kiriklarinda olan fakat dier kiriklarda olmayan kontrolsüz
kisalma ve varus çökmesi kabul edilebilir; (ii) rotasyonun bir
sorun tekil etmemesi ve ba fiksasyonunun kirik redüksiyon-
dan daha öncelikli olmasi nedeniyle kiriin "çökerek stabille-
mesi" gerçekleeceinden kayici vida sistemleriyle redüksiyon
önemli deildi; (iii) implant yetersizlii görülmeden kaynama,
optimal fonksiyonel geri kazanim aleyhine stabil bir anatomik
redüksiyona olan gereksinimden daha air basmaktadir; ve
(iv) ortopedik cerrah, hastanin toplam müsküloskeletal sistem
ihtiyaçlarini gidermenin aksine sadece kirii fiske etmektedir.
Bu varsayimlarin nedeni direkt olarak kalça kirii tedavisinin
tarihsel evrimi ve sahip olduumuz güncel anlayii ekillendi-
ren tartimalarla ilikilidir. Son zamanlarda kalça kirii baki-
mi ve tedavisi ile ilgili yeni bir paradigma olumakta ve bunun
da tedavi hedefimizi optimal fonksiyonel geri kazanima ve
gelecekteki olasi kalça kiriklarini önlemeye ilerletecei ümit
edilmektedir.
yilina kadar ise 4.5 milyara ulaacaini öngörmülerdir.
la olacaktir. 1990 yilinda tüm kalça kiriklarinin %26'si Asya
kitasinda olurken bu tablo 2025 yilinda %37'ye, 2050 yilinda
ise %45'e kadar yükselebilir.
nin %5.6, kadinlarin ise %20.0 olduunu rapor etmilerdir.
cinsiyet için de kalça kirii insidansi artii devam etmektedir.
Danimarka'da 1997 ile 2006 yillari arasinda kalça kirii insi-
dansi yaklaik olarak %20 azalmitir; Buna ramen, bu azali
erkeklerde yaklaik %1.3, kadinlarda ise yaklaik %3.7 oranin-
da kirik insidansi azalii salayan antiosteoporotik tedavi ile
açiklanamaz.2 Minnesota Olmsted'de 1980 ile 2006 yillari ara-
sinda ikamet edenler ilk kez olan kalça kiriinin kadinlar için
%1.37/yil, erkekler için ise %0.06/yil azaldiini fark etmiler-
dir. 10 yil sonra ikinci kalça kiriinin kümülatif insidansi ka-
dinlar için %11 ve erkekler için %6 idi.
yetersizliinin minimalize edilmesi ve femur ba ve boyun
fiksasyon komponentlerinin kesilmesinden kaçinilmasiydi.
Bu kiriklarin çou osteoporoz ile ilikili olduu için günümüz
kalça kirii bakimiyla ilgili paradigma üç ana stratejiye do-
ru yönelmektedir: (i) Youn görüntüleme yoluyla önleme ve
yüksek frajilite kirii riski altinda olan hastalarin tedavisi; (ii)
kalça kirii merkezlerinin agresif erken müdahale ve kompli-
kasyonlari azaltici protokoller ile standardize edilmesi; ve (iii)
kirik redüksiyonunun optimizasyonu ve fiksasyon stabilite-
sinde kavramsal tasarim deiiklikleri ve kemik-implant ara
yüzünün arttirilmasi ile osteoporotik kemikte implant kom-
ponenti fiksasyonunun yeni tasarimi.
daki kalça kiriklarinin %90'indan sorumludur ve oran kadin-
larda daha yüksektir. Yüksek enerjili kalça kiriklari göreceli
olarak daha nadir olup 40 ya alti erkeklerde daha sik gözlenir
ve tedavi için genellikle bölgesel travma merkezlerine yönlen-
yalanma ile beraber eksponansiyel arti gösteren kalça kirii
insidansini yeterinde açiklayamadiini belirtmilerdir.
kili dört durum vardir:
olmali; (b) koruyucu yanitlar baarisiz olmali; (c) lokal yumuak
dokular kirii önlemede gerekenden daha az enerjiyi abzorbe
etmeli; ve (d) proksimal femura gelen dümenin rezidü enerjisi
onun gücünü amali.
kapsüler kalça kiriklarinda daha sik görülmektedir.
lailan ilikili yaralanmalar siklikla distal radius ve proksimal
humerus kiriklari ile düme sirasinda meydana gelen minör
kafa yaralanmalaridir. Yüksek enerjili kalça kiriklari ipsilate-
ral ekstremite travmalari, kafa yaralanmasi ve pelvik kiriklar
ile daha yakin iliki göstermektedir. likili yaralanmalar veya
premorbid hastaliklar kirik tanisi aninda e zamanli olarak
mevcut olabilirler. Düme ile sonuçlanan senkop ataklari kar-
diyovasküler ve nörolojik hastalik durumlarina dikkatleri çe-
kebilir. Primer neoplastik ve metastatik hastaliklar öncesinde
kaçla rahatsizlii ve bunun sonucunda kirik ile sonuçlanan
düme ile kendini gösterebilir.
ve hareket edememe hikayesi ile bavururlar. Ari kalça prok-
simaline lokalizedir ve pasif ya da aktif kalça fl eksiyonu ya da
rotasyonu ile arida arti olmaktadir. Gerek yasadii gerek
reçete edilmi olsun ilaç kullanimi elik eden ya da katkida
bulunan faktör olarak aratirilmalidir. Bakimevinde ya da bir
merkezde yatmakta olan hastalar ihmal edilmilie ya da kötü
muameleye bali daha önceki olasi kiriklar, dekübit yaralari ve
yaralanmalar yönünden deerlendirilmelidir.
ilgili ektremitede istirahat konumunda rotasyon deformitesi
varliidir. Hareket ile ari veya krepitasyon testleri, deformite
yönünde herhangi bir fizik muayene bulgusu ya da belirgin
bir kirik yönünde radyografik testler negatif olmadikça yapil-
mamalidir. Kalça üzerine aksiyel yüklenme ile oluan ari giz-
li kirik ile yüksek derecede uyumluluk göstermektedir. Oskül-
tasyon Lippmann Testi pelvis ya da proksimal femurun gizli
kiriklari için oldukça sensitift ir.
larin üzerine vurulmasi ile patelladan pelvis ve kalça boyunca
iletilen seste deiiklik gözlenmesi bir devamsizlik bulundu-
unu göstermektedir. Ton ya da tini azalmasi bu kemik arki
içerisinde kirik varliina iaret etmektedir.
penik ya da frijilite fraktürleri) için u sayilanlar bulunma-
lidir: serum kalsiyum, fosfat ve alkalen fosfataz; tam kan sa-
yimi (CBC); 25 hidroksivitamin D; troid stimüle edici hor-
mon (TSH); paratroid hormon (PTH intakt); serum protein
elektroforezi (SPEP); ve böbrek fonksiyon testlerinden kan-