonu ile oluflabilen ve yak>n geçmiflte "snowboard" yaralan-
malar> içinde tarif edilmifl olan k>r>klard>r.
89
Bulgu ve Belirtiler
Özellikle yüksekten düflme ile birlikte ayak bile¤inde zorlu
dorsifleksiyon öyküsü bir talus k>r>¤> olas>l>¤>n> düflündürme-
lidir. Ayn> yaralanma mekanizmas> ayakta baflka k>r>k ve ç>-
k>klara da yol açabilir. Talus k>r>¤> olan hastada ayak ve ayak
bile¤inde afl>r> flifllik olur ve ayak genellikle plantar fleksiyon-
da durur. Bu yumuflak doku fliflli¤i nedeniyle kompartman
bas>nc>n>n artabilece¤i göz önünde bulundurulmal> ve dik-
katli muayene edilerek yak>ndan takibe al>nmal>d>r. Tüm k>-
r>klarda oldu¤u gibi talus k>r>klar>nda da, tüm yumuflak do-
kular hastan>n tedavisini belirlemede önem tafl>yan delinme
B
ÖLÜM
27
:
A
YA/IN
K
IRIK VE
Ç
IKIKLARI
1019
fiEK
Ayak ve ayak bile¤indeki aksesuar ve sesamoid kemiklerin temsili çizimi. Sesamoid kemiklerin iki par-
çal> (bipartita) ve aksesuar kemiklerin multisentrik olabilece¤ine dikkat edilmelidir (Traughber PD. Imaging of the
foot and ankle. In Coughlin MJ, Mann RA. Surgery of the Foot and Ankle. 7th ed. St.Louis: Mosby, 1999'dan).
Sesamoidler
Sesamoidler
Sesamoidler
Sesamoidler