background image
946
Ü
ST
E
KSTREMTE
nedenle cerrahi dii tedavi önermilerdir.
168
Brown ve Mor-
gan 1971'de distal humerus kirii olan 10 hastada cerrahi dii
tedavinin tatminkâr sonuçlarini bildirmitir.
22
Hastalar erken
aktif hareket ile tedavi edilmi olup son takiplerinde ortalama
98 derece hareket mevcut idi.
Yüzyilin son çeyreinde distal humerus kiriklari için cer-
rahi ile daha iyi sonuçlar bildirilmitir. Arbeitsgemeinschaft
für Osteosynthesefragen (AO-ASIF) grubu tarafindan ekle-
min anatomik redüksiyon ve rijit internal tespiti için ortaya
konmu olan prensipler iyileme ve cerrahi sonrasi erken ha-
rekete izin verir.* Dirsek anatomisinin daha iyi anlailmasin-
da gelimeler, cerrahi giriimlerde gelimeler, yenilikçi tespit
donanimlari ve cerrahi rehabilitasyon protokollerinde açilim-
lar son on yilda görülmütür.
Daha genç hastalarda distal humerus kiriklarinin modern
tespit prensipleri kullanilarak açik redüksiyon ve internal tes-
pit uygulamak altin standart olarak nitelendirilmitir. Yali
hastalarda anatomik rekonstrüksiyon ve rijit internal tespit
uygulamak kötü kemik kalitesi, eklem yüzü ve metafizdeki
parçalanma nedenleriyle güç olabilir. Erken hareket salamak
amaciyla rijit tespit salanamayan vakalarda uzun süreli im-
mobilizasyon siklikla kötü sonuçlar vermektedir.
4
Kötü sonuç
potansiyeli yaratan dier yan etkiler yanli kaynama, kayna-
mama, kontraktür, avasküler nekroz, heterotopik ossifikas-
yon, donanim baarisizlii ve donanim belirginlii ile ilgili
ikâyetlerdir. Yali hastada açik redüksiyon ve internal tespit
ile ilgili olan uzun süreli rehabilitasyon, sertlie yatkinlik ve
artmi tekrar ameliyat oranlari önceden baimsiz olan bir bi-
reyi bakalarina baimli bir hale sokabilir.
171
Eklem parçalanmasi, çok parçali kirikli ve osteopenik
kemii olan yali hastalarda birincil total dirsek artroplastisi
deerli bir tedavi seçenei haline gelmitir.** Son zamanda ka-
pitellum ve troklea kiriklari dâhil distal humerus kiriklarinin
tedavisinde distal humerus kismi artroplastisine ilgi tekrar
artmitir.
3,13,73,150
EPDEMYOLOJ
Tüm erikin kiriklarin %7'si dirsei içerir; bunlardan yaklaik
üçte biri distal humerusu ilgilendirir.
8,146,173
Distal humerus ki-
riklari bu nedenle tüm kiriklarin %2'sini kapsar. Çift doruklu
bir ya dailimi mevcut olup
146,147,171,172
12-19 yalar arasinda
siklikla erkeklerde ve 80 ve daha yalilarda tipik olarak kadin-
larda tavan yapar (ekil 33-1). Genç erkeklerde kiriklar tipik
olarak trafik kazasi, yüksekten düme, spor, endüstriyel ka-
zalar ve ateli silah ile oluan yüksek enerji yaralanmalardir.
Bunun tersine yalilarda distal humerus kiriklarin %60'indan
fazlasi normal yüksekten düme gibi düük enerji yaralanma-
larindan meydana gelir.
147,172
Robinson ve arkadalari
172
distal humerus kirikli 320 has-
talik ardiik bir seriyi 10 yili akin bir süre tekrar gözden ge-
çirdi. Yaklaik edeer erkek ve kadin orani ile erikinlerde
toplam siklii yilda 100.000'de 5,7 oranda hesaplamilardir.
En sik yaralanma mekanizmasi ayakta iken basit düme iken
(Tablo 33-1) kirik ekli olarak tüm kiriklarin %40'in hemen
altinda bir siklikta eklem-dii kirik olarak hesaplamilaridir.
Çift-kolon ve tam eklem-içi kiriklar %37 ile ikinci siklikta idi.
Distal humerus kiriklarin toplam siklii kalça, proksimal
humerus ve el bilei kiriklari gibi zamanla artmaktadir.
80,90,91
Palvanen ve arkadalari
146
osteoporotik distal humerus kirik-
larinin Finli kadinlar arasindaki eilimini çalimitir. Distal
humerus kiriklarinin 1970'ten (12/100.000) 1995'e yai-dü-
zeltilmi siklik olarak (28/100.000) iki misli arti bildirmi ve
2030'a kadar üç misli arti olacai öngörüsünde bulunmular-
dir. Artmi yaam beklentisi ile birlikte yalanmi bir nüfusla
birlikte çou kiriklarin cerrahi tedavi gerektirdii gerçei sa-
lik harcamalarinda artmaya neden olmaktadir. Bu yaralanma-
nin yarattii ekonomik darbe önlem stratejilerinin tanimlan-
masi ve uygulanmasi ile kismen dengelenebilir. Güncel kirik
önlem stratejisine destek olarak osteopeni ve osteoporozun
kemik mineral younluk ölçümleri ile taranarak tibbi teda-
vi gerekir.
80
Dier yazarlar düme riskini azaltici önlemlerin
alinmasinin daha önemli bir strateji olduunu tartimaktadir.
Düme, kirik için en önemli tek faktördür,
90,91
bu ya, airlik,
EKL 33-1
Distal humerus kiriklarinin ya ve
cinse göre siklii. (veri Robinson CM, Hill RM, Ja-
cobs N,ve ark. Adult distal humeral metaphyseal
fractures:epidemiology and results of treatment. J
Orthop Trauma 2003; 17(1):38-47.)
*Kaynaklar 55,99,114,120,145,172,176.
**Kaynaklar 10,48,50,51,88,89,102,126.
Erkek
Kadin
Ya/yillar
K
i
r
i
k/100.000/y
i
l