![]() bu yaralanma için risk faktörleri olduu gösterilmitir. kalça ve omurga kiriklarinda görüldüü kadar güçlü olmasa da epidemiyolojik literatürde iliki açikça gösterilmitir. gruptaki hastalari korumaya yardimci olabilir. bir kismi kirilmi radius kemiinin ulnanin intakt desteine göre kisa kalmasi ve dorsal ya da volar tarafa doru kaymasiy- la ilgi olduu gerçeine dayanir. Bu iliki Goyrand çikintili durumda olan distal ön kol sebebiyle olumaktadir. Dorsal açilanmanin derecesi ve çikintili olan palmar proksi- mal parçanin varlii median sinirin önemli derecede yer de- itirmesi ile sonuçlanir. Sinirin bu ekilde yer deitirmesi ve karpal tünelde akut hematom oluumunun elik etmesi, akut karpal tünel sendromu semptomlari ile sonuçlanabilir. Radiusun ulnaya göre akut olarak kisalmasi, palmar ve ulnar tarafta, intakt ulnanin cildi düme delii eklinde yaralayip yerde, açik yara meydana gelmesine sebep olabilir. Sonuç ola- rak radiusdaki kisalmanin derecesi kirilmi radius ile birlikte görülen distal radyoulnar eklem yaralanmalarinin önemini belirler. Bir kadavra çalimasi radiusun intakt ulnaya göre 5 mm'nin üzerinde kisalmasinin distal radyoulnar eklem (DRUE) balarini yaraladiini göstermitir. merus kiriklari için, ayni tarafta omuz ve dirsein eksiksiz bir ekilde muayene edilmesi gerekmektedir. Özellikle yalilarda proksimal humerusta incelenmelidir. Elik eden bu yaralan- malarin (1) genç hastalarda kiria yansiyan enerjinin yüksek derecesi ve (2) hem dirsek hem el bilei yaralanmasi duru- munda rehabilitasyonun uratiricilii ile ilgili önemli sonuç- lari vardir. Ayni tarafta radius bai ve radius alt uç kirii görül- mesi, Essex-Lopresti lezyonu oluturacak kadar yeterli enerji- nin aktarildiini göstermektedir. ile cerrah, cerrahi dii tedavi yerine cerrahi müdaheleyi tercih edebilir. Yayinlarda ileriye dönük çalima olmamasina karin her iki kiriin da erken hareketine izin vermek için skafoid kiriin rijid internal fiksasyonu faydali olabilir. radius dorsale doru yer deitirirken distal ulnanin ortaya çiktii yerde, yumuak doku yaralanmasi oluur. Direkt dar- be ve rotasyonel yaralanmalar el bileinin dorsal kismindaki yumuak dokularin yaralanmasina neden olabilir. Ekstrinsik fleksör ve ekstansörlerin dikkatlice incelenmesi gerekmekte- dir. Ekstansör pollisis longus özellikle dikkatle muayene edil- melidir. Bu yapi Lister tuberkülünde akut olarak yaralanabilir ya da geç dönemde kendiliinden yirtik oluabilir. Son olarak nörolojik komplikasyonlara dikkat edilmelidir. Akut ya da kronik median sinir yaralanmasi, fonksiyonel bozukluun ve kompleks bölgesel ari sendromuna ikincil kronik arinin sik görülen bir sebebidir. Muayene, hastanin arisinin öznel de- erlendirilmesini içermelidir. Hasta yaralanma ile orantisiz olan ari için öznel olarak monitörize edilmelidir, ayrica sinir yaralanmasi ile ilikili olabilecek "yanma arisi" da takip edilmelidir. Kiriin redüksiyonu ve ekstremitenin elevasyo- nu tipik olarak bu tip ariyi geçirir. Median sinirin innerve ettii parmaklarda duyu, redüksiyon öncesi ve sonrasi ayrica immobilizasyon sonrasi da, öznel olarak deerlendirilmeli ve takip edilmelidir. Redüksiyon ve immobilizasyona ra- men normal olmayan duyu muayenesi (1) direkt yaralan- maya, (2) sinirin mekanik deformasyonuna ya da (3) karpal tüneldeki normal olmayan basinca bali olabilir. Nöropraksi tipik olarak ilk bavuruda vardir. Yalnizca orta dereceli ari vardir, bu ari da zamanla azalarak iyileir. Sinirin mekanik ekil bozukluu tipik olarak redüksiyon ve ekstremitenin yükseltilmesi ile geçer. Karpal kanal içinde artmi basinca bali semptomlar dönmeyebilir ve daha ileri tedaviye ihti- yaç duyabilir. Bu tani median siniri etkileyen kompartman sendromuna benzemektedir ve uzun dönemde distrofik semptomlari engellemek için acil tedavi gerekebilir. Kirik redüksiyonu ve immobilizasyon semptomlari geçirmezse ve hastalar kötüleen aridan ikayet etmeye devam ederse, nö- rolojik tutulumun derecesi nesnel olarak dönmezse karpal kanalin erken dekompresyonu endikedir. rakamsal olarak belirlenmelidir ve iki nokta ayrimi hem median hem de ulnar sinir yayilma alaninda deerlendi- rilmelidir. ekil bozukluunun radyolojik ve klinik olarak yeterli redüksiyonundan sonra takip eden seri muayene- lere temel oluturmasi için muayene tekrar yapilir. Üst ekstremite kalp seviyesinden yukari kaldirilir ve oral nar- kotik verilir. Bu noktadan sonra hastanin semptomlarinda herhangi bir kötüleme, ari ölçümlerinin ve duyu ve mo- tor fonksiyonu deerlendirilmesinin tekrarini gerektirir. mmobilizasyon cilde kadar gevetilir ve buz uygulamasi yapilabilir. 6 saat içinde rahatlama olmazsa derhal kar- pal tünel gevetmesi yapilmalidir. Biz uzunluuna kesiyi tercih ediyoruz. Bu kesi median sinirin proksimalde de taninmasina ve takiben antebrakiyal fasya ve transvers karpal ligament gevetilmesine olanak salar. Kemik ekil bozukluunun, hematom ve ödemin görüntülemeyi zor- latirdiina dikkat edilmelidir. Bu yüzden iyatrojenik sinir yaralanmasini engellemek için geni bir cerrahi yaklaim gerekli olabilir. Hematom tamamen boaltilir ve tekrar toplanmasini engellemek için silastic dren gerekli olabi- lir. Genelde bu sirada Guyon kanalini geniletmek gerekli deildir. Fakat palmar lunat faset belirgin olarak ulnar si- niri sikitirirsa bu kural geçerli deildir. Son olarak elde kompartman sendromu oluumuna ait klinik kanit varsa adduktor ve dorsal interosseöz kaslardaki kompartman basinci kontrol edilmelidir ve eer basinç yüksek bulunur- sa bu kompartmanlarin dekomprese edilmesi gerekir. len bir radius alt uç kiriini görüntülemek için faydalidir. hti- |