background image
Girifl
Amfizem, belirgin fibrozis olmaks>z>n ter-
minal bronfliollerin duvarlar>n>n harabi-
yetinin efllik etti¤i, distal havayollar>nda
terminal bronfliollerin anormal kal>c> bü-
yümesi ile karakterizedir. Bu patolojik sü-
reç ac>mas>zca ilerlemeyle, baflta nefes
darl>¤>, egzersiz kapasitesinde azalma, so-
lunum yetmezli¤i ve ölüm ile sonuçlan>r.
Cerrahi tedavi, bu ilerlemifl semptomlar>
hafifletmeye çal>flman>n yan>nda fizyolo-
jik bozukluklar> düzeltir ve iyi seçilmifl ol-
gularda, sa¤kal>m> artt>rmak için yap>l>r.
Amfizem daima gö¤üs cerrahlar> için
tedavide zorlu meydan okuma olarak gö-
rülür. Primer hastal>k ve buna efllik eden
hastal>klar ile birlikte karfl>lafl>lm>fl, cerra-
h>n becerisi ve yeni yöntemler ile uzun
süre meydan okunmufl. Dr. Joel Cooper
ve ark. 1994'de akci¤er hacim küçültme
ameliyat>n>n (AHKA) yeni bulgu ve ince-
liklerini yeni tekniklerle gelifltirmifller ve
hastal>¤>n do¤al tarihçesini ve patofizyo-
lojisini daha iyi anlam>fllard>r. Eskiden te-
davi edilemez ve iyileflmesinde küçük bir
umut olmayan ilerleyici hastal>k olarak
görülürken günümüzde yeni tedavi he-
deflerin arac>l>¤>yla umut vermeye baflla-
m>flt>r.
Bu bölüm akci¤er hacim küçültme
ameliyat> ve teknikleri ile ilgilidir ancak
amfizemin fizyolojisi, farmakolojisi ve
radyolojisinde yap>lm>fl genifl ilerlemeler
bilinmelidir. Gelecek bu talihsiz hasta
grubu için daha iyimser olacakt>r.
Tarihçe
Amfizematöz akci¤erin mekanik ve fizyo-
lojik düzensizliklerine hitap edilen çal>fl-
malar yetersiz anlafl>lmas>na ra¤men son
yüzy>lda iyi niyetlilerin say>s> fazlad>r. Ge-
nifllemifl toraks kavitesi ile akci¤erin hipe-
rinflasyonuna uygun cerrahi teknikler,
kostokondrektomi ve transvers sternoto-
miyi içerir. Paravertebral torakoplasti pul-
moner hiperinflasyonu azaltmada denen-
mifl ancak ifllemin amac>ndan uzak olma-
s>, baflar>s>z olmas> ve objektif hiçbir yara-
r>n>n olmamas> nedeniyle bu yöntemden
h>zla vazgeçilmifltir. diyafragman>n tipik yass>laflmas>n>n gö-
rüldü¤ü s>n>rl> ventilasyon ile birlikteli-
¤inde, frenektomi, pnömoperitoneum ve
abdominal ba¤lama ile diyafragman>n
fleklini eski haline getirmenin yanl>fl oldu-
¤u fikri geçerlidir. Parietal plörektomi, to-
raks duvar>nda kollateral dolafl>m>n art-
mas>n>n beklenmesine ra¤men azalm>fl
parankimal perfüzyonda kullan>l>r. Pul-
moner denervasyon, bronkospazm ve
sekresyonlar>n azalt>lmas>nda kullan>l>r
ama yararl> da de¤ildir.
Yukar>da anlat>lanlara ra¤men, amfi-
zem tedavisinde cerrahi çabada birkaç
kayda de¤er baflar> vard>r. Dev büllektomi
ile kan>tlanabilir ve kal>c> iyileflme sa¤la-
yan sonuç vard> ancak yaln>zca s>n>rl> ve
belirli tan>mlanm>fl hasta grubunda yarar-
l>d>r. Otto Brantigan hastalanm>fl akci¤e-
rin komplians ve fonksiyonundaki de¤i-
fliklikli¤inde pulmoner yeniden biçimlen-
dirme fikrini ilk olarak kavramlaflt>rd>.
Onun görüflüne göre elastik geri çekilme
küçük havayollar>n>n aç>lmas>n> engelledi
ve azalm>fl akci¤er boyutunda ekspiratuar
hava ak>m> artacakt> ki hiperinflasyondan
dolay> kayboldu. Akci¤erin küçültülme-
sinde multiple wedge rezeksiyon uygula-
d> ancak etkinli¤i ve uygulanabilirli¤ini
kan>tlamada yetersizdi. Akci¤er trans-
plantasyonu amfizem için baflar>s> ispat-
lanm>fl ancak yaln>z s>n>rl> hasta grubun-
da çaredir. Lazer büllektomi Wakabayas-
hu ile 1990'lardan önce popülerdi, hasta-
l>kla ilgili yeni merak idi ancak ne yararl>-
d>r ne de güvenlidir.
Cooper ve ark. ile amfizemde akci¤er
hacim küçültme ameliyat>n> yeniden ta-
n>mland> ve daha sonraki The National
Emphysema Treatment Trial ile sa¤lanan
bilgi çok say>da amfizemli hastan>n cerra-
hi tedaviden yararlanabildi¤ini gösterdi.
Amfizemin
Patofizyolojisi
Amfizemin patogenezinde en genifl kabul
görmüfl hipotez, dengesiz proteinaz-antip-
roteinaz sisteminin öncülü¤ünde akci¤e-
rin proteolitik aktivitesinin artmas>d>r. Bu
dengesizlik ya d>flar>dan uyar>c>lar ile pro-
teinaz aktivitesinin artmas> ya da genetik
predispozanlardan dolay> antiproteinaz
aktivitesinin azalmas> ile sonuçlan>r. Bu
enzimatik olaylar elastin ve kollajen yap>-
n>n bozulmas> ve akci¤er dokusunun
eninde sonunda bozulmas> ve elastik geri
çekilme kayb> ile sonuçlan>r. Fizyolojik bu
hasar s>n>rl> hava ak>m>n> etkiler, pulmo-
ner çal>flmay> de¤ifltirir, gaz de¤ifliminde
anormallikler oluflturur ve pulmoner he-
modinamiyi de¤ifltirir. Klinik sonuçlar
dispne, azalm>fl egzersiz kapasitesi, tekrar-
layan pulmoner enfeksiyonlar ve sonunda
solunum yetmezli¤idir. Daha yeni bulgu-
lar metalloproteinazlar, tümör nekroz fak-
tör, polimorfonükleer hücreler, CD4 hüc-
reler, CD8 hücreler ve makrofajlar ile ilgi-
li hasarlar>n çok daha kompleks etkileflimi
oldu¤unu ileri sürer. Hogg ve ark. çal>fl-
malar> tekrarlayan hasar ve terminal bron-
24
Amfizem Cerrahisi
Mark Ellis Ginsburg
Çeviri: Dr. Leyla Nesrin Üstün
204