- Page 1
- Page 2 - Page 3 - Page 4 - Page 5 - Page 6 - Page 7 - Page 8 - Page 9 - Page 10 - Page 11 - Page 12 - Page 13 - Page 14 - Page 15 - Page 16 - Page 17 - Page 18 - Page 19 - Page 20 - Page 21 - Page 22 - Page 23 - Page 24 - Page 25 - Page 26 - Page 27 - Page 28 - Page 29 - Page 30 - Page 31 - Page 32 - Page 33 - Page 34 - Page 35 - Page 36 - Page 37 - Page 38 - Page 39 - Page 40 - Page 41 - Page 42 - Page 43 - Page 44 - Page 45 - Page 46 - Page 47 - Page 48 - Page 49 - Page 50 - Page 51 - Page 52 - Page 53 - Page 54 - Page 55 - Page 56 - Page 57 - Page 58 - Page 59 - Page 60 - Page 61 - Page 62 - Page 63 - Page 64 - Page 65 - Page 66 - Page 67 - Page 68 - Page 69 - Page 70 - Page 71 - Page 72 - Page 73 - Page 74 - Page 75 - Page 76 - Page 77 - Page 78 - Page 79 - Page 80 - Page 81 - Page 82 - Page 83 - Page 84 - Page 85 - Page 86 - Page 87 - Page 88 - Page 89 - Page 90 - Page 91 - Page 92 - Page 93 - Page 94 - Page 95 - Page 96 - Page 97 - Page 98 - Page 99 - Page 100 - Page 101 - Page 102 - Page 103 - Page 104 - Page 105 - Page 106 - Page 107 - Page 108 - Page 109 - Page 110 - Page 111 - Page 112 - Page 113 - Page 114 - Page 115 - Page 116 - Page 117 - Page 118 - Page 119 - Page 120 - Page 121 - Page 122 - Page 123 - Page 124 - Page 125 - Page 126 - Page 127 - Page 128 - Page 129 - Page 130 - Page 131 - Page 132 - Page 133 - Page 134 - Page 135 - Page 136 - Page 137 - Page 138 - Page 139 - Page 140 - Page 141 - Page 142 - Page 143 - Page 144 - Page 145 - Page 146 - Page 147 - Page 148 - Page 149 - Page 150 - Page 151 - Page 152 - Page 153 - Page 154 - Page 155 - Page 156 - Page 157 - Page 158 - Page 159 - Page 160 - Page 161 - Page 162 - Page 163 - Page 164 - Page 165 - Page 166 - Page 167 - Page 168 - Page 169 - Page 170 - Page 171 - Page 172 - Page 173 - Page 174 - Page 175 - Page 176 - Page 177 - Page 178 - Page 179 - Page 180 - Page 181 - Page 182 - Page 183 - Page 184 - Page 185 - Page 186 - Page 187 - Page 188 - Page 189 - Page 190 - Page 191 - Page 192 - Page 193 - Page 194 - Page 195 - Page 196 - Page 197 - Page 198 - Page 199 - Page 200 - Page 201 - Page 202 - Page 203 - Page 204 - Page 205 - Page 206 - Page 207 - Page 208 - Page 209 - Page 210 - Page 211 - Page 212 - Page 213 - Page 214 - Page 215 - Page 216 - Page 217 - Page 218 - Page 219 - Page 220 - Page 221 - Page 222 - Page 223 - Page 224 - Page 225 - Page 226 - Page 227 - Page 228 - Page 229 - Page 230 - Page 231 - Page 232 - Page 233 - Page 234 - Page 235 - Page 236 - Page 237 - Page 238 - Page 239 - Page 240 - Page 241 - Page 242 - Page 243 - Page 244 - Page 245 - Page 246 - Page 247 - Page 248 - Page 249 - Page 250 - Page 251 - Page 252 - Page 253 - Page 254 - Page 255 - Page 256 - Page 257 - Page 258 - Page 259 - Page 260 - Page 261 - Page 262 - Page 263 - Page 264 - Page 265 - Page 266 - Flash version © UniFlip.com |
OMUZ VE HUMERUS GENEL ÖZELLİKLER
