background image
Plevral bofllukta lenfatik s>v>n>n toplan-
mas> flilotoraks olarak adland>r>l>r. Lenfa-
tik s>v>n>n ço¤unlu¤u barsaklardan olma-
s>na ra¤men akci¤er, karaci¤er, kar>n du-
var> ve ekstremitelerden de gelir. Ekstre-
mitelerden gelen flilöz s>v>n>n miktar> nor-
mal flartlarda ihmal edilir. fiilotoraks kon-
jenital veya akkiz olabilir (Tablo 28-1).
Konjenital flilotoraks duktus torasikusun
do¤um esnas>nda yaralanmas>na sekon-
der olarak veya atrezi gibi duktus torasi-
kusun konjenital anatomik anomalilerine
ba¤l> olarak geliflir. Akkiz flilotoraks ise
çok çeflitli sebeplerden oluflabilir. Duktus
torasikus yayg>n olarak künt travmayla
yaralanabilir. Arkadan yaralanmalar daha
az görülmesine ra¤men, toraksa penetran
travmalarda da duktus hasar görebilir.
Duktus torasikus sol subklavyen kateter
uygulamalar>nda da yaralanabilir. Fakat
duktus torasikusun yaralanmas>n>n en s>k
nedeni torasik ameliyatlard>r. Tüm tora-
sik ameliyatlar>n % 0,25-0,50'sinde duk-
tus torasikusun yaraland>¤> tahmin edil-
mektedir. Her türlü torasik operasyonlar-
dan sonra flilotoraks geliflse de kardiyak
ameliyatlar ve mediastinal diseksiyon ge-
rektiren özofagus ameliyatlar>ndan sonra
en s>k görülür.
Mediastinal malignitesi olan eriflkin
hastalarda flilotoraks spontan olarak geli-
flebilir. Bunlar>n pek ço¤u mediastinal
lenfomalar>n lenfatik yolu obstrükte et-
mesine sekonderdir. Enfeksiyonlara ba¤l>
flilotoraks ABD'de çok nadirdir. Fakat pek
çok ülkede tüberküloz lenfadenite ba¤l>
flilotoraks görülür. Subklavyen ven veya
vena kava superiorun uzun süreli kateri-
zasyonu, çocuk ihmalleri ve lenfangiyom-
yomatozis di¤er nedenler aras>ndad>r
(Tablo 28-1).
Anatomi
Duktus torasikus vücuttaki en büyük len-
fatik drenaj sistemidir. Dolafl>ma vücudun
en büyük lenfatik s>v>s>n> tafl>r. Duktuslar
embriyolojik olarak çeflitli anastomozlar>n
bir araya gelmesiyle çift kanallar olarak
ortaya ç>kar. Pek çok insanda; bu ikili ya-
p>lar sa¤da toraks>n alt bölümünde, solda
üst bölümünde kal>c> bir tek vasküler ka-
nal olarak flekillenmek üzere birleflir
(fiekil 28-1). n %50'sinden fazla-
s>nda duktus torasikus anomalisi olmas>-
na ra¤men, klasik olarak duktus birinci
veya ikinci lumbal vertebra korpusunun
önünde yeralan sisterna fliliden ortaya ç>-
kar. Sisterna fliliden ç>kan duktus aorta-
n>n sa¤ yan>ndan yukar> yönelir ve aortik
hiatustan toraksa girer. Vena azigosun
medialinde, özofagusun arkas>ndan sa¤
hemitoraksta yukar> ç>kar. Dördüncü ve-
ya beflinci torakal vertebra seviyesinde
vertebra korpusunun önünden, özofagu-
sun arkas>ndan sola, arkus aortan>n arka-
s>na geçer. Torasik ç>k>fl>n arka bölümün-
den ç>kar ve özofagusun solunda, klavi-
kulan>n 3, 4 cm üstünde 6. veya 7. servi-
kal vertebra korpusu seviyesinde ark ya-
par. Subklavyen arter ve tiroservikal trun-
kusun önünden laterale yönelir. Sol sub-
klavyen ve sol juguler venin birleflim ye-
rinden sistemik dolafl>ma kat>l>r (fiekil 28-
2). Lenfatikovenöz bu bileflkede yer alan
biküspit kapak kan>n lenfatik sisteme ge-
çiflini engeller. Duktus torasikusun bafl-
lang>çta eriflkinlerde çap> 3-5 mm'dir. Bu
çap toraks içinde azal>r, servikalde venöz
sisteme yaklaflt>kça tekrar artar. Toraks
içinde yukar> do¤ru ç>karken toraks du-
var>ndan pek çok kollateral al>r. Duktus
torasikus ile azigos ve interkostal venler
aras>nda çok say>da lenfatikovenöz kolla-
teraller vard>r.
Riquet kalbten ç>kan iki ana lenfatik
kanal tarif etmifltir. Sa¤ toplay>c> kanal
bafll>ca sa¤ ventrikülü drene eder. Aorta
ve pulmoner arter aras>ndan yukar> ç>kar,
solda duktus torasikusa kat>l>r. Sol topla-
y>c> kanal ise bafll>ca sol ventrikülü drene
eder. Pulmoner arterin arkas>ndan yukar>
ç>kar. Sa¤da, genellikle vena azigosa dö-
külür. Kardiyak operasyonlardan sonra
geliflen flilotoraks veya fliloperikardiyum
olgular>n>n ço¤unda sa¤ toplay>c> sistemin
yaralanmas> sorumludur.
Duktus torasikusun bu anatomik fle-
killenmesine ra¤men, cerrahi önemi bak>-
m>ndan çok çeflitli varyasyonlar vard>r.
En yayg>n anatomik varyasyon bazen to-
raks>n alt taraf>nda, daha çok servikal böl-
28
Duktus Torasikus ve
fiilotoraks>n Tedavisi
Bradley M. Rodgers
Çeviri: Dr. Ayd>n Nadir
244