background image
1314
O
MURGA
akla getirebilir. Tek tarafl i faset çikikli hastalar balarini çiki-
in tersi tarafina çevirecei için boyun ve bain rotasyonuna
dikkat edilmelidir. Yüzde ve kafa derisinde ekimoz alanlari
dorudan bir etkinin sonucu olabilir ve bu nedenle travma
kuvvetinin uygulama yönü hakkinda fikir verebilir.
Uyanik ve bilinci açik hastada detayli bir nörolojik ince-
leme yapilmalidir. Bu ilem, bütün miyotom ve dermatom
bölgelerinde motor, duyu ve refl eks testlerini kapsar (Tablo
42-1). Kas iddeti 0'dan 5'e kadar derecelendirilmeli ve çizel-
geye doru bir ekilde not edilmelidir (Tablo 42-2). Nörolojik
bir defisitin ilerlemesi acil veya zorunlu bir cerrahi dekomp-
resyon için belirti olabilir: fakat bu, en salikli ekilde, tek bir
hekimin gerçekletirecei bir dizi inceleme ile ortaya çikarila-
bilir. Perianal duyarlilik sakral sinir kökü sikimasinin iareti-
dir ve aksi durumda tüm spinal kord hasari olarak sinifl andi-
rilabilecek (hasar seviyesinin altinda dier hiçbir motor veya
duyu ilevi olmayan) hastalarin nörolojik iyiletirilmesinde
pozitif gidiatin bir belirtisi olabilir. Eer hastada bir spinal
kord hasari varsa, American Spinal Injury Association (ASIA,
Amerikan Omurga Hasari Cemiyeti) çizelgesine göre derece-
lendirilmelidir (Tablo 42-3).
Kafa çift i sinirlerinin fonksiyonunun deerlendirilmesi
de nörolojik incelemenin dier önemli bir bileenidir. Spinal
kord ve sinir kökü yaralanmalarina karin, kafa çift lerinin
hasarlari servikal omurga kiriklari ve çikiklari ile balanti-
landirilabilir. Bu, üst servikal yaralanmalarda görülür ve bu
durumlarda kafa çift i defisiti gizli hasarlarin varliina iaret
eder. Devi ve arkadalari
70
tarafindan sunulan bir olguda, izole
edilmi bir hipoglosal sinir hasari, hekimleri oksipital bir kon-
dil kiriinin varliina dair uyarmitir. Dier ekilde, kafa çift i
yaralanmalari ilk bakita gözden kaçirilabilir veya gecikmeli
geliebilir. Chung ve arkadalari
55
medyal ve inferior oksipital
kondil kirii olan bir hasta ve hasardan 20 gün sonrasina ka-
dar tani konulamami iki tarafl i hipoglosal sinir felçleri göz-
lemlemilerdir.
Uyanik olmayan hastada nörolojik inceleme sinirlidir.
Yine de anahtar ilemler gerçekletirilebilir. Eer hasta far-
makolojik olarak felç durumunda deilse rektal tonus deer-
lendirmeye alinmali ve derecelendirilmelidir. Bulbokavernöz
(BK) refl eksin olup olmadii da kaydedilmelidir. BK refl eksin
geri dönmesi genellikle hasardan sonraki 48 saat içerisinde
iyileen spinal okun sonuna geldiini gösterir.
lk Görüntüleme Protokolü: Direkt Film mi
Bilgisayarli Tomografi mi?
Servikal yan grafi, genel travma serilerinin (göüs ve pelvis
filmlerini de içeren) standart bir parçasidir. Bu görüntü, servi-
kal omurga hasarlarinin %85'inin görülebilmesini salar.
28,250
Direkt grafiler, servikal omurgada birincil standart görüntü-
leme teknii olarak geleneksellemi de olsa, son yillarda bil-
gisayarli tomografi (BT) popülerlemeye balamitir.
83,253
Bu,
acil serviste elde edilen yan servikal grafilerin sadece %57'si-
nin C7-T1 balantisini görüntüleyebildiine dair raporlarla
desteklenmitir.
14
Servikal omurga hasarini ortaya çikarmak için en uygun
yöntemin hangisi olduuna dair dikkate deer bir anlamaz-
lik hala vardir.
123
Gözden kaçan hasarlarin orani %10 ile 48
TABLO 42-1
Miyotomlar (Motor) ve Dermatomlar (Duyu) Tek Bir Hekim
Tarafindan Ayni Yöntemle Sirasiyla Test Edilmelidir
Motor
Duyu
Refleks
C5 Deltoid
C6 Biseps/bilek
uzantisi
C7 Triseps/bilek
fleksiyonu
C8
El intrinsik/parmak fleksörleri
T1
El intrinsik/parmak abdüksiyonu
S5 Rektal
ton
Lateral omuz/lateral kol
Lateral önkol/baparmak ve iaret parmai
Orta parmak
Yüzük ve orta parmak/medial önkol
Medial kol/aksilla
Perianal
Biseps
Brakioradial
Triseps
:
:
BC
TABLO 42-2
Kas Grubu Kuvveti 0'dan (Yok) 5'e
(Normal) Derecelendirilmelidir
5
4
3
2
1
0
Tam güce kari direnebilme
Muayene eden kuvvetin üstesinden
gelebiliyorsa
Yerçekiminin üstesinden gelebiliyorsa, direnç
yoksa
Yerçekimi olmadan hareket edebiliyorsa
Görünür kontraksiyon
Kontraksiyon yok
Motor Derecesi
Deerlendirme Kriteri
TABLO 42-3
Amerikan Spinal Yaralanma
Cemiyeti Skalasi: Spinal Kord
Hasarlarinin Sakatlik Seviyesine
Göre Siniflandirilmasi
A
B
C
D
E
0/5
0/5
<3/5
>3/5
5/5
Tam
Tam deil
Tam deil
Tam deil
Hiçbiri
Derece
Motor Skoru*
Duyu Kaybi*
* Hasar seviyesine kaudal.
Spinal Kord Yaralanmasinin Nörolojik ve Fonksiyonel Siniflandirilmasi için
Standartlardan, red ed. Chicago: Amerikan Spinal Hasar Cemiyeti, 1992