Omuz ve Humerus: Giriş ve Genel Bakış
Patoloji
Omuz yaralanmaları akut travma, fazla kullanma veya yaşa bağlı yaralanmaları da içeren birçok nedene bağlıdır. Omuz çevresi kırıkları travma sonrası yaygın olarak görülür ve çekilen göğüs grafilerinde dikkatlice kontrol edilmelidir. Çıkık glenohumeral eklem ve akromiyoklaviküler eklemde oldukça sıktır. Akromiyoklaviküler eklem çıkığı çoğunlukla ayrılmış omuz olarak adlandırılır. Fazla kullanıma bağlı yaralanmalar internal sıkışma ağrısı ve atletlerde düşük atış hızına neden olabilmektedir. Rotator kılıf yırtılmaları genellikle yaşa bağlı tendon zayıflamasının sonucudur, ancak bazen ciddi travmalar sonrasında da görülür. Os akromiyale ve sublabral foramen gibi asemptomatik varyasyonları da içine alan durumlar da omuz çevresinde sıklıkla görülür. Bunun tersine, rotator kılıf yırtılmaları klinik olarak asemptomatik olabilir, tendon seyrek sinir liflerine sahiptir ve kılıf patolojisine bağlı oluşan ağrı sinovit ya da redundan sinoviyumun mekanik olarak etkilenmesinden kaynaklanabilir.
Görüntüleme
Omuz görüntülemesinde çeşitli radyografik yöntemler kullanılmaktadır. Standart seriler ön-arka (AP) internal rotasyon, eksternal rotasyonlu Neer AP (veya Grashey) görüntülenmesi ve aksiller görüntüyü içermektedir. Bazıları AP eksternal rotasyon görüntülemeyi tercih ederken, diğerleri ise akromiyoklaviküler eklemi daha iyi görüntülemek amacıyla 10-20° başa doğru eğimli “Zanca AP” görüntülemeyi tercih etmektedir. Bazı kırıklarda ya da aksiller görüntülemeye uygun olmayan hastalarda skapular-Y görüntülemeden yararlanılabilir. Kemer görüntüleme (arch view) anterior akromiyonun şeklinin belirlenmesinde kullanışlıdır. West point görüntüleme anteroinferior glenoid kenarın profilini gösterir ve bu nedenle Bankart kırıklarının teşhisinde daha duyarlıdır. Stryder çentik (notch) ve Rockwook görüntüleme gibi çok özelleşmiş görüntülemeler de spesifik omuz patolojilerinde yararlıdır. BT görüntüleri kompleks skapular ve proksimal humerus kırıkları ve özellikle eklem yüzeylerle ilgili teşhislerde yararlıdır. Ultrason kullanımı omuzda rotator kılıf ve biseps tendonlarının değerlendirmesinde ve terapötik enjeksiyonlarda artmaktadır. Her ne kadar konvansiyonel artrografi yırtık teşhisinde kullanılabilse de yırtık boyutu, morfolojisi MR ve BT’de daha iyi görüntülenebilmektedir. MR görüntüleme hastanın pron pozisyonda yatması ve humerusun rahatça eksternal rotasyonundayken uygulanır. Omuz MR’ında hareket sebebiyle artefaktlar ve zayif sinyal-gürültü oranı oluşabilmektedir. Omuzun anatomisi, omuz sarmalların hareketsiz ekleme sıkı sıkıya bağlanmasını(solunumdan gelen hareket artdeafktlarını önlemek için) veya eklemi tamamen sarmasını(tüm görüntülemede homojen sinyal sağlamak için) engeller. Görüntü kalitesi genellikle 3 Tesla cihazlarda ve 8 kanallı veya yüksek omuz sarmalları ile daha iyidir.
