kaynakli olarak son 30 ya da 40 yilda gelime kaydetmitir.
kirii bulunan hastalarin daha iyi anlailmasi, yönlendirilmesi
ve bu hastalara ilikin daha iyi sonuçlarin alinmasina yönelik
yeni eilimler bulunmaktadir. Kanitlarin elde edilmesine yö-
nelik olarak klinik aratirmalara ihtiyaç duyulmaktadir. Böy-
lece yeni eilimler, geleneksel cerrahi yöntemler içerisine en
uygun ekilde entegre edilebilecektir.
balantili hasarlarin görselletirilebilmesine ilikin kabiliyet-
leri arttirmitir. Üç boyutlu görüntülemeyi içeren yüksek ka-
litede bilgisayarli tomografi (CT) taramalari bilhassa karma-
ik paternlere ilikin olarak ameliyat öncesi planlamada katki
salamaktadir. Birbiri ile balantili meniskal ve ba dokusu
yirtiklarinin siklii ve söz konusu yirtiklarin büyük bir ola-
silikla meydana geldii yirtik paternleri manyetik rezonans
görüntüleme (MRG) kullanimi ile açiklia kavuturulmutur.
Bazi klinisyenlere göre bahse konu çalimalarla elde edilen
bilgilerin deeri sezgisel olarak açik olmasina ramen, has-
tadan elde edilen sonuçlarin gelitirilmesindeki rolleri tama-
miyla açiklanmitir.
yöntemleri ve eklem kiriklarinin redüksiyonunin ardindan
oluan metafizyel boluun doldurulmasini içeren redük-
te edilmi eklem yüzeyinin en iyi ekilde desteklenmesinde
yeni teknikler kullanilmaktadir. Bu yeni teknikler, eklemin
redüksiyonunda yaanan bazi sikintilar sebebiyle halen öne-
mini korumaktadir. Hem kondilleri hem de aft instabilitesini
içeren kiriklarda, kilitli vidali plaklar sabit açi stabilitesi sa-
lamakta ve kirik hizalanmasinin salanmasi amaciyla önemli
tamamlayicilar olmu ve uygulama paternlerini önemli ölçü-
de deitirmitir. Fiksasyonun dizin hem medial hem de late-
ral tarafindan gerekli olmasi durumunda, iki farkli giriimin
kullanilmasinin, daha geni açilimli giriimsel yöntemlerin
kullanilmasindan hem daha etkili hem de daha güvenli ola-
cai düünülmektedir. Deplasman ve yumuak doku yaralan-
malari bulunan ciddi paternlerde eklemi kapsayici eksternal
fiksatör kullanilmasi, yumuak dokunun iyilemesinde daha
emniyetli bir cerrahiye neden olurken uzunluun ve hizalan-
masinin sürdürülmesini de kolaylatirmitir.
Tibia plato kiriklari, yaamin 50 yili boyunca görülme siklii
açisindan yetikinlerde meydana gelen kiriklarda üçüncü sira-
da yer alan, proksimal tibia'nin eklem içi kiriklardir. Erkeklerde
kiriklar daha genç yalarda görülürken, bahse konu kiriklarin
görülme siklii kadinlarda, osteopenik kemikte meydana ge-
len kiriklari ifade etmesi anlaminda bilhassa altmi ve yetmili
yalar olmak üzere daha ileri yalarda meydana gelmektedir.
dir. Orta yali ya da yali hastalarda basit düüler yaygin bir
ekilde lateral ya da daha az yaygin olarak medial taraf kirik
paternlerine neden olmaktadir. Lateral platonun split çöküntü
kiriklari daha yaygindir. Kemiin oldukça osteopenik olmasi
durumunda, yali hastalarda belirginlememi kiriklar mey-
dana gelebilir ve düz radyografilerde gözden kaçirilabilir.
hastalardaki daha yüksek hizdaki yaralanmalar split kirikla-
ra ya da diz ba dokusu yirtiklari ile balantili uç avülsiyon
kazalar ve yüksekten düme ve yayalarin maruz kaldii yara-
lanmalar, hem kondilleri hem de nörovasküler yaralanmalar
ile ilikili yüksek risk, kompartman sendromu ve açik yaralari
içerebilen daha ciddi paternlere neden olabilmektedir. Ekster-
nal fiksasyon ile tedavi edilen ciddi plato kiriklarina ilikin ça-
limada, 21 yaralanmanin 16'si motorlu taitlarla ilikilidir ve
her iki yöntemle tedavisi yapilan bikondiler kiriklarina ilikin
bir dier çalimada ise, 83 yaralanmadan 68'i motorlu taitlar-
la ilikilidir ya da yüksekten düme nedeniyle meydana gel-
mitir.
dümeden kaynaklanmakta olduunu bildirmitir.
Dizde yaralanmaya neden olan kuvvetlerin boyutu, tipi ve
yönü, kirik paternini belirlemektedir. Proksimal tibia tarafin-
dan emilen enerji ne kadar büyükse, kirik da o kadar ciddi
olmakta ve kiriklar daha fazla yer deitirmekte ve parçalan-
maktadir. Kiriin enerjisi, uygulanan zorlamanin birleimin-
den ve kemiin kalitesinden kaynaklanmaktadir.
diinda daha fazla enerji ortaya çikartmaktadir. Kadavralarda
saf valgus zorlama ile birlikte tipik split kiriklarinin, zorlanma
ile birlikte lokal kompresyon kiriklarinin ve her iki zorlama-
nin kombinasyonu ile çöküntü kiriklarinin gerçekletirilmesi
mümkündür.
konu bu kadavra çalimasinda, lateral plato kirii oluumu
için MCL'nin salam olmasina ihtiyaç duyulmaktadir.
mamasi gerektii anlamina gelmektedir.
büyük bir olasilikla valgus zorlamaya maruz kalmaktadir. Val-
gus zorlama, lateral tibial platonun dorudan bir güçle lateral
femoral kondile direkt impakte olmasini engeller. Valgus ve
zorlanma kombinasyonu lateral taraf çöküntüsüne, split çö-
küntüye ya da daha az rastlanan bir ekilde lateral split ya da
tam lateral kondil kiriklarina neden olmaktadir.
rina; osteopenik kemikli yali hastalarda ise daha az split kirik
parçalari olan büyük çökme kirii bir parçanin bulunduuna
ilikin bir eilim mevcuttur. Daha yaygin bir ekilde lateral
kirik paternlerinde, kiriin periferinde hem split kirii hem
de çökme kiriina ilikin en azindan ufak parçalar bulunmak-
tadir. Lateral taraf kiriklari ile karilatirildiinda yayginlii
daha az olmasina ramen varus zedelenmeleri medial plato-
da bozukluklara neden olmaktadir. Söz konusu yaralanmalar
tüm medial platoyu içerebilmekte ve bazi vakalarda kirik ke-
silme sathi lateral platoya doru genileyebilmektedir. Dier
vakalarda ise kirik medial platonun daha az öneme sahip ki-
simlarini içermektedir. Medial platonun posteromedial yayi-
limli kiriklari yaygin medial lateral patern olup, izole edilmi
bir split kirii ya da bikondiler kiriklarin üçte biri ve bikon-
diler kirik paterninin bir parçasi olarak meydana gelebilmek-
tedir. Mekanizma dizin fl eksiyonu, varusu ve medial femoral
kondilin iç rotasyonu olarak açiklanmitir.
yaralanmaya ilikin bir zorlanmanin unsurunu tekil etmek-
tedir. Genellikle yük bileeni ne kadar büyük olursa, soruna
neden olan enerji de o boyutta büyük olmakta ve kirik paterni
ise daha iddetli olmaktadir. Bikondiler paternler yükün bas-
kin çikmasi durumunda aksiyel zorlanmanin boyutuna dayali
olarak deiken bir iddetle sonuçlanmaktadir. Zaman zaman
valgus dizli hastada aksiyel zorlanma medial tibia kondili kay-