background image
1417
B
ÖLÜM
44: P
ELVK
H
ALKA
Y
ARALANMALARI
hastalarda laparotomi endikasyonu vardi. Bu elde tainabilen
sonografik cihaz invaziv olmayan, hastaya radyasyon verme-
yen ve hem travma cerrahlari hem de eitimli acil doktorlari
tarafindan kullanabilen bir cihazdir. Kullanimiyla alakali li-
teratürlere göre bu tarama testi abdominal boluktaki küçük
miktarlardaki serbest sivilari bile tanimlayabilmektedir. Cihaz
ABD'deki birçok travma merkezinde primer test cihazi ol-
mutur. Fakat düük sensivitesi ve negatif prediktif deeri ve
belirgin ekilde testi yapana bali olmasindan dolayi en son
literatürlerde DPL'nin kesinlikle tomografinin yerine geçme-
yecei bildirilmektedir.
62,81,185
Pelviste kirik-çikik oluturan yüksek enerjili travmalar
sebebiyle bu hastalarda elik eden yaralanmalara sik rastlan-
maktadir. Pelvik kirikli hastalarda mortaliteyi azaltmak ama-
ciyla torasik veya abdominal kanama varliinda radyografik
veya klinik bulgularla kanamanin odai aratirilmalidir. Rad-
yografiler, tarama amaçli BT , DPL ve FAST gibi bir çok test
olsa da hastanin torakotomi, laparatomi veya pelvik paketle-
me amaciyla operasyon odasina götürülmesindeki en önemli
karar hastanin klinik durumudur. Devam eden hipotansiyon
ve ok, göüs tüpünden devam eden kanama ve siki gergin
bir karin devam eden kanamanin önlenip hastanin hayatinin
kurtarilmasi için en önemli belirteçlerdir.
Hastanin ikinci deerlendirmesinde devam eden kana-
manin odai da olabilecek elik eden dier yaralanmalara
bakilmalidir. Radyografik görüntüler ve BT tarama sonuçlari
torasik veya abdominal kanama olmadiini göstermekteyse
devam eden kan kaybi ve hipotansiyonun aksi ispat edilene
kadar pelvis kaynakli olduu düünülmelidir. Bu hastalarda
Kompresyon veya maniplasyonla, klinik muayeneyle pelvis-
te instabilite bulgulari saptanabilir. Ön veya yandan yapilan
kompresyon ile ari artabilecei gibi rotasyonel bir instabilite
de saptanabilir. Hatta simfizis de palpe edilebilen bir boluk
hissedilebilir. Alt ekstremitenin di rotasyon ve kisalii "açik
kitap" ve /veya vertikal makaslama yaralanmasi adi verilen bir
yaralanmayi akla getirir (ekil 44-2). Gonzales ve arkadalari
üphelenilen hastalarda yapilan iyi bir fizik muayene ile pelvik
kirik tanisinin %60 oranla doru olarak konabileceini bildir-
milerdir.
59
Bununla birlikte tam olmayan instabilitelerin ta-
ninmasi oldukça zordur. Bu hastalar klinik olarak huzursuz
görünümdedirler ve fizik muayene amaçli agresif maniplas-
yon pelvik pihtinin destabilize olarak kanamanin yeniden
balamasina sebep olabilir.
Hastanin perinesinin yakin fizik muayenesi skrotal/labral
veya gizli perineal ekimozlarin ortaya konmasinda ve rektum,
vajina veya üretra yaralanmalarinin fark edilmesinde çok
EKL 44-1
Pelvik kiriklarda hipotansiyon
ve hemoraji müdahele algoritmasi (Flint L,
Meredith W, Schwab C, et el., eds. Tra-
uma: Contemporary Principles and The-
rapy. Philadelphia: Lippincott Williams &
Wilkins, 2008, Chapter 49 Pelvic Fractu-
res, page 529, Fig. 6'den izinle).
lk Deerlendirme - ABC
kinci deerlendirme
kinci Deerlendirme kan
transfüzyonunu düünün
Kirik siniflamasi
Kirii sinifla
CXR, FAST, DPL
(Göbek üstü)
Cerrahi eksplorasyon
Dier tip
Açik kitap
Deerlendir
Eksternal kompresyon
Eksternal fiksasyon anjiyografi
Cerrahi eksplorasyon
± paketleme
ICU
ICU
Tekrar deerlendir
resusitasyona devam
CXR, FAST, DPL
(göbek alti)
Pelvik kirik için
risk faktörleri
Motorsiklet kazasi
Araç-yaya kazasi
Yüksekten
düme (4,6 m)
Yandan darbe
motorlu taitlar
Pelvik kirik
Pelvik kirik
Stabil
deil
Stabil
Devam
eden
kanama
Negatif
Pozitif
Kirik yok
kinci deerlendirme
Kirik yok
BT tarama
Ön/arka
kompresyon
SI eklem tutulumu
pliak yaralanma düün
Lateral kompresyon
Stabil
Stabil deil
Fiziki bulgular
Pelvik ari
Nörolojik bozukluk
Kemik çikintilarinda
laserasyon, ekimoz
Skrotal/perineal
ekimoz
Üretral kan
Rectumda kan
Bacak eitsizlii
Stabil olmayan
pelvis