s> olup teknik olarak gö¤üs bofllu¤unda
uygulanan en kolay ameliyatlardan birisi
olmas>na karfl>n ayn> zamanda en riskli
ameliyatlardan biridir. Bu risk sadece bir
akci¤ere sahip olman>n do¤al bir sonucu-
dur. Non-small cell akci¤er kanseri
(NSCLC) nedeniyle uygulanan elektif bir
pnömonektominin operatif mortalitesi
%3-12 oran>ndad>r. Bu oran elektif koro-
ner arter bypass operasyonundan oldukça
yüksektir. Di¤er çift organ malignite ope-
rasyonlar>ndan farkl> olarak sa¤ pnömo-
nektominin operatif mortalitesi, sol pnö-
monektomiden daha yüksektir. Pnömo-
nektominin operatif mortalitesi endikas-
yona göre de¤iflebilir. Örne¤in tüberküloz
gibi inflamatuar bir hastal>¤a ba¤l> harap
akci¤er nedeniyle uygulanan bir pnömo-
nektomide operatif mortalite oran> %3-
30, morbidite ise %44'lere kadar ç>kabilir.
Bu bölümde özellikle NSCLC nedeniyle
uygulanan pnömonektomilere de¤inilmifl
olup mezotelioma, harap akci¤er ve daha
az rastlanan di¤er klinik durumlar de¤er-
lendirilmemifltir. Sonuçta herhangi bir
hastal>k nedeniyle uygulanan pnömonek-
tominin kendisinin de ciddi bir morbidi-
te ve mortalite nedeni olmas> itibar>yla gö-
¤üs cerrahlar> pnömonektomiyi ancak
kanserli dokunun tamam>n>n temizlen-
mesi ve tümörsüz cerrahi s>n>r elde etme-
nin teknik olarak mümkün olmad>¤> du-
rumlarda tercih etmelidir. Bu nedenle
cerrahi s>n>rlar> muhtemel tümörlü bir
sleeve lobektomi yerine pnömonektomi
uygulanmal>d>r. Pnömonektomilerin bir-
kaç farkl> tipleri olup bunlara bölüm içe-
risinde de¤inilecektir.
akci¤er dokusu ile birlikte ayn> taraf plev-
ra, hemidiyafragma, hemiperikardiyu-
mun ç>kar>lmas> fleklinde tan>mlan>r. Bu
tip pnömonektomi s>kl>kla malign mezo-
teliomada uygulan>r. Pnömonektomi tip-
lerinden bir di¤eri de tamamlay>c> pnö-
monektomi olup daha önce bir bölümü
al>nm>fl olan akci¤er dokusunun daha
sonra kalan k>sm>n>n da ç>kar>lmas>d>r.
Bu tipler d>fl>nda intra ve ekstraperikardi-
yal pnömonektomiler de vard>r. Bunlar-
dan intraperikardiyal olan> s>kl>kla santral
yerleflimli büyük boyutlardaki tümörlerde
uygulan>r. Di¤er bir pnömonektomi tipi
de karinal pnömonektomidir. Bu tip pnö-
monektomide tüm akci¤er ile birlikte ka-
rina da ç>kar>l>r. Daha sonra kalan ana
bronfl ile trakea distali aras>nda anosto-
moz gerçeklefltirilir. Bu bölümde daha
çok standart pnömonektominin cerrahi
teknikleri üzerinde durulmufltur.
Macewen taraf>ndan tüberküloz ve ampi-
yemli bir hastaya uygulanm>flt>r. Bu zama-
na dek uygulanan tüm giriflimler baflar>s>z
olmufltur. 1910 y>l>nda ise akci¤er kanse-
ri için ilk pnömonektomiyi Kummel uy-
gulam>flt>r. Bu operasyon, pediküle klemp
konularak hatta bafllang>çta klemp yerin-
de b>rak>larak uygulan>lm>fl ancak hasta
postoperatif 6. günde kaybedilerek tüm
çabalar baflar>s>zl>kla sonuçlanm>flt>r. Ak-
ci¤er kanseri nedeniyle ilk baflar>l> pnö-
monektomi 1933'de Graham ve Singer ta-
raf>ndan gerçeklefltirilmifltir. Bu operas-
de ligate edilmifltir. Modern teknikle pnö-
monektomi ise Churchill taraf>ndan 1930
y>l>nda uygulanm>flt>r. Churchill, akci¤er
kanserli hastaya önce hilusu ba¤lamay>
planlam>fl ancak tümörün hilusa çok ya-
k>n oluflu nedeniyle bronfl ve damarlar>
ayr> ayr> ba¤layarak pnömonektomiyi ger-
çeklefltirmifltir. Ancak bronflun kapat>l-
mas>ndaki baflar>s>zl>k sonucu geliflen
bronkopnömoni nedeniyle hasta 3 gün
sonra kaybedilmifltir. Kanser nedeniyle
ilk baflar>l> pnömonektomi 1933 y>l>nda
Rienhoff taraf>ndan Baltimore'da uygulan-
m>flt>r. Hastan>n gö¤üs kafesi ameliyattan
sonra kapat>lm>fl ve hastanede uzun bir
süre takip edilmifltir. Pnömonektomi, bu-
rada bahsedilen ve di¤er tan>nm>fl gö¤üs
cerrah> öncülerine minnet ile onlar>n sa-
yesinde yavafl yavafl iyice bilinen bir pro-
sedür halini alm>flt>r. Pnömonektominin
akci¤er kanserinde sadece onkolojik aç>-
dan kabul edilebilir bir operasyon olmas>
gerçe¤inden yola ç>k>larak 1950'li y>llar>n
sonlar> ile 1960'lar>n bafllar>na kadar kü-
ratif cerrahide standart operasyon olarak
sadece pnömonektomi uyguland>. Ancak
daha sonra yap>lan çal>flmalarda daha kü-
çük rezeksiyonlar>nda benzer yaflam süre-
si sa¤lad>¤> ve üstelik bu operasyonlar>n
hasta taraf>ndan daha iyi tolere edilip da-
ha düflük morbidite ve mortalite oran>na
sahip olduklar> bildirilmifltir.
Endikasyonlar>
pnömonektomiye dönme ihtimali olan
her hastay> ameliyata almadan önce hasta-
n>n akci¤er fonksiyonlar> ile kardiyovas-