background image
CMV retinitinin tekrarlamas> ile iliflkilidir. Gansiklovir ve nükleozid analo¤u olan antiret-
roviral ajanlar benzer toksisiteye sahip oldu¤u için, pek çok hasta ayn> anda kullan>lma-
lar> durumunda bu ilaçlar>n sistemik terapotik dozlar>n> tolere edemez. siklovir enjeksiyonu ile tedavi CMV retiniti tedavisinde etkin olmaktad>r. Ne yaz>k ki pek
çok hasta, CMV retinitinin ilerlemesini engellemek için haftada 3 ya da 4 kez vitreus içine
gansