KLAVİKULA KIRIĞI Omuz ve Humerus: Kemik Patolojileri TERMİNOLOJİ Evreleme, Derecelendirme ve Sınıflama • Allman sınıflaması ο Grup I: Orta 1/3 (%80) ο Grup II: Distal 1/3 (%15) ο Grup III: Medyal 1/3 (%5) • Distal klavikula kırıklarının Neer sınıflaması ο Tip I: AK eklem ve KK ligaman yapışma yeri arasında minimal yer değiştirme, sağlam ligaman ο Tip II: KK ligaman seviyesinde, proksimal fragmanlardan ayrılmış olan ligamanların yer değiştirmesi ο Tip III: AK eklem yüzü düzeyinde Tanımlar • Yer değiştirmiş ve değiştirmemiş klavikula kırıkları GÖRÜNTÜLEME Genel Özellikler • En iyi tanısal ipucu ο Genellikle orta 1/3’lük kesimde lineer kırık hattı ο Lateral fragmanın anterior ve inferiora yer değiştirmesi • Boyut ο Yer değiştirmemiş kortikal kırıktan, yer değiştirmiş veya parçalı kırığa kadar çeşitlilik gösterir KLİNİK Başvuru • En sık işaret/semptomlar ο Ağrı, şişlik ve palpe edilen deformite Radyografik Bulgular • Lineer lüsent kırık hattı ± yer değiştirme BT Bulguları • Yer değiştirmemiş medyal kırıklarda ve eklem içi tutulumu göstermede yardımcı olabilir Demografi • Epidemiyoloji ο Sık görülür: Tüm kırıkların %5’i ο %50’si 10 yaş altında çocuklarda görülür ο E: K = 2.1:1 MR Bulguları • T2A ο Akrokmiyoklaviküler (AK) veya sternoklaviküler (SK) eklemlerde ki ligaman hasarını değerlendirmede kullanılır Doğal Seyir ve Prognoz • Kırıkların çoğu zorlanmadan iyileşir • Kaynamama (olguların %1-4) nadirdir, bunlar da genellikle unstabil distal klavikula kırığı ve immobilizasyonu iyi sağlanamayan olgulardır • Tip III distal klavikula kırıklarında genellikle posttravmatik osteoartrit gelişir Görüntüleme Önerileri • En iyi görüntüleme yöntemi ο Radyografi: ÖA ve 45 derece başa doğru eğim ile ÖA görünüm Tedavi • Konservatif: Korumalı immobilizasyon • Cerrahi: ORIF tekniğiyle plak veya vida, ya da intrameduller çivi yerleştirme ο Endikasyonlar: Ağrılı kaynamama veya kabul edilemez kozmetik deformite • Komplikasyonlar: Subklavyen damarlar ya da brakiyal pleksus basısına bağlı nörovasküler belirtiler; kaynama bozukluğu ve kısalma estetik olarak göze hoş gelmeyen deformiteye sebep olur AYIRICI TANI Klinik • Akromiyoklaviküler çıkık: AK eklem üzerine direkt travma sonucu, bu lokalizasyonda ağrı ve hassasiyet • Sternoklaviküler eklem çıkığı: SK eklemde ağrı ± deformite Radyoloji • Klavikulanın konjenital psödoartrozu • Distal klavikulanın posttravmatik osteolizi ο Klavikula distal yönü ο Haftalar veya yıllar süren birbirini takip eden minör travma atakları ο Ağırlık kaldıranlarda tekrarlayan travmalar TANISAL KONTROL LİSTESİ Göz Önünde Bulundur • Eşlik eden yaralanmalar, özellikle yüksek mekanizmalı travmalarda • SK eklem hasarı • Sinir veya damar hasar PATOLOJİ SEÇİLMİŞ KAYNAKLAR 1. Khan LA et al: Fractures of the clavicle. J Bone Joint Surg Am. 91(2):447-60, 2009 2. Kim W et al: Management of acute clavicle fractures. Orthop Clin North Am. 39(4):491-505, vii, 2008 3. Throckmorton T et al: Fractures of the mediyal end of the clavicle. J Shoulder Elbow Surg. 16(1):49-4, 2007 4. Jackson WF et al: Fractures of the lateral third of the clavicle: an anatomic approach to treatment. J Trauma. 61(1):222-5, 2006 5. Hanby CK et al: Mediyal clavicle physis fracture with posterior displacement and vascular compromise: the value of three-dimensional computed tomography and duplex ultrasound. Orthopedics. 26(1):81-4, 2003 Genel Özellikler • Etiyoloji ο Omuz üstüne düşme (en sık), klaviküla üzerine direkt darbe veya uzanmış elin üzerine düşmek • Eşlik eden anomaliler ο Kaburga kırıkları ο Pnömotoraks veya hemotoraks ο Akromiyoklaviküler veya sternoklaviküler ayrılma ο Subklavyen damar ya da brakiyal pleksus yaralanması 2 13