![]() BYPASS CERRAH geleneksel olarak medyan sternotomi ile ve kardiyoplejik arestte yap>l>r. CABG için minimal invazif cerrahi uygulamas> kardi- yopulmoner bypasstan kaç>nmak ya da cerrahi yaklafl>m>n ortaya ç>kard>¤> trav- may> en aza indirmek fikrine dayan>r. Aç>kças> amaç bir endoskop kullanarak, atan kalpte, küçük bir insizyon kullana- rak mükemmel bir anastomoz yapabil- mektir. Özellikle yafll> hastalarda kardiyo- pulmoner bypass ve genifl insizyonlar>n y>k>c> etkileri tek bafl>na de¤ifltirme sebe- bidir. Dahas> genel cerrahi, üroloji, orto- pedi ve jinekolojideki baflar>lar kardiyak cerrahlar>n operasyonlar>nda endoskopik yaklafl>m> düflünmelerine yol açm>flt>r. Robotik metotlar> kullan>lan koroner cer- rahinin geliflimi off pump koroner cerra- hideki geliflmelerle beraberdir. Son birkaç y>lda koroner arter stabilizatörleri ve ro- botik cihazlar çok geliflmifltir. Teknoloji- deki geliflmeler ve teknikteki ilerlemeler sayesinde robotik koroner cerrahi daha pratik hale gelmifltir. Robotik cihazlar>n bu endikasyon için kullan>m>nda FDA onay> ile robotik koroner cerrahi güvenli ve uygun kabul edilmektedir. Robotik ci- hazlar internal torasik arter (ITA) ç>kar>l- mas>nda oldukça etkilidir; ancak koroner anastomoz konusunda teknik ve teknolo- jide geliflmeye ihtiyaç vard>r. Tekniklerin Geliflimi artere kardiyopulmoner bypass kullan- madan anastomoz yapan Kolessov taraf>n- dan bildirilmifltir. Güvenli ekstrakorpore- al dolafl>m ve kardiyopleji tekniklerindeki geliflmeler OPCAB'in ilerlemesini yavafl- latm>flt>r. 1970'lerdeki az say>da izole bil- diriler hariç, 1985`te Buffolo ve Benetti'ye kadar sistematik OPCAB operasyonu seri- leri bildirilmemifltir. As>l amaçlar> operatif giderleri azaltmak olan bu cerrahlar çok damar koroner cerrahiyi kalp-akci¤er ma- kinesi kullanmadan yapmaya bafllad>lar. O zamanlar hedef damar stabilizasyonu sadece ask> dikifl uygulamas> ve farmako- lojik olarak ( kabul edilebilir sonuçlarla yapabilmek için büyük oranda do¤açlama, sab>r ve yetenek gerekliydi. Calafiore'nin LAST operasyonu (Sol anterior küçük torakoto- mi) hem off pump hem de robotik cerra- hinin ilerlemesi için önemli bir evrim ad>- m>yd>. LAST prosedürü Kolessov'un yap- t>¤> ve 25 y>l önce bildirdi¤i operasyonla neredeyse ayn>yd>. Calafiore beflinci inter- kostal aral>ktan yapt>¤> sol anterior mini- torakotomiden ITA'y> direkt olarak ç>kar- m>fl ve atan kalpte sol ön inen artere (LAD) anastomoz yapm>flt>r. Birkaç y>l boyunca MIDCAB veya tek damar mini- mal invazif direkt görüfl koroner bypass operasyonu ilgiyi üzerinde tutmufltur. Ta- bii ki tek damar operasyonu s>n>rl> bir uy- gulama alan>yd> ve geliflmifl koroner stentler, özellikle ilaç kapl> stentler, uygu- lamay> daha da daraltt>. O zamanlar off- ediyordu ve Gundry taraf>ndan yap>lan ilk bildirimler off pump yönteminin ka- bul edilirli¤ine gölge düflürmüfltür. Atan kalpte yap>lan 112 koroner bypass ope- rasyonunun %20'sine ya ek bir anjiyop- lasti ya da ikinci bir operasyon gerekmifl- tir. Daha sonra endüstri mühendisleri ve cerrahlar atan kalpte koroner arter seg- mentlerini daha iyi sabitleyen aletler ta- sarlamaya bafllad>lar. Kardiyak cerrahlar>n off pump yöntemlerini kabul etmeleri an- cak etkili stabilizatörlerin gelifliminden sonra olmufltur. Utrecht grubunun çal>fl- malar> sonucunda `vakum stabilizasyonu' her üç koroner damar>n hem stabilizasyo- nu hem de yaklafl>m> için etkili bir yön- tem olmufltur. Çal>flmalar> sonras>nda off pump koroner arter bypass cerrahisi daha fazla kullan>l>r hale gelmifltir. Daha iyi sta- bilizasyon sayesinde lateral ve inferior ko- roner arterlerin greftlenmesi için OPCAB etkili bir hale gelmifltir, ancak halen med- yan sternotomi kullan>lmaktad>r. ITA'n>n direkt görüfl ile ç>kar>labilmesi için genifl k>k>rdak retraksiyonu gerekli- dir. Kapal> gö¤üs torakoskopik ITA ç>ka- r>lmas> sayesinde bu operasyonun morbi- ditesi azalm>flt>r. Ancak, stabilizasyon yönteminden ba¤>ms>z olarak, atan kalpte uzun enstrümanlar kullan>larak torakos- kopik olarak distal anastomozu yapmak yine de imkans>zd>. Bir minitorakoto- miden direkt olarak elle yap>lan anasto- moz en az invazif seçenek haline gelmifltir ve mükemmel sonuçlar al>narak kullan>l- maya bafllanm>flt>r. Bafllang>çta lateral ve inferior damarlar ulafl>lmaz oldu¤undan, bu operasyon anterior damar revaskülari- |