71 Konjenital Kalp Hastal›klar›nda Palyatif Operasyonlar Carl L. Backer ve Constantine Mavroudis Çeviri: Dr. Adem ‹lkay Diken Y›llar içerisinde yenido¤anlardaki kardiyopulmoner bypass ve cerrahi tekniklerdeki geliflmelere ra¤men, ço¤u konjenital kalp cerrahisi kitap›ndaki palyatif prosedürler bölümü oldukça az genifllemifltir. Palyatif operasyonlar için giderek daha az endikasyon bulunmaktayken, küçük bir hasta grubu için palyasyona görünüfle göre daima gerek duyulacakt›r (en az›ndan flimdiki kardiyovasküler fizyoloji bilgilerimize göre). Ayr›ca, “hibrid yaklafl›m” olarak da adland›r›lan, transkateter prosedürlerle birlikte uygulanan belirli palyatif teknikler de son zamanlarda tekrar gündeme gelmifltir. Kardiyak cerrahinin tarihi, mutlak palyatif operasyonlardan, yenido¤an periyodunda tek operasyonla gerçeklefltirilebilen tam koreksiyona uzanan bir evrimdir. Palyatif operasyonlarla iliflkili komplikasyonlar›n tan›nmas›, yenido¤an ve infantlar›n aç›k kalp cerrahisinden büyük çocuklardan daha kötü etkilenmedikleri gerçe¤i, primer korektif cerrahinin daha erken yafllarda yap›labilmesi için gerekli ivmeyi sa¤lam›flt›r. Bu süreçte, daha önce yayg›n olarak uygulanan ço¤u palyatif prosedürlerin modas› geçmifl ve art›k endikasyonlar› kalmam›flt›r. Yine de, konjenital kalp cerrah› için bu palyatif prosedürleri anlamak, uzak geçmiflte bu operasyonlar›n uyguland›¤› ve geç cerrahi giriflimlerin gerekti¤i hastalar oldu¤u için önemlidir. Halen s›kl›kla kullan›lmakta olan iki temel palyatif prosedür, azalm›fl pulmoner kan ak›m› ve siyanozu olan hastalar için uygulanan aortopulmoner flantlar (Tablo 71-1) ve artm›fl pulmoner kan ak›m› ve konjestif kalp yetmezli¤i olan belirli hastalar için yap›lan pulmoner arteriyel bantlama ifllemidir. Pulmoner ar- ter band› hipoplastik sol kalp sendromlu infantlar›n tedavisinde kullan›lan hibrid yaklafl›m›n bir parças› olarak, son zamanlarda tekrar gündeme gelmifltir. Aortopulmoner flantlar›n önemi gözden kaç›r›lmamal›d›r. ‹yi uygulanmam›fl bir aortopulmoner flant, pulmoner artere zarar vererek çocu¤un tamamlanm›fl Fontan koreksiyonu flans›na engel olabilmektedir. Bu nedenle, bu teknikler her ne kadar eski ve daha az önemli prosedürler olarak gözükse de, sonraki korektif prosedürün düzgün olabilmesi için iyi uygulanmal›d›r. Aortopulmoner fiantlar Klasik Blalock-Taussig fiant› ‹lk aortopulmoner flant olan Blalock-Taussig flant›, 1944 y›l›nda Johns Hopkins Üniversitesi T›p Merkezinde Alfred Blalock taraf›ndan uygulanm›flt›r. Klasik Blalock-Taussig flant›, transekte edilen subklaviyan arterin pulmoner artere direk uçyan anastomozudur. Efsaneye göre Johns Hopkins Üniversitesi’nde pediatrik kardiyolog olarak çal›flan Helen Taussig, ciddi Fallot tetralojisi olan infant ve çocuklar›n durumlar›n›n patent duktus arteriosuslar›n›n kapand›ktan sonra kötüleflti¤ini gözlemlemifltir. Bunun üzerine Boston’a giderek Robert Gross’a bu çocuklarda yapay bir duktus oluflturabilmesi ihtimalini sormufl ve iflinin duktuslar› kapatmak olup yenilerini açmamak oldu¤u yan›t›n› alm›flt›r. Sonras›nda kendi enstitüsünde cerrahi flefli¤i yapan Blalock ile tan›flm›flt›r. Blalock, Vanderbilt Üniversitesi’nde gelifltirilen bir pulmoner hipertansiyonlu köpek modelinden 6 y›l önce baflar›l› bir sol subklaviyan arter-pulmoner arter anastomozu gerçeklefltirmifltir. Taussig, Blalock’a bu deneysel prosedürünü kendi klini¤indeki yetersiz pulmoner kan ak›m› olan, siyanozlu birkaç hastaya uygulamas›n› önermifltir. ‹lk operasyon 29 Kas›m 1944 tarihinde ciddi pulmoner stenozu olan, Fallot tetralojisi tan›s› alm›fl 15 ayl›k bir k›z çocu¤unda uygulanm›flt›r. Bu ilk baflar›l› vakadan sonra yüzlerce siyanotik çocuk bu “operasyon” için Baltimore’a gelmifltir. Sonraki 2 y›l boyunca 500’den fazla hastaya Blalock-Taussig flant› uygulanm›flt›r. Bu süreç içerisinde erken mortalite %16 iken, %6 hasta ise ameliyata uygun bulunmam›flt›r. Bu prosedür, subklaviyan arteri feda etmeden, GoreTex greft interpozisyonunu kullanan, modifiye Blalock-Taussig flant› tan›t›lana kadar oldukça yayg›n biçimde kullan›lm›flt›r. Klasik Blalock-Taussig flant›nda anastomoz aortik ark›n tersi yönünde yap›lmaktad›r. Sol aortik ark olmas› durumunda tipik sa¤ innominat arter mevcuttur ve bu taraftaki subklaviyan arterin kullan›m›, pulmoner artere do¤ru yumuflak bir k›vr›m sa¤lar. Sa¤ aortik ark ve simetrik dallar›n›n olmas› durumunda ise, sol innominat arter benzer flekilde bir k›vr›m sa¤lamaktad›r. Aksine, her ark için öteki subklaviyan arterin anastomozu için yaklafl›k 180 derecelik bir aç›lanma gerekmektedir. fiekil 71-1 sa¤ torakotomiden subklaviyan ve pulmoner arterlerin görünüflünü tasvir etmektedir. Sa¤ subklaviyan arterin dallar› ba¤lanarak, distal subklaviyan arterle beraber ayr›l›rlar ve subklaviyan arter sa¤ rekürren laringeal sinirin oluflturdu¤u k›vr›mdan as›l›r. Karotid arter, hareketlilik sa¤lamak amac›y693