![]() davisi hala toraks cerrahlar> için bir sorun olmaya devam etmektedir. Bu hastalar>n %80'i genellikle hastaneye baflvuramadan kaybedilmektedir. Geri kalan %20'sinin hayatta kalma oran> toraks cerrah> ve multidisipliner tak>m>n cerrahi karar>na ve baflar>s>na ba¤l>d>r. Akut travmatik aort transeksiyonu nadiren izole bir durum- dur; genellikle di¤er organ yaralanmalar> ile birliktelik gösterir ve cerrahi önceli¤i vard>r. Tan>, nihai tedavi, ve resüsitasyon ifllemi sürecinde, hastan>n ilk de¤erlendi- rilmesinden itibaren do¤ru cerrahi karar düflünülmelidir. Hasta akut travmatik aort transeksiyonu tan>s> ile acil servise baflvurdu¤u andan itibaren, geçen her sa- at mortalite oran>n> artt>rmaktad>r. Teda- vi, en az>ndan ilk dönemde cerrahi olma- yan seçenekleri de içerebilir ve öncelikle di¤er hasarlar>n ciddiyetine ve önemine göre yönlendirilmelidir. Bu nedenle her hasta için, hastaya özel tedavi seçenekleri uygulanmal>d>r çünkü bu tür yaralanma- lar>n tek bir spesifik tedavisi bulunma- maktad>r. cerrah>n>n izlemine b>rak>lmal>d>r. Cerra- h>n, hasta için uygun bak>m ve planlama görevini üstlenmesi zorunludur. Cerrah tedavi giriflimi s>ras>nda, bu durumun le- talitesi ve parapleji sekeli, renal ve respi- ratuar yetmezlik gibi komplikasyonlar konusunda dikkatli olmal>d>r. teknik tercih edebilir. Ancak her tekni¤in kendine has avantajlar> ve riskleri bulun- maktad>r. Bu teknikler, parapleji ve renal yetmezlik gibi önemli komplikasyonlar>n minimalize edilmesi konusunda farkl>l>k gösterirler. Ancak flu ana kadar basit klemp-ve-dik (clamp-and-sew) tekni¤ine göre daha avantajl> bir teknik gösterile- lezyonlara ve hastan>n hemodinamik du- rumuna göre farkl> tekniklerin uygulan- mas> gerekebilir. % 80'i motorlu tafl>t kazalar> sonucu olufl- maktad>r. Di¤er muhtemel sebepler ise tekme, yüksekten düflme ve çarpma yara- lanmalar> olarak s>ralanabilir. Birçok seri- de, motorlu tafl>t kazalar>ndaki ölümlerin %20'sinin torasik aort transeksiyonuna ba¤l> oldu¤u belirtilmifltir. erkek/kad>n oran> giderek artmaktad>r. dir. Ç>kan aorta yaralanmalar> olgular>n %20'sinde görülmektedir ve bu yaralan- man>n bulundu¤u hastalar>n çok küçük bir k>sm> hayatta kalabilmektedir. Di¤er bir %20'lik olguda çoklu yaralanma böl- gesi vard>r ve bu hastalar>n çok az bir k>s- m> hayatta kalabilir. Aortik transeksiyo- nundaki yaralanma mekanizmas>n>n, de- sendan aortan>n istmus bölgesi ve arkus aorta gibi aortan>n hareketsiz bölgelerin- de yo¤unlaflan, deselerasyon ve dik kuv- vetlerin kombinasyonuna ba¤l> oldu¤u düflünülmektedir. Akut travmatik aort transeksiyonunun do¤al seyrinde, hasta- lar>n %80 ila 90'>nda ani ölüm geliflir. nal plevra intakt olarak kal>r. Böylece ya- ralanma s>n>rlanm>fl ve distal aortaya kan ak>fl>n>n devam> sa¤lanm>fl olur. Adventi- siyal hematom içinde aortan>n tamamen ayr>lm>fl oldu¤u olgulara rastlanmas> na- dir de¤ildir. Travma sonras> hayatta kalan %10 ila 20 hastan>n yaklafl>k yar>s>, teda- vi edilmedi¤i takdirde ilk 24 saat içerisin- de kaybedilir. hergün %5'i kaybedilir. Çok az say>da hasta, tedavi edilmemifl travmatik torasik aort anevrizmas> geliflecek flekilde hayatta kalmay> baflar>r. olmas> durumunda, muhtemel akut aort transeksiyonundan flüphe edilmelidir. Acil servise bilinci aç>k olarak ulaflan has- talardaki semptomlar; nonspesifik yak>n- malardan, gö¤üs a¤r>s>, intraskapular a¤r>, ses k>s>kl>¤>, dispne, disfazi ve frank para- lizi gibi semptomlara kadar farkl>l>k gös- terebilmektedir. Fizik muayene bulgusu olarak, kot fraktürleri, sternal fraktürler ve gö¤üs duvar>nda `direksiyon simidi' (steering wheel) bulgusu saptanabilir. Servikal ve torasik omurlarda da yaralan- ma olabilece¤i için bu bölgeler dikkatli bir flekilde muayene edilmelidir. `Koark- tasyon Sendromu' olarak da bilinen üst ekstremitelerde hipertansiyon yay>nlarda belirtilmifltir. Üst ve alt ekstremitelerdeki nab>zlar>n dikkatli bir flekilde muayene edilmesi ve bunlar aras>nda fark olup ol- mad>¤>n>n kontrol edilmesi önemlidir. Bazal bir nörolojik muayenenin yap>lmas> bu hastalarda önemlidir, çünkü preopera- tif dönemde spinal fraktür ve dislokas- yonlar gibi di¤er patolojilere ba¤l> olarak parapleji geliflebilir. Hasta acil servise ka- bul edilir edilmez servikal spinalar> de¤er- lendirildikten sonra toraks direkt radyog- rafisi çekilmelidir. E¤er bu mümkün de¤ilse, olabildi¤ince dik pozisyonda çekilecek anteroposterior (AP) film en uygun alternatiftir. Yatar po- zisyonda çekilen toraks direkt grafilerinde mediasten genifllemifl olarak görülebilir. Dik pozisyonda çekilen PA gö¤üs filmin- de, mediastende görülecek anomaliler aort transeksiyonu flüphesini artt>r>r ve |