AKSESUAR KEMİKLER, AYAK BİLEĞİ VE AYAK Ayak Bileği ve Ayak: Kemik Patolojiler ο Kemikciği kateden kırık ο Kemikçik ve ana kemik arasında sinkondroz zedelenmesi Sıklıkla Tip II aksesuar navikülerde veya medyal malleolün aksesuar merkezinde görülür ο Kemikçiğin sıkışması Sıklıkla os trigonumda görülür • Skleroz ο Kronik stres cevabı ο Tüm sekanslarda düşük sinyal intensitesi • Normal sinkondroz kıkırdak sinyal intensitesi gösterir ο T1A kesitlerde düşük sinyal, T2A yağ baskılı kesitlerde ara sinyal intensitesi • Zedelenmiş sinkondroz, ana kemik ile kemikçik arasında sıvıya benzer görünümdedir ο Ana kemik ile kemik arasında normalde sıvı bulunup bulunmadığı ile ilgili veri yoktur Yazar ayrı bir kemiğin sinkondroz oluşturması zorunlu olmadığından, kemikler arasında sıvı bulunmasının normal olduğunu düşünmektedir Eğer normal ayrı kemik ile sinkondrozda ayrılmayı nasıl ayırırız gibi bir soru sorulacak olursa, ayrımın sıvı duyarlı sekanslarda ödemin olup olmamasına göre yapılabileceği söylenebilir ο Os trigonum Ağrı, zorlu plantar fleksiyonda hareket kısıtlılığı Fleksor hallusis longus sıkışması ο Tip II aksesuar naviküler Sinkondroz yaralanması Tibyalis posterior tendinozisi Tibyalis posterior tendon yırtığı ο Tip III aksesuar naviküler Bazı ayakkabılarla sıkışma (örnek; kayak botu) ο Aksesuar merkez, medyal malleol Genellikle 10-12 yaşlarında ağrılı ο Os vesalianum Eğer büyük ise ayakkabı sıkışmaya neden olur Peroneus brevisin kronik traksiyonuna bağlı sinkondroz yaralanması ve ağrı ο Os peroneum Küboidal sulkusa karşı sıkışabilir Proksimale yer değiştirme peroneus longus yırtığını düşündürür ο Ayak 1. parmağının sesamoidleri Hastanın osteoartrit ve romatoid artriti var ise sıklıkla artrit bulguları Proksimale yer değiştirme sesamofalangeal aparatın yırtığını düşündürür ο Akut kırıklar ve 2° stresde sesamoidler ağrılı olabilir Görüntüleme Önerileri • En iyi görüntüleme yöntemi ο Radyografilerde sık saptanan rastlantısal bir bulgu ο MR zedelenmenin bulgularını saptamada ve sıkışmayı değerlendirmede yararlıdır TANISAL KONTROL LİSTESİ Göz Önünde Bulundur • Tip I aksesuar naviküler tendon patolojilerinin nedeni değildir • Tip II aksesuar naviküler tibyalis posterior tendonunun disfonksiyonu ile ilişkilidir Sintigrafi Bulguları • Kemik sintigrafisi ο Aksesuar kemikçikte artmış radyonüklid aktivitesi zedelenme bulgusudur ο Yerini kemikçik ve eşlik eden yumuşak doku zedelenmesi ile ilgili daha fazla bilgi veren MR’ye bırakmıştır Görüntü Yorumlama Püf Noktaları • Birçok kemikçik bipartid veya multipartid • Düzgün, yuvarlak kontur klasik morfolojik özellik ο Bazı kemikçiklerin düz eklem fasetleri vardır ο Bazı kemikçikler göz yaşı damlası şeklindedir AYIRICI TANI Kırık • • • • Kuvvet çizgileri boyunca görülür Köşelerde akut açılanma, düzensiz kenar Eğer akut ise kenarlar kortike değildir Kırık parçaları bir bulmacanın parçaları gibi birbirini tamamlar Raporlama Önerileri • Yanlışlıkla kırık olarak değerlendirilmelerinden sakınmak için, raporda aksesuar kemikçiklerden bahsetme konusunda dikkatli olunmalıdır Psödoepifiz (Aksesuar Epifiz) • Metatars veya falanksların tam veya kısmi aksesuar epifizleri ο Kismi aksesuar epifiz, kemikte bir yarık gibi görülür • Kemiğin epifize göre karşı ucunda görülür ο Örneğin; 1. metatarsın distal ucu, 2 ve 5. metatarsların proksimal uçları • İskeletin olgunlaşması ile birleşir SEÇİLMİŞ KAYNAKLAR 1. Cohen BE: Hallux sesamoid disorders. Foot Ankle Clin. 14(1):91-104, 2009 2. Nakasa T et al: Painful os intermetatarseum in athletes: report of four cases and review of the literature. Arch Orthop Trauma Surg. 127(4):261-4, 2007 3. Chao W: Os trigonum. Foot Ankle Clin. 9(4):787-96, vii, 2004 4. Ugolini PA et al: The accessory navicular. Foot Ankle Clin. 9(1):165-80, 2004 5. Kono T et al: Symptomatic os subfibulare caused by accessory ossification: a case report. Clin Orthop Relat Res. (399):197-200, 2002 6. Hodge JC: Anterior process fracture or calcaneus secundarius: a case report. J Emerg Med. 17(2):305-9, 1999 7. Maffulli N et al: Traumatic lesions of some accessory bones of the foot in sports activity. J Am Podiatr Med Assoc. 80(2):86-90, 1990 8. Ogden JA et al: Accessory ossification patterns and injuries of the malleoli. J Pediatr Orthop. 10(3):306-16, 1990 KLİNİK Başvuru • En sık işaret/semptomlar ο Genellikle semptomsuz fakat birçok semptom nedeni Sıkışma Sinkondroz yaralanması Stres veya travmatik kırık 7 10