background image
782
Ü
ST
E
KSTREMTE
GR
Karpus (El bilei), elin kuvvet ve hareketini ön kola ve üst
ekstremiteye taiyan kompleks bir kemik eklem ünitesidir.
ki büyük düzlemde geni bir hareket olanai salar ve komu
radyoulnar eklem ile ön kolun uzunluuna ekseni etrafinda
büyük bir rotasyon arkinin gerçeklemesine izin verir. Dir-
sekteki gibi basit bir mentee ekleminin aksine, el bilei iki
karpal siraya bölünen sekiz karpal kemik arasinda hassas bir
etkileimi içerir.
39,100,110
Ana hareketler fleksiyon-ekstansiyon
ve radyoulnar deviasyon iken, karpal kemik hareketlerinin bi-
rincil ekseni, tek bir noktadan ibaret deil, birleik fleksiyon/
ekstansiyon ve radial/ulnar deviasyonlar için oldukça eik bir
vida aksi gibi olup, kapitatumun bainda yer alir.
38.99.124
Bu do-
al hareketi üretmek için, her bir karpal kemik sadece yukari
ve aai, arkaya ve öne dönmez, ayni zamanda kendi aksi etra-
finda da kayar ve yuvarlanir.
GENEL, TOPOGRAFK, CERRAH VE
UYGULAMALI ANATOM
Kemik ve Eklemler
Karpus iki sira halinde sekiz kemikten olumutur (ekil 29-
1). El bileini oluturan eklem yüzleri, el bileinin ardi sira
olan birleik hareketlerinde önemli rollere sahiptir. Sekiz kar-
pal kemik, distal radius ve distal ulnanin ekli ve triangüler
fibrokikirdak kompleksinden (TFKK) etkilenir.
Proksimal sira skafoid, lunatum ve trikuetrumdan oluur.
Proksimal karpal sira, çou yazar tarafindan, radius ve dis-
tal sira arasina girmi bir segment olarak ve elden ön kola,
önkoldan ele iletilen kuvvetlerin kontrolünde olduu kadar
el bilei hareketlerinin egüdümünde de bir kilit tai olarak
kabul edilir. Böylesi önemli bir rolün üstesinden gelmek için,
üç proksimal sira kemii, radius ve distal sira arasindaki ge-
rekli eklem uyumunu garantilemek için, pozisyonlarini ve yö-
nelimlerini sürekli olarak ayarlama ihtiyaci duyarlar. Eklem
uyumu, eklem geometrisine ve proksimal siraya dorudan bir
tendon balantisi bulunmadiindan dolayi, üç kemii birbi-
rine ve etraf kemiklere balayan balarin bütünlüüne ba-
lidir.
56,100,110,113
Pisiform, fleksör karpi ulnaris tendonu içinde bulunan
bir sesamoid kemiktir, bu nedenle dorudan proksimal siraya
ait deildir. Pisotrikuetral eklem vasitasiyla trikuetruma etki
ederek, proksimal karpal sirayi dolayli olarak stabil hale ge-
tirebilir.
Daha stabil ve bir ünite olarak hareket eden distal sira, tra-
pezyum, trapezoid, kapitatum ve hamatumdan oluur. Distal
sira, üzerinde elin be metakarpinin desteklendii; salam,
destekleyici bir yatay ark oluturur. Trapezyum birinci, tra-
pezoid ikinci ve kapitatum üçüncü metakarp ile eklem yapar.
Kapitatum ve trapezoid metakarplara siki bir ekilde balidir,
buna karin metakarpotrapezyal eklemde 30-40 derece fleksi-
yon-ekstansiyon ve rotasyon hareketleri bulunmaktadir. Ha-
matum, dördüncü ve beinci metakarp ile eklem yapar.
El Bileinin Balari
Karpal kemikler hem di (ekstrinsik) hem de iç (intrinsik)
balar tarafindan desteklenir.
113,121,174
Di Balar
Di balar karpal kemikleri radius, ulna ve metakarplara ba-
lar ve dorsal ile palmar yüzeylerdeki pürüzlü bölgelere yapiir.
Yatay karpal ba, proksimal karpal arka yapisal bir bütünlük
salamak amaciyla, skafoid çikintisi ve trapezyum sirtini ha-
matum ve pisiformla birlikte birletiren bir di badir. Ayrica
fleksör tendonlari da etrafini sinirlar.
Daha derin di balar, radyo-midkarpal eklemlerde en
iyi ekilde içerden gözlenen kapsül-içi balaridir. Diaridan
bakildiinda, balar fibröz kapsülün bir younlamasi ola-
rak görünürler (ekil 29-2) ve yüzeysel adventisiya boyunca
ayirt etmek zordur. Oysa eklem-içi yönden oldukça belirgin-
dirler.
39
Palmar El Bilei Balari.
Palmar el bilei balari, lateralde
radial stiloidin radial-palmar fasetinden balar, mediyalde
TFKK ve distal ulnadan balayan balarla karilair ve distal-
ulnar yöne doru yönlen alirlar.
Daha güçlü ve eik radial balar, distal radiusun mediyale
doru olan eimi üzerinde karpusu ulnar tarafa doru itil-
mekten korur. Palmar di balar iki `V' eklinde ba bandin-
dan oluur; biri proksimalde olup ön kolu distal karpal siraya
balar. Palmar di balarin distal bacai lateralde radyo-skafo-
kapitat badan, mediyalde ise ulnokapitat badan oluur (e-
EKL 29-1
El bilei kuvvetleri transfer eden ve hareketi sala-
yan iki sira kemikten meydana gelmitir: Skafoid (S) lunatim (L),
trikuetrum (T), pisiform (P), Trapezyum (Tm), trapezoid (Td), Ka-
pitatum (K), Hamatum (H).