background image
Küçük hücreli d>fl> akci¤er kanseri evrele-
mesinde tümörün mediastinal lenf bezleri-
ne yay>l>m>n>n belirlenmesi algoritmada
çok önemlidir. Bu nedenle mediastinosko-
pi mediasteni do¤ru bir flekilde evreleme
özelli¤i nedeniyle çok önemli bir role sa-
hiptir. Bu bölümde mediastinoskopi ve
mediasteni evrelemede kullan>lan di¤er
yöntemler gözden geçirilecektir.
Evreleme Sistemi
Kanserlerin primer tümör (T), lenf nodu
(N) ve metastaz (M) özelliklerine göre s>-
n>fland>r>lmas> ilk kez 1940'l> y>llarda ya-
p>lm>flt>r. Akci¤er kanseri için 1985 y>l>n-
da gelifltirilen uluslararas> TNM sistemi
benimsenmifltir (Tablolar 2-1 ve 2-2).
Anatomi ve lenf bezlerinin s>n>fland>r>l-
mas> evrelemede çok önemlidir (fiekil 2-
1). Toplam 4 evre tan>mlanm>flt>r. Evre I
tümörler parankim ve visseral plevra ile
s>n>rl>d>r. Evre II tümörler ise N1 lenf
nodlar>na metastaz veya yay>l>m gösterir-
ken, mediastinal N2 lenf nodlar>nda tutu-
lum göstermezler. Evre III tümörler ise
ilerlemifl lokorejyonel hastal>¤> gösterirler
ve heterojen özelliktedir. Örne¤in, evre
IIIA tümörler ipsilateral mediastinal lenf
nodlar>na ya da potansiyel olarak rezek-
tabl yap>lara invazyon gösterirken, evre
IIIB tümörlerde ise skalen veya kontrala-
teral lenf nodu tutulumu, malign plevral
efüzyon veya unrezektabl yap>lara invaz-
yon gözlenir. Uzak metastaz ise evre IV
tümörlere özgüdür.
Evre, prognoz ve tedavi seçimini be-
lirler. sa¤kal>m belirgin olarak azal>r (fiekil 2-2).
Cerrahi tedavi genellikle evre I ve II tü-
mörlerde uygulan>r. Evre I tümörlerde
komplet rezeksiyon di¤er tedavi seçenek-
lerine göre çok iyi bir sa¤kal>m sa¤lar ve
sa¤kal>m adjuvan tedavilerle artmaz. Evre
II tümörlerde ise cerrahi tedavi sonras>
uygulanacak adjuvan tedavinin sa¤kal>m>
artt>rd>¤> belirlenmifltir. Lenf nodu tutulu-
mu olmayan evre IIIA (T3N0M0) tümör-
lerde en iyi tedavi flekli eksternal veya in-
terstisyel radyoterapinin de eklendi¤i cer-
rahi rezeksiyondur. Evre IIIB ve evre IV
hastalar özel durumlar d>fl>nda cerrahi te-
daviden yararlanmazlar.
Nodal tutulumu olan Evre IIIA (T1-
3N2M0) olgularda ise cerrahi tedavinin
rolü tart>flmal>d>r. Klinik N2 tutulumu
olan olgularda befl y>ll>k sa¤kal>m
%10'dan az iken, patolojik N2 olgular>n-
da %30 civar>ndad>r. Postoperatif kemo-
terapinin sa¤kal>m> artt>rd>¤> yönündeki
yay>nlara ra¤men postrezeksiyon adjuvan
tedaviler yetersiz kalm>flt>r. Di¤er yandan
iyi yan>t al>nabilen olgularda indüksiyon
kemoradyoterapisi sonras> uygulanacak
cerrahi tedavi yararl> olabilir. Mikrosko-
pik metastaz, tek veya proksimal istasyon
tutulumu gibi cerrahi tercih edilebilecek
olgular d>fl>nda genellikle rezeksiyon uy-
gulanmaz. Bu nedenle lenf nodu de¤er-
lendirmesinde bulky veya rezektabl N2
tutulumdan çok N2 tutulumunun do¤ru
ve uygun bir flekilde belirlenmesi çok
önemlidir.
Klinik Evreleme
Evreleme için her olguda tüm incelemele-
re gerek yoktur. De¤erlendirme anamnez,
fizik muayene, kan testleri ve radyolojik
bulgularla yap>l>r. Evre IV olgularda me-
dikal tedavi uygulanaca¤> için TNM özel-
liklerine metastazdan lenf nodlar> ve tü-
mör özelliklerine göre geriye do¤ru bak>-
l>r. M1 varl>¤>nda T ve N araflt>rmas>na ge-
rek kalmaz. Benzer flekilde N2 ve N3 var-
l>¤>nda tümör özelliklerinin tan>mlanma-
s>n>n fazla bir anlam> yoktur. Karar ver-
mek için görüntüleme ve klinisyenin tec-
rübesine göre doku örneklemeleri yap>l>r.
Uzak Metastazlar
Uzak metastazlar>n erken tan>s> tedaviyi
bafllatacak, gereksiz tan>sal ifllemleri ve
olas> gereksiz bir operasyonu önleyecek-
tir. Bu nedenle metastatik evrelemede
önemli olan ne zaman inceleme ve bi-
yopsi yap>laca¤>d>r.
Akci¤er kanserine ba¤l> metastazlar
s>kl>kla akci¤er, beyin, kemik, karaci¤er
ve surrenal bezlerde gözlenir. Bilgisayar-
l> toraks tomografisine üst abdomen gö-
rüntülenmesi de eklenmelidir. Kemik
sintigrafisi, kranial tomografi ve magne-
tik rezonans görüntüleme (MRG) metas-
taz taramas>nda kullan>l>r. Baz> yazarlar
tüm olgularda beyin MRG önermelerine
ra¤men asemptomatik T1-2N0M0 olgu-
larda rutin olarak yap>lmayabilir. Bu ol-
gularda klinik de¤erlendirmenin negatif
öngörü de¤eri %90'dan fazlad>r. Dahas>
tarama bulgular> nonspesifik olabilir.
Kemik taramalar> yafll> olgular>n %20-
30'unda anormal olabilir ve maliyetli ek
incelemeler gerekebilir. Yine de risk az
oldu¤u için ve anemi, kilo kayb> gibi
nonspesifik semptomlu olgularda ilerle-
2
Mediastinoskopi ve Evreleme
Mark Onaitis ve David Harpole
Çeviri: Dr. Murat Kara
11