background image
Etiyoloji ve Patoloji
Anevrizmalar aorta boyunca herhangi
bir yerde oluflabilir, arkus anevrizmalar>
s>k görülmez ve görüldü¤ünde de genel-
likle asendan ya da desendan aort anev-
rizmalar> ile beraber olurlar. Anevrizma-
lar s>kl>kla Ehlers-Danlos ve Marfan sen-
dromunda oldu¤u gibi medial dejene-
rasyona ba¤l> elastik liflerin kayb> sonu-
cu oluflan idiopatik kistik medial nekro-
za ba¤l> geliflir. Ateroskleroz, enfeksi-
yon, inflamasyon, travma, kronik disek-
siyon ve poststenotik dilatasyonlar di¤er
arkus anevrizmas> sebepleridir.
Elastik bütünlü¤ün bozulmas> aort
duvar>nda zay>flamaya yol açar. Zay>fla-
m>fl olan aort duvar> çevresel olarak ge-
nifllemeye bafllar. Bu durumda ço¤un-
lukla fuziform anevrizmalar ortaya ç>k-
maya bafllar ya da lokalize bir bölgede
sakküler anevrizmalar da oluflabilir.
Aort geniflledikçe La Place kanununa
uygun olarak duvar gerilimi de artar
(duvar gerilimi = Bas>nç x Yar>çap/2xdu-
var kal>nl>¤>). Duvar geriliminin artmas>
damar> daha da geniflletir, bu da daha
fazla duvar gerilimine ve progresif bir
dilatasyona sebep olur. Progresif dilatas-
yon ise rüptür insidans>n> art>r>r. 35-49
mm aras> anevrizmalarda %10'un alt>n-
da olan rüptür oran>, 50-55 mm'de
%18'den fazlad>r. 60 mm çapl> anevriz-
malarda ise %25'in üzerinde rüptür ora-
n> vard>r.
Tan>
Arkus anevrizmas>n>n belirtileri dama-
r>n kendisinden kaynaklanan ya da
anevrizman>n oluflturdu¤u lokal bask>
ile ilgili olarak ortaya ç>kar. Lokal bask>
etkileri do¤rudan etkilenen dokuya
ba¤l> olarak görülür. Gö¤üs duvar>na
yap>lan kompresyon ile retrosternal
künt bir s>z> ya da subskapular veya ret-
rosternal bir a¤r> oluflur. Trakeaya yap>-
lan kompresyon ile stridor ve laringeal
sinir s>k>flmas> ile ses k>s>kl>¤> oluflabilir.
Özefagus bas>s> ile yutma bozuklu¤u
ortaya ç>kabilir. VCS s>k>flmas>na ba¤l>
pletora, yüzde ödem, VCS sendromu
ortaya ç>kabilir. Dispne hem akci¤erle-
rin kompresyon alt>nda kalmas> hem de
kardiyak yap>lar>n bask> alt>nda kalmas>
sonucu geliflen kalp yetersizli¤ine ba¤l>
olarak geliflebilir. Daha az olarak sem-
patik zincir kompresyonu ile horner
sendromu görülebilir.
Damar>n kendisinden kaynaklanan
semptomlar ise inme ya da ekstremite ve-
ya organ embolileri gibi tromboemboliler,
aort root genifllemesine ba¤l> aort yetmez-
li¤i, koroner arterlere yap>lan kompres-
yon sonucu geliflen MI ya da kalp yetmez-
likleri gibi semptomlard>r. Damar rüptü-
rü genellikle ciddi bir a¤r> ile ortaya ç>kar,
rüptür adventisiya ile s>n>rl> ise bu semp-
tom ortaya ç>kar. E¤er plevraya rüptür
olursa gö¤üs a¤r>s> ile birlikte nefes darl>-
¤> ve ciddi hipotansiyon görülebilir. Yine
anevrizmalar özefagus, mediasten bofllu-
¤u, trakea ya da bronfliyal a¤aç içine rüp-
türe olabilir.
Aort anevrizmalar> ayn> zamanda aort
diseksiyonona da sebep olabilirler. EKG,
telekardiyografi, tomografi, manyetik
rezonans ve anjiyografi gibi tan> yöntem-
leri kullan>labilir. Radyografik bulgular
içinde kalp ve aort bölgesinde geniflleme,
mediastinal geniflleme, trakeal ve endotra-
keal tüp gölgesinde yer de¤ifltirme, sol
ana bronfla kompresyon görüntüsü, dü-
zensiz aortik kontür, aorta pulmoner pen-
cerenin opaklaflmas>, nazogastrik tüpün
düzensiz görüntüsü veya dislokasyonu
yer al>r. Rüptürde ise plevral s>v> birikimi
gözlenir.
EKG'de kompresyona ya da altta ya-
tan ateroskleroza ba¤l> olarak iskemi gö-
rülebilir. Semptomu olan, koroner arter
hastal>¤> riski tafl>yan veya ileri yafl> olan
ve elektif ameliyat planlanan her hastaya
mutlaka koroner anjiyografi yapmak ge-
rekir.
Ekokardiyografi preoperatif kardi-
yak fonksiyonlar>n ve aortan>n de¤erlen-
dirilmesi için kullan>lmaktad>r. Görün-
tüleme planlar>n>n k>s>tl> olmas> sebebi
ile transtorasik eko incelenmesi ve intra-
operatif kullan>m> transözefagial EKO'ya
göre daha azd>r. Arkus anevrizmalar>nda
trakea gölgesi sebebi ile transtorasik
EKO görüntülenmesi k>s>tl>d>r. CT bü-
tün aorta, bafl boyun damarlar> ile çevre-
sel damarlar>n gösterilmesi aç>s>ndan bir
numaral> tan> arac>d>r. CT incelemesi ile
kemik yap> ile iliflkisi, perikardiyal efüz-
yonun varl>¤>, anevrizman>n flekli, ka-
rakteristi¤i, büyük damarlarla iliflkisi ile
ilgili de¤erli bilgiler elde edilir. Cerrah>n
operasyon odas>nda ne yapmas> gerekti-
58
Arkus Anevrizmalar>
Joseph S. Coselli, John Bozinovski ve Scott A. LeMaire
Çeviri: Dr. Gökhan Özdemir, Dr. Öcal Berkan
556