s>n> sa¤layan durum olan akut pulmo-
ner emboli nedeniyle günümüzde nadir
olarak kullan>lmas> ironiktir.
g>n bir fenomendir. Akut pulmoner
embolilerin ço¤u ölümcül de¤ildir ve
farkedilmeden atlat>l>r. Masif pulmoner
emboli hemodinamik kollapsa, santral
sa¤ ventrikül ç>k>m> ve kalan obstrükte
olmayan damar yata¤>nda periferal va-
zospastik cevaba ba¤l> olarak ölüme yol
açabilir. Bu tip masif emboliler, akut
olaylar>n küçük bir bölümünü olufltur-
mas>na ra¤men. Her y>l anlaml> say>da
mortalite ve morbiditeye neden olurlar.
yondur. ACCP'nin (American college of
chest physicians) 1996'daki venöz
tromboembolik hastal>¤>n tedavisi ko-
nulu özel toplant>s>nda afla¤>daki cüm-
le yay>nlanm>flt>r; intravenöz tromboli-
tik tedavi, düflük doz trombolitik teda-
vi, aç>k embolektomi, kateter uçlu em-
bolektomi veya kateter uçlu parçalay>c>
tedaviler doktorun tecrübesi ve ifllemin
yap>labilirli¤ine göre seçilmelidir. Bu
raporun 1998'de geniflletilen fleklinde,
tüm vakalarda cerrahi tedavinin uygu-
lanmamas> gerekti¤i vurgulanm>flt>r.
2003'te yay>nlanan BTS (British thora-
cic society) rehberinde, masif pulmo-
ner embolinin tedavisinde trombolizis
ve invaziv yaklafl>mlar (trombüsün par-
çalanmas> ve inferior vena kavaya filtre
embolektomi sadece birkaç tecrübeli
merkez taraf>ndan kesin olarak önerile-
bilmifltir. Keza 1989'da British journal
of hospital medicine da yay>nlanan bir
yaz>da akut pulmoner emboli tedavi-
sinde cerrahi embolektominin her yer-
de uygulanabilirli¤i tart>fl>lm>flt>r.
%20- 60 aras>nda de¤iflmektedir. Has-
tal>kta bu mortalite oranlar>na bak>nca,
cerrahi tedavi ile hastal>¤> do¤al seyrine
b>rakmak aras>nda fark olup olmad>¤>
tart>fl>l>r hale gelmektedir. Hastan>n
preoperatif durumu cerrahi sonuçlar>n>
anlaml> olarak etkilemektedir. Benzer
olarak tan> ve operasyon aras>ndaki za-
man dilimi cerrahi risk üzerinde an-
laml> etkiye sahiptir. Bu aç>dan bak>n-
ca, birçok hekim prosedürün yüksek
riskleri bilindi¤inden, hastalar> cerrahi-
ye gönderirken gecikmekte ve hemodi-
namik instabilitenin geliflmesini bekle-
mektedir. Buna ra¤men, yetersiz cerra-
hi embolektominin de mortaliteye kat-
k> yapt>¤>n> ak>lda tutmak gerekir. Ma-
sif pulmoner embolinin tedavisinde biz
cerrahlar olarak sorumlulu¤u almal>y>z
ve en düflük riskle uygulanabilecek ve
en optimum sonuçlar> verecek tedaviyi
uygulamal>y>z.
için teknik noktalar bulunmaktad>r.
Sa¤ ventrikül ç>k>m yolu obstrüksiyo-
nunu maksimum seviyede gidermek ve
dirmek ana hedeftir. Bu argüman Brig-
ham ve kad>n hastanesi'nde Aklog ve
arkadafllar>n>n yeni yay>nlanan raporla-
r>nca da desteklenmektedir. Burada 2
y>ll>k peryotta, ilk 30 gün içinde opere
edilen 29 hastada %11 mortalite bildi-
rilmifltir.
likle cerrah taraf>ndan adland>r>ld>¤> za-
man konmaktad>r. Hala, bilinen tan>
yöntemlerinin önemi büyüktür. Do¤al
olarak, prostatektomi, histerektomi ge-
çiren veya pelvis cerrahisi uygulanan,
uzun süre immobil kalan ortopedik
hastalar>n anamnezinin al>nmas> tan>da
yard>mc> olabilir. Akut pulmoner em-
bolide D- dimer düzeylerinin yüksekli-
¤inin tespiti, hemen hemen tüm acil
servislerde tarama testi olarak kullan>l-
maktad>r. Yüksek rezolüsyonlu kompü-
terize tomografi, nükleer sintigrafinin
yerini alm>flt>r. Nükleer sintigrafide pul-
moner arterler görüntülenemez. To-
mografik inceleme ek olarak, aortik di-
seksiyon gibi di¤er intratorasik patoloji-
ler hakk>nda da bilgi verir. Burada da
e¤er uygun olursa, bolus tarz>nda kon-
trast verilerek pulmoner arterlerin gö-
rüntüsü al>nabilir. Nükleer sintigrafi-
nin, gebe kad>nlarda ve kontrast allerji-
si olan veya böbrek fonksiyonlar> bozuk
hastalardaki de¤erlendirmelerde yeri