anterior açılı olması nedeniyle, standart görüntüleme planı glenoid eklem yüzeye ve supraspinatus tendonuna göre düzenlenir. Oblik koronal düzlem glenoid fossaya dik yönlendirilir (veya supraspinatus tendonunun uzun eksenine paralel) olarak düzenlenir. Oblik sagital düzlem glenoid yüze (veya oblik koronal düzleme ortogonal) paralel olarak düzenlenir. Aksiyel görüntüler genellikle anatomik açılanma olmadan elde edilir. Ayrı iki kesit pozisyonlama teknikleri de bazen yardımcıdır ve dikkate alınmalıdır. Skapulanın eğimi öne olduğu için, aksiyel görüntülerin glenoid fossanın gerçek vertikal eksenine göre ayarlanması labrumun saat 3:00 ve 9:00 pozisyonların profilini gösterir ve anteroinferior ile posterosuperior labral kısmi volum averajını azaltır. Supraspinatusun çoğu distal liflerine açılı oblik sagital görüntülerin eklenmesi bu bölgede sık görülen tendon yırtılmalarını daha iyi gösterir. Labral yırtıklar konvansiyonel MR tekniği ile zor görüntülendiğinden, direkt MR artografi genellikle instabil lezyonlarda kullanılmaktadır. MR artrografi labroligamantöz patolojinin tanımlanmasında enjekte edilen maddenin sebep olduğun yüksek sinyal gürültü oranı ve eklem distansiyonu nedeniyle rutin MR görüntülere göre daha yüksek oranda doğruluğa sahiptir. Abduksiyon eksternal rotasyon (ABER) görüntüleri de bazı patolojilerde MR artografi doğruluğunu arttırmaktadır. ABER pozisyonu posterosuperior rotator kılıfı az rahatlatır ve böylece küçük internal sıkışma yırtıkları daha belirgin hale gelir. ABER görüntüleri anteroinferior ve posterosuperior labruma diktir ve bu sayede bu yapılarda daha az kısmi volum averajı olmakta ve Bankart-tipi yırtıklar (özellikle yer değiştirmemiş Perthes lezyonları) ve posterosuperior internal sıkışma lezyonları daha kolay görülür. Son olarak, ABER pozisyonu inferior glenohumeral ligaman anterior bandı gerer, dolayısıyla küçük Bankart yırtıklarını daha belirgin hale getirir. İndirekt MR antrografi de kılıf ve labral patolojilerde konvansiyonel MR’a göre duyarlılığı arttırmaktadır. Omuz görüntülemede, multipl MR puls sekansları sunulmaktadır. Kılıf yırtıkları için oblik koronal ve sagital düzlemlerde yb hızlı spin-eko T2 - ağırlıklı sekanslarda (45-55 msec TE ve 1.5 Tesla da) yüksek doğruluk oranı bildirilmiştir. En az bir adet T1 - ya da PD ağırlıklı yağ baskısız sekanslar da yağlı kas atrofisi görüntülemede yararlıdır. Aksiyel görüntülemede kullanılan sekanslar daha değişkendir ve bazı uzmanlar yb orta ağırlıklı sekans (TE = 30-40 msec, 1.5 Tesla), bazıları ise T2*-ağırlıklı gradient eko ve/veya proton dansite ağırlıklı sekansları tercih etmektedir. Sekansların seçimi çoğunlukla kişisel tercih ve makina özelliklerine bağlıdır.
Seçilmiş Kaynaklar
1. Cowderoy GA et al: Overuse and impingement syndromes of the shoulder in the athlete. Magn Reson Imaging Clin N Am. 17(4): 577-93,v, 2009 2. Murray PJ et al: Clinical update: MR imaging of the shoulder. Sports Med Arthrosc. 17(1): 40-8,2009 3. Steinbach LS: MRI of the shoulder instability. Eur J Radiol. 68(1):57-71, 2008
Görüntüleme Protokolleri
Omuz görüntülemede tek bir MR protokolü tercih edilmemiştir ancak pek çok radyolog ana prensipler üzerine fikir birliğindedirler. Skapulanın vücuda göre 30°
2
3
|