background image
ki faydalar>n>n inand>r>c> kan>tlar> mev-
cuttur. PET taramas>nda kullan>lan flora-
nize glikoz ayr>cal>kl> olarak normal hüc-
relerin tersine malign hücrelerde tutulur
ve böylece s>cak görünür. Birçok çal>flma
PET'in hem pulmoner nodüller hem de
mediastinal lenf nodlar>ndaki sensitivite
ve spesifitesini araflt>rm>flt>r. PET'de pozi-
tiflik gösteren bir nodülün yüksek oran-
da (%90'a yaklaflan) malign olma olas>l>-
¤> vard>r. Negatif PET incelemesi malig-
niteyi d>fllamaz çünkü bronkoalveolar
karsinom ve karsinoid tümörler floranize
glikozu tutmazlar ve anlaml> derecede
yüksek insidansta yalanc> negatif sonuç-
lara sahiptirler. PET'de negatif olan soli-
ter bir nodül seri BT taramalar> ile takip
edilmeli ve büyüme tespit edilirse rezeke
edilmelidir. Mediastinal lenf nodlar>n>n
de¤erlendirmesinde PET %90'>n üzerin-
de spesifiteye sahipken, sensitivite biraz
daha düflük olup %80'e yaklafl>kt>r. BT'de
boyut olarak 1.5 cm'nin üzerinde olma-
yan mediastinal lenf nodlar> ve negatif
PET incelemesi daha ileri mediastinal ev-
releme ihtiyac>n> ortadan kald>r>rken,
PET pozitif lenf nodu mediastinoskopiyi
veya flüpheli nodun i¤ne aspirasyonunu
gerekli k>lar.
Dissemine hastal>¤>n aranmas> karar>
zordur ve hastal>k yayg>nl>¤> çal>flmas> ger-
çeklefltirilecekse bunu tan>mlayan eksiksiz
kriterler mevcut de¤ildir. Hiçbir surette
bu kadar>n> yapmak için sebep yoksa,
komplet hastal>k yayg>nl>k de¤erlendiril-
mesinin akla yatk>n bir yaklafl>m> hatal>-
d>r. Sebepler herhangi organ spesifik veya
nonspesifik bulgu veya semptomlar> içer-
melidir. Nonspesifik bulgular kilo kayb>,
kolay yorulma ve anemi; organ spesifik
bulgular ise kemik a¤r>s>, yüksek karaci¤er
enzimleri ve lokalize nörolojik bulgular-
d>r. Bu bulgulardan herhangi birisi mev-
cutsa, sadece organ spesifik flikayetin ifla-
ret etti¤i çal>flma de¤il komplet evreleme
de¤erlendirmesi yap>lmal>d>r. PET ayr> bir
radyonüklid kemik taramas> ihtiyac>n> ge-
reksiz k>larken, komplet hastal>k yayg>nl>k
de¤erlendirimi için beyin manyetik rezo-
nans inceleme (MRI) veya BT (daha az ola-
s>) taramalar> gereklidir. Eski malignite hi-
kayesi olan herhangi bir hasta, ba¤>ms>z
birden fazla medikal problemler veya s>-
n>rda pulmoner fonksiyonlar gibi operas-
yon için yüksek riskli hastalar uzak hasta-
l>k aç>s>ndan aranmal>d>r. Ayr>ca, operas-
yon endikasyonlar>n>n geniflletildi¤i lokal
ileri hastal>kl> hastalar (ör., N2 hastal>k)
veya akci¤erde kitlesi olan ve sigara içicisi
olmayan hastada uzak hastal>k varl>¤> d>fl-
lanmal>d>r. Amaç; operasyondan sonra 1
y>l içinde dissemine hastal>¤>n aç>k flekilde
ilerleyece¤i bir hastay> operasyon riskine
karfl> korumak ve bulguyu ideal olarak
preoperatif dönemde ortaya ç>karmakt>r.
Akci¤er kanserli bir hastada preopera-
tif haz>rl>k aflamas>n>n önemli bir yönü
pulmoner fonksiyonlar>n de¤erlendiril-
mesidir. Akci¤er kanserli hastalar>n bü-
yük ço¤unlu¤u, kanserleriyle iliflkili ayn>
risk faktörünün, (sigara içimi), sonucu
olarak altta yatan akci¤er hastal>¤>n>n ba-
z> elementlerine de sahiptirler. Pulmoner
fonksiyonlar>n de¤erlendirilmesi, hem
anlaml> derecede artm>fl postoperatif mor-
bidite olas>l>¤> olan hem de bu riskleri aza
indirgemek için preoperatif manüplas-
yonlardan fayda görecek hastalar> ay>rt et-
me iflini görür. Pulmoner rezeksiyon için
aday olan bir hastada pulmoner fonksi-
yonlar> de¤erlendirmek için tek bafl>na en
iyi olan test yoktur. Bunun ötesinde re-
zeksiyonu kontrendike k>lan kesin de¤er-
ler de mevcut de¤ildir, fakat incelemele-
rin kombinasyonu kullan>larak hangi has-
talar>n postoperatif morbidite ve mortali-
te bak>m>ndan yüksek riskli oldu¤u kara-
r>n> vermek en az>ndan mümkündür.
