AKSESUAR KEMİKLER, AYAK BİLEĞİ VE AYAK Ayak Bileği ve Ayak: Kemik Patolojiler TERMİNOLOJİ Tanımlar • Aksesuar kemikleşme merkezi: Kemik ile ilişkili olarak görülebilecek osifikasyon merkezi • Sinkondroz: 2 kemik arasındaki kıkırdak • Sesamoid: Tendon içerisinden köken alan kemikçik, tendonun mekanik avantajını arttırır ο Genellikle aksesuar kemikleşme merkezi ile ana kemik arasında bulunur GÖRÜNTÜLEME Genel Özellikler • Yerleşim ο Medyal malleolün aksesuar merkezi Medyal malleolün anterior kollikulusunda İskelet gelişirken genellikle tibya ile birleşir ο Os subfibulare Fibulanın anteroinferior kenarında Fibula distalinin normal pozisyonunun inferioruna uzanır ο Os trigonum Talusun posterior çıkıntısında Göz yaşı şeklinde, tepesi anteriorda ο Os sustentakuli Sustentakulum talinin posterior kenarında Nadir ο Os kalsis sekondaryus Kalkaneusun anterior çıkıntısına komşu Ayağın dorsal tarafında Üçgensi veya trapezoidal şekilli Bu bölgede kemikçik sanılan görünümler sıklıkla kaynamamış yonga kırıklarıdır ο Os supranavikülare Dorsalde, navikülerin proksimal kenarında Bu bölgede kemikçik sanılan görünümler sıklıkla kaynamamış yonga kırıklarıdır ο Tip I aksesuar naviküler Tibyalis posterior tendonu içindeki sesamoid, naviküler yapışma yerine yakın ο Tip II aksesuar naviküler (os tibyale eksternum) Navikülerin medyal eminensinin plantar kenarında Ana naviküler ile birlikte düz faseti oluşturur Tibyalis posterior tendonu primer olarak kemikçik üzerine yapışır ο Tip III aksesuar naviküler (kornuat naviküler) Navikülerin mediyan eminensinde Asimile olmuş aksesuar kemikleşme Genişlemiş mediyan eminens (cornuat naviküler) ο Küboides sekondarium Küboidin proksimal ve medyal kenarı Küboid ve naviküler arasında Ayağın plantar tarafında Trapezoid şekilli ο Os peroneum (os peroneal) Küboidin lateral kenarının yakınında görülen, peroneus longus tendonu içindeki sesamoid Sıklıkla bipartid veya multipartid Periostit sık görülür − DISH, psöriyatik veya reaktif artrite, tendinopatiye bağlı ο Os interküneiform 1 ve 2. küneiformlar arasında Ayağın dorsal tarafında İnce gözyaşı damlası şeklinde ο Pars perenoa metatarsalis primi 1. metatarsın bazisi ve 1. küneiform arasında Ayağın plantar tarafında ο Os vesalianum 5. metatarsın bazisindeki stiloid çıkıntının aksesuar kemikleşme merkezi Ovoid, normal stiloid çıkıntıdan daha büyük Sinkondroz horizontal olarak yerleşmektedir − Bu bölgedeki normal apofiz vertikal olarak yerleşimlidir ο 1. metatarsofalangeal eklemin sesamoidleri 1. metatars başının altındadır Her sesamoidin dorsal kenarında faseti vardır − Sesamoid fasetler 1. metatars başının platar kenarındaki faset ile eklem yapar − 1. metatarsofalangeal eklemin parçasıdır Medyal sesamoid fleksor hallusis brevis (medyal baş) ve abduktor hallusis tendonu içindedir Lateral sesamoid fleksor hallusis brevis (lateral baş) ve adduktor hallusis tendonu içindedir Medyal sesamoidin konjenital yokluğu nadirdir Sesamoid sklerozu kronik stresi gösterebilir ο Ayak parmaklarının diğer sesamoidleri Metatarsofalangeal ve interflalangeal eklemlerde bulunabilirler ο Os intermetatarseum 1 ve 2. metatars bazisleri arasında, dorsal kenarda İnce, gözyaşı şeklinde • Morfoloji ο Aksesuar kemikleşme merkezi Ana kemiğe sıkıca yapışıktır Genellikle düz bir fasete sahiptir ve ana kemik ile sinkondroz oluşturur ο Sesamoid Genellikle ovoid veya yuvarlak Bir veya daha fazla eklem yüzeyine sahip olup, sinoviyal eklemin parçası olabilirler Eğer bipartid ise, her iki parça genellikle ovoiddir ve birbirleri ile sıkı ilişkide değillerdir Radyografik Bulgular • Her kemikçik için karakteristik şekil ve yerleşim • Kemikçiğin tamamı kortike ve düzgün yüzeye sahip • Kemikçik + ana kemik genellikle, aksesuar merkezin olmadığı olgulara göre daha büyüktür • Sinkondroz yaralandığında, aksesuar merkez ana kemiğe göre yer değiştirebilir BT Bulguları • Kenarlardaki kortikasyonu radyografilerden daha iyi gösterir ο Kemikçik ve kırıkların ayırımına yardımcıdır MR Bulguları • Kemikçik genellikle yağlı kemik iliği sinyal intensitesi gösterir ο Kemik iliği, komşuluğundaki yumuşak doku yağına benzer görüleceğinden, görmek zor olabilir ο Daima radyografiler ile korele edilmelidir • Kemik iliği ödemi, kemikçiğin zedelenmesini gösteren önemli bir bulgudur 7 9