background image
GR
Skapula üst ekstremite ve aksiyel iskelet arasindaki balanti-
nin tümlevsel parçasidir. Bu fazla hareketli, ince kemik lev-
ha üç fakli eklemle eklemleir: Humerus ile glenohumeral
eklemde, klavikula ile akromioklavikular eklemde, toraks
ile skapulotorasik eklemde. Tam açikliktaki omuz hareketle-
rini baarabilmek için her üç eklemde de hareket esnasinda
uyumlu bir çalima gerekmektedir. Bundan dolayi skapulayi
zarf gibi saran pek çok kasin karmaik etkileimi zorunludur.
Kolun hareket ettirilmesi sirasinda omuz eklemine olan katki-
si diinda skapulanin iki fonksiyonu daha vardir. Üst ekstre-
mite ve humerus bai çaliirken, karit, hareketli bir platform
oluturur ve kas, tendon ve ligamentler için yapima noktasi
vazifesi görür. En az on sekiz farkli kas omuzun alti temel ha-
reketini oluturmak üzere skapulaya yapiir veya skapuladan
köken alir: Elevasyon, depresyon, yukari rotasyon, aai ro-
tasyon, protraksiyon ve retraksiyon.
63
Skapula kiriklari genellikle bölgesel veya uzak ilikili ya-
ralanma insidansinin fazla olduu yüksek enerjili travmala-
rin sonucunda oluur. Bu ilikili yaralanmalar siklikla, çoklu
majör ve bazen hayati tehdit eden bu nedenle tedavide ön-
celik gerektiren yaralanmalardir. Skapula kiriklarinin göreceli
olarak sikliinin az olmasi (prevalans %1) ve selim karakteri
literatürde sinirli ekilde yer almasini açiklamaktadir.
78
Geçmite skapula kiriklari kapali gereçlerle tedavi edil-
mekteydi. Skapula kiriklarin tedavisiyle ilgili olarak bilinen ilk
açiklamalar, 1805'te Desault'un kiriklarla ilgili eserinde yayin-
lanmitir. O zamandan beri literatürde skapula kiriklarinin
%90'dan fazlasinin minimal deplase veya deplase olmadii
ve ayrica konservatif tedavi ile baarili sonuçlar alindii be-
lirtilmektedir.
79,115,184
Fakat bu gözlem genel anlamda skapula
kiriklarinin tedavisine dayanmitir bundan dolayi anlamlilii
sinirlidir. Airi konservatif tedavilerin iyi sonuçlari garanti et-
memesi nedeniyle daha ayritirilmi bir yaklaim gereklidir.
Son yillarda yapilan çalimalar özel kirik tiplerine göre kon-
servatif veya cerrahi tedavinin sonuçlarina odaklanmitir. Bu
durum 1990'lar öncesindeki özellikle travma mekanizmasi ve
ilikili yaralanmalara odaklanmi yayinlarla karitlik olutu-
rur. Bazi özel skapula kirik tipleri ciddi omuz disfonksiyonuy-
la sonuçlanabilecek ciddi yaralanmalardir. Deplase glenoid
kiriklari, skapula boyun, korakoid ve akromion kiriklarinin
37
SKAPULA KIRIKLARI

Arthur Van Noort

Çeviri: Dr. Mahmut Kömürcü, Dr. Hamdullah Yildirim

GR 1144
DEERLENDRME LKELER 1145
Y
ARALANMA
M
EKANZMALARI
1145
LKL
Y
ARALANMALAR
1145
Ö
YKÜ VE
FZK MUAYENE 1145
G
ÖRÜNTÜLEME
VE
D
ER
T
ANISAL
Ç
ALIMALAR
1145
T
ANI VE
S
INIFLANDIRMA
1146
CERRAH VE UYGULAMALI ANATOM
VE YAYGIN KULLANIMI OLAN CERRAH
YAKLAIMLAR 1149
C
ERRAH VE
U
YGULAMALI
A
NATOM
1149
Y
AYGIN
C
ERRAH
Y
AKLAIMLAR
1150
GÜNCEL TEDAV SEÇENEKLER 1155
G
LENOD
K
IRIKLARI
1155
S
KAPULA
B
OYUN
K
IRIKLARI
1156
S
UPEROR
O
MUZ
A
SICI
K
OMPLEKS
(S
OAK
) 1156
Y
ÜZEN
O
MUZ
1157
S
KAPULA
AFT
K
IRIKLARI
1159
A
KROMON
K
IRIKLARI
1159
K
OROKOD
K
IRIKLARI
1160
S
KAPULATORASK
A
YRIMA
1160
KOMPLKASYONLAR 1161
FONKSYONEL SONUÇLAR 1162
TARTIMALAR VE GELECEKTEK

ELMLER 1162