Ak>m ve hacimleri ölçmek için preopera-
tif spirometri yap>lmal>d>r. Birinci saniye-
deki zorlu ekspiratuar hacim (FEV
1
),
maksimal istemli ventilasyon (MVV), di-
füzyon kapasitesi, FEV
1
/zorlu vital kapa-
site (FVC) oran>, rezidüel hacmin (RV) to-
tal akci¤er kapasitesine (TLC) oran>
önemli ölçümlerdir. FEV
1
'in beklenenin
%40'>n>n alt>nda olmas> artm>fl postopera-
tif morbidite ve mortalite ile iliflkilidir.
Düflük difüzyon kapasitesinin de posto-
peratif morbiditeyle iliflkisi vard>r. Posto-
peratif morbidite ve mortaliteye yönelik
herhangi bir inceleme, planlanan rezeksi-
yonun geniflli¤ini de hesaba katmal>d>r.
Ço¤u zaman karar vermek zor olsa da,
pnömonektomi olas>l>¤> cerrah>n deneyi-
mine ba¤l>d>r. K>s>tl> akci¤er fonksiyonla-
r> olan hastalar> opere eden cerrahlar seg-
mental rezeksiyon, sleeve rezeksiyon ve
nonanatomik rezeksiyonlar, akci¤er koru-
yucu tüm tekniklerin gerçeklefltirilmesin-
de tecrübeli olmal>d>r. Pulmoner rezeksi-
yon gerektiren k>s>tl> pulmoner rezervli
hastalarda video yard>ml> gö¤üs cerrahisi
teknikleri kullan>labilir. K>s>tl> akci¤er
fonksiyonlu hastalarda postoperatif riski
azaltmak için al>nabilecek birtak>m ön-
lemler mevcuttur (Tablo 4-1). Gerçek flu-
dur ki, buna ra¤men, önemli olabilecek
hem objektif hem de subjektif faktörler
baz>nda karar ço¤u zaman cerrah taraf>n-
dan verilir. Bazen dile getirilmesi zor olan
de¤iflik sebepler nedeniyle, pulmoner re-
zeksiyon için aday olmayan baz> hastalar
mevcut olabilir.
Ciddi son evre amfizemli hastalarda
uygulanan akci¤er hacim küçültme cerra-
hisi ile ilgili günümüz tecrübesi, s>n>rl>
akci¤er fonksiyonlar> olan akci¤er kanser-
li hastalarda operasyon hakk>nda düflün-
cemizi de¤ifltirmifltir. Nutrisyonel de¤er-
lendirme ve tedavi ile pulmoner rehabili-
tasyonunun denetlenen program> pulmo-
ner rezeksiyon için s>n>rda hastalar> opti-
mize edebilir. Bizim e¤ilimimiz, pulmo-
ner maligniteli hastalarda rezeksiyon için
karar verilirken hayli agresif olmakt>r. Na-
diren bir hasta sadece pulmoner fonksi-
yonlar> baz al>narak rezeksiyon için geri
çevrilir. Zaman zaman rezeksiyonlar bir
dereceye kadar yarat>c> olmal>d>r ve, pos-
toperatif problemlerde azalmaya neden
olabilen baz> intraoperatif faktörler mev-
cuttur (Tablo 4-1). S>n>rda akci¤er fonksi-
yonlar> olan hastalar rezeksiyon yönünde
kuvvetlice motive edilmelidir. Di¤er teda-
I General Thoracic Surgery
34
Tablo 4-1 Akci¤er Kanseri için
Torakotomi Uygulanacak Hastalarda
Postoperatif Morbidite ve Mortaliteyi
Düflürmek için Al>nacak Önlemler
Preoperatif
Sigar>n>n b>rak>lmas>
Beslenmenin optimizasyonu
(ideal vücut a¤>rl>¤> ±%10)
Hedefleri olan denetli pulmoner
rehabilitasyon
Uygun inhalasyon bronkodilatör tedavi
Sekresyonlar>n kontrolü (uygunsa)
Egzersiz spirometri kullanma,
öksürme ve derin nefes alma
tekniklerinin ö¤retilmesi
Kas koruyucu insizyon, minimal
kostal aç>lma
Video yard>ml> yaklafl>m (uygunsa)
Parankim koruyucu operasyon
(segmental rezeksiyon, sleeve
rezeksiyon, wedge)
Optimal bronkodilatasyon
S>n>rl> anestezi süresi
Sekresyonlar>n kontrolü
(prosedür sonunda bronkoskopi)
Konservatif s>v> tedavisi
Hava kaçaklar>n>n önlenmesi
Postoperatif
Torasik epidural analjezi
Egzersiz spirometrisinin do¤ru
kullan>m>
Erken mobilizasyon
Agresif sekresyon tedavisi
(nazotrakeal aspirasyon,
bronkoskopi,
minitrakeostomi-seyrek)
Deneyimli hemflirelik kadrosu