STERNOKLAVİKÜLER TRAVMA Omuz ve Humerus: Kemik Patolojileri TERMİNOLOJİ Kısaltmalar • Sternoklaviküler (SK) çıkık, subluksasyon, yaralanma Tanımlar • SK ligaman yaralanması ile birlikte SK eklemden farklı açı ve yönlerde medyal klavikulanın yer değiştirmesi • Renkli Doppler damarları hızlıca değerlendirir • Ameliyat odasını terk etmeden önce redüksiyon sağlanıp sağlanmadığını hızlıca anlamaya yarar • US olguların %89’unda, radyografiler %13’de SK eklem malpozisyon tanısını doğru şekilde koyar • Deneyimli kullanıcı sayısı az Görüntüleme Önerileri • En iyi görüntüleme yöntemi ο BT medyal klavikulanın hasarını ve eşlik eden zedelenmeleri göstermede en iyi yöntemdir • Protokol önerileri ο Radyografiler; özel görüntü ± stres manevraları ο BT SK eklemleri + klavikulaların medyal yarısını içeren ince kesitler (≤ 1 mm) Koronal reformat görüntüleme: ekleme belli açı ile yapılır Nötral pozisyon veya stres manevrası IV kontrast: damarların görünürlüğünü arttırır ο MR Koronal, sagital, aksiyel, oblik düzlemler T1, T2 ve STIR veya T2 yağ-baskılı sekanslar GÖRÜNTÜLEME Genel Özellikler • En iyi tanısal ipucu ο Medyal klavikulanın manibriyuma göre anormal pozisyonda olması • Yerleşim ο Anterior (presternal) çıkık (AD); medyal klavikula manubriyumun anterior ya da anterosüperioruna yer değiştirir ο Posterior (retrosternal) çıkık (PD); medyal klavikula manubriyumun posterior ya da posterosüperioruna yer değiştirir • Boyut ο SK çıkığı tamamlamak için semptomatik yaralanma Radyografik Bulgular • Genellikle yanıltıcı olarak normaldir ο SK eklemin oblik açısından dolayı radyografilerde normal SK eklem sublukse gibi görünebilir ο Torasik yapıların süperpozisyonu eklemi saklayabilir • Rutin; SK eklemlerin PA, oblik, lateral görüntüleri ο PA; medyal klavikulaların kraniokaudal pozisyonları arasında farklılık > klavikula başı %50 genişliği • Özel Görüntülemeler ο Rockwood pozisyonu; supin hastada ışın manibriyumdan başa doğru yönlendirilir AD; Medyal klavikula horizontal planın üstünde PD; Medyal klavikula horizontal planın altında ο Hobbs pozisyonu; hasta oturmuş masa üstü eğilmiş pozisyonda ışın servikal vertebralara doğru yönlendirilir SK eklemin yaklaşık 90° lateral görünümü • Stres Manevrası ο Kalsik; aynı taraftaki kol karşı taraftaki dirseği çekerek ο BT ile de yapılabilir AYIRICI TANI Büyüme Kıkırdağı Kırıkları • Medyal kalvikula epifizi 22-26 yaşlarda kapanır • < 22 yaş, yer değiştirmiş klavikula genellikle büyüme kıkırdağı kırığı olup gerçek çıkık değildir • Ligamanlar sağlam kalabilir Osteomiyelit • Sık görülmeyen; genellikle cerrahi ve radyoterapi sonrasında görülür • Diğer klinik olasılıklar ο İV ilaç bağımlısı ο Endokardit ο Komşu mediastinal enfeksiyon • Apse ve doku hasarı Tümör • Metastik hastalık ya da primer tümör (multipl miyelom, lenfoma ve kondrosarkom) • Kemik yıkımı, tümör matriksi, eşlik eden yumuşak doku kitlesi BT Bulguları • Kontrastlı BT ο Damar ve yumuşak doku yaralanmalarını gösterir ο Çıkığın yönünü kolayca gösterir ο Cerrahi planlama için uygundur ο Travmalarda anında yapılabilir Artrit • Genellikle romatoid artrit, skleroderma, ankilozan spondilit, SAPHO sendromu, diğer kollojen doku hastalıkları • Eklem mesafesinde azalma, erozyon, osteofit oluşumu, skleroz, kapsülde kalınlaşma MR Bulguları • T1A ο Ligaman devamsızlığını gösterir • T2A ο Ligaman yırtıkları, sıvı ve yumuşak doku ödeminde yüksek sinyal intensitesi gösterir • MRA Görüntüler ο PD damar hasarları gösterir • Eklem kıkırdağı, disk hasarını, eklemdeki sıvıyı, ligaman hasarını göstermede BT’den üstündür PATOLOJİ Genel Özellikler • Etiyoloji ο Genellikle direkt ya da indirekt güç uygulanması ile olur ο Anterior çıkık Atravmatik; Gençlerde ve genç erişkinlerde, kolu başın üstü hizasına kadar kaldırılıdığında eklem gevşekliği oluşur Travmatik; indirekt; SK eklemin posterioruna doğru omuza uygulanan güçlerde meydana gelir US Bulguları • Çıkık için preoperative hızlı görüntüleme sağlar 2 9