background image
Girifl
Perikardiyum hastal>klar> için operasyon-
lar s>k de¤ildir ancak fizyolojik olarak cid-
di efüzyonlar veya konstrüksiyonlar>n çö-
zülmesi için tan>sal veya tedavi amac>yla
giriflim yap>lan hastalarda önem arzedebi-
lir. Perikardiyumun anatomisinin ve fiz-
yolojik dinamizminin anlafl>lmas> ve ilifl-
kili hastal>klar>n sonuçlar> tedavide anah-
tard>r.
Perikardiyum
Anatomisi
Perikardiyum aynen plevra gibi iki mezo-
telyal tabakadan oluflur. Bunlardan birisi
miyokarda s>k>ca yap>fl>kt>r ve ikincisi de-
¤iflebilen miktarda s>v> ile kalpten ayr>l-
m>flt>r. Visseral perikardiyum epikardi-
yum ile efl anlaml>d>r ve genellikle mono-
selüler serozal bir tabakad>r. Pariyetal pe-
rikardiyum, di¤er ad>yla perikardiyal ke-
se, daha iyi bilinen yap>d>r ve visseral pe-
rikardiyumdan normal olarak 15-50 ml
aras>nda de¤iflen plazma ultrafiltrat> olan
perikardiyal s>v> ile ayr>lan dayan>kl> fib-
röz bir yap>d>r. Visseral ve pariyetal peri-
kardiyum büyük damarlar ve pulmoner
venler üzerinde birleflir.
Pariyetal perikardiyum ç>kan aortaya
superiordan tutunur. Buradan superior
vena kavaya do¤ru uzan>r ve sa¤ superior
ve inferior pulmoner venlerden afla¤> do¤-
ru uzanarak inferior vena kavay> sarar. Sol
tarafta pariyetal perikardiyum arkus aor-
tadan afla¤>ya do¤ru uzanarak sol pulmo-
ner arteri çaprazlar ve sol ventrikülü sa-
rar. Buradan sonra perikardiyumun sa¤
taraf> ile birleflerek inferiorda diyafragma-
ya yap>fl>r. Posteriorda perikardiyum sol
atriuma tutunur. Perikardiyal bofllukta
transvers sinüs ve oblik sinüs ad> verilen
iki major reses ortaya ç>kar. Transvers si-
nüs proksimal ç>kan aorta ve pulmoner
arterin posterioru ile atrium ve süperior
vana kavan>n anterioru aras>nda bulunur.
Oblik sinüs, sa¤ ve sol pulmoner venler
aras>nda, transvers sinüsün inferiorunda
ve inferior vena kava medialinde uzan>r.
Perikardiyal Efüzyonlar
Etiyoloji
Perikardiyuma metastaz yapan tümörler
s>kl>kla meme ve akci¤er maligniteleridir.
Her ikisi de s>kt>r ve bu maligniteler cer-
rahi perikardiyal drenaj gerektiren hasta-
lar>n ço¤unlu¤unu oluflturur. Primer veya
komflu perikardiyal maligniteler lenfoma-
lar, lösemiler, timomalar, malign mezotel-
yomalar, teratomlar, anjiosarkomlar ve
rabdomiyosarkomlar> içerir. Perikardiyal
bofllu¤a uzanan tümöre yap>lan debul-
king cerrahi nadiren faydal>d>r. Buna kar-
fl>n örne¤in meme kanserinde oldu¤u gibi
di¤er anlaml> derecede etkin kombine te-
davi mümkün ise drenaj prosedürleri yar-
d>mc> olabilir. Ço¤u perikardiyal efüzyon
ilerlemifl ve tedavi edilemez malign olay-
lar sonucu ortaya ç>kt>¤>ndan drenaj tek-
nikleri rölatif olarak a¤r>s>z olmal> ve sa-
dece k>sa hasta yat>fl süresi gerektirmeli-
dir.
Perikardiyal Tamponad>n
Fizyolojisi
Pariyetal perikard serttir ve kompliyans>
düflüktür. Ama yavaflça biriken s>v>ya
adapte olarak geniflleyebilir. Buna karfl>n
h>zl> s>v> birikmesi perikard>n geniflleme
kabiliyetinin üzerine ç>karak perikardiyal
boflluktaki bas>nc> art>r>r. Bu gibi durum-
larda perikard sa¤ atrium ve sa¤ ventri-
külden daha az geniflleme kabiliyetine sa-
hiptir. Artan bas>nç kalbin diyastolik do-
lumunu azalt>r ve böylece stroke volümü
(at>m hacmi) k>s>tlar. Bu nedenle hemodi-
namik olarak ciddi perikardiyal efüzyonu
olan hastalar sadece at>m h>z>n> veya in-
travasküler volümü art>rarak kardiyak
outputlar>n> art>rabilirler.
Perikardiyal tamponad, perikardiyal
bofllukta biriken s>v>n>n kalbin diyastolik
dolumunu engelleyerek ve böylece stroke
volüm ve kardiyak outputu azaltacak dü-
zeyde intraperikardiyal bas>nc> art>rmas>
sonucu oluflur. Perikardiyal bas>nç direkt
olarak biriken perikardiyal s>v>n>n hacmi
ile ba¤lant>l> de¤ildir. Az miktarda s>v>n>n
akut olarak birikmesi tamponad oluflumu
için yeterli olabilir. Fazla miktardaki peri-
kardiyal efüzyon e¤er uzun bir zaman pe-
riyodunda birikirse hemodinamik bozuk-
lu¤a yol açmayabilir. Perikard>n elastik li-
mitinin afl>lmas> intraperikardiyal bas>nc>
dramatik olarak art>r>r. Perikardiyal efüz-
yon anatomik bir tan> olmas>na karfl>n
tamponad fizyolojik bir tan>d>r.
Kardiyak Tamponad>n
Tan>s>
Perikardiyal efüzyon tedavisindeki ilk ba-
samak tan>y> koymakt>r. Artan dispne,
güçsüzlük ve substernal bas>nç perikardi-
yal s>v> toplanmas>n> gösterebilen semp-
tomlard>r. Kardiyak tamponad>n belirtile-
ri artan nab>z h>z>, azalan nab>z bas>nc>,
paradoksik nab>z ve boyun venlerinin ge-
nifllemesidir. Transtorasik ekokardiyogra-
fi, normal hastalarda inspirasyonla sa¤
29
John R. Roberts ve Larry R. Kaiser
Çeviri: Dr. Hakan Göl
254
Perikardiyal Prosedürler