background image
geliflme fizisin iskelet maturitesinde kapanmas>na kadar de-
vam eden radyolusen bölgesinin tan>nmas>na yard>mc> olur.
Major ikincil ossifikasyon merkezlerinin tipik olarak görülme
yafllar> ve fizisin kapanmas> fiekil 5-1 ve 5-2'de özetlenmifltir.
Mikroskopik
Fizisin mikroskopik yap>s> mimari olarak yüksek derecede
organizedir ve fiziyel yaralanmalar>n anlafl>lmas> ile iliflkili-
dir.
122
Geleneksel olarak fizis epifizin merkezinden metafize
do¤ru dört ayr> bölgeye bölünür: germinal, proliferatif, hi-
pertrofik ve provizyonel kalsifikasyon (veya enkondral ossifi-
kasyon) (fiekil 5-3). Germinal ve proliferatif bölgeler hücresel
proliferasyon lokalizasyonu iken hipertrofik ve provizyonel
kalsifikasyon bölgeleri matriks üretimi, hücresel hipertrofi,
apopitozis ve matriks kalsifikasyonu ile karakterizedir. Nor-
mal uzunlamas>na büyüme hem hormonal hem de mekanik
birbiri ile iliflkili pek çok faktöre dayan>r.
Fizisin periferik kenar>, mekanik bütünlük ve fizisin peri-
ferik büyümesinde önemli iki özellikli bölgeyi içermektedir
(bkz. fiekil 5-3). Ranvier bölgesi veya olu¤u mikroskopik ola-
rak triangular yap>da fizisin periferik kenar>nda lokalizedir ve
fibroblast, kondroblast ve osteoblastlar> içerir. Fizisin perife-
rik büyümesinden sorumludur. LaCroix'in perikondrial hal-
kas> ise Ranvier bölgesi üzerinde metafiziyel periosteum ile
kartilaj epifizi birbirine ba¤layan fibröz bir yap>d>r ve epifizin
metafize stabilize olmas>nda önemli mekaniksel fonksiyona
sahiptir.
Epifiz ve sekonder ossifikasyon merkezi canl>l>¤> için kan
ak>m>na muhtaçt>r.
139
Dale ve Harris
43
epifize iki farkl> kan
ak>fl> saptam>fllard>r (fiekil 5-4). Tip A epifiz (proksimal hu-
merus ve proksimal femur gibi) hemen hemen tamamen ek-
lem k>k>rda¤> ile kapl>d>r ve bu nedenle kan dolafl>m> peri-
kondriumdan olmal>d>r. Bu epifizlere olan kan ak>m> epifizi-
yel seperasyon sonras>nda kolayl>kla etkilenebilir. Tip B Epi-
fizin (proksimal ve distal tibia ve distal radius gibi) ise yüzey-
lerinin sadece bir k>sm> eklem k>k>rda¤> ile kapl>d>r ve teorik
olarak epifizyal seperasyon sonras> olan devaskülerizasyona
daha az duyarl>d>r.
Fizisin Mekanik Özellikleri ve
Yaralanma Modelleri
Fiziyel bölgelerin mikroskopik karakteristiklerinin anlafl>lma-
s>, teorik çizgide fiziste daha az direncin (ve bu nedenle k>r>k)
anlafl>lmas>na izin verir. Germinal ve proliferatif bölgeler eks-
traselüler matriksten zengin iken, hipertrofik ve enkondral
ossifikasyon bölgeleri primer olarak apopitotik hücrelerden
ve vasküler kanallardan zengindir. Sonuç olarak, Salter ve
Harris'in farelerde uygulad>¤> araflt>rma bulgusundaki gibi
k>r>k çizgilerinin hipertrofik veya enkondral ossifikasyon böl-
gesinden geçmesi beklenir.
125
Teorik olarak, Salter Harris Tip
I ve Tip II k>r>klar yaln>zca bu bölgeyi etkilemeli, germinal ve-
ya proliferatif bölgeleri etkilemeden, ve dolay>s> ile efllik eden
büyüme bozulmas> için de düflük risk oluflturmal>d>r. Bu-
T
EMEL
P
RENS
92
fiEK
Epifizlerin sekonder ossifikasyon merkezlerinin geliflimi için tipik yafl aral>¤>. (A) üst
ekstremite, (B) alt ekstremite
Tüberkulum majus
Belirme
6 ay -2 yil
3 ay 11/2 yil
Trochea
Belirme
9 yil 8 yil
Lateral epikondil
Belirme 12
yil
11 yil
Capitulum
Belirme
5 ay 4 ay
Aralik
6 hafta -8 ay
1-6 ay
Radius ba
Belirme
5 yil 4 yil
Aralik 3-6 yil
Radial tüberkulum
Belirme 10-12 yil
Radius distal epifiz
Belirme 1 yil
Aralik 3 ay -11/2 yil
Ulna epifiz
Belirme
5 yil 4 yil
Aralik 3-6 yil
Olecranon
Belirme 10
yil
8 yil
Aralik
5-7 yil 3-6 yil
Medial epikondil
Belirme
7 yil 5 yil
Aralik
8-10 yil 7-9 yil
Humerus bai
Belirme birth-3 ay
Tüberkulum minus
Belirme 3-5 yil
Trokanter major
Belirme 3 yil
Femur bai
Belirme 4 ay
Trokanter minör
Belirme 12
yil
11 yil
Femur, distal epifiz
Belirme 36th fetal hafta
Patella
Belirme 4-5
yil
3 yil
Tibia, proksimal epifiz
Belirme 40th fetal hafta
Tibial tüberkulum
Belirme 7-15 yil
Tibia, distal epifiz
Belirme 6 ay
Fibula, distal epifiz
Belirme 1
yil
9 ay
Fibula, proksimal epifiz
Belirme 4
yil
3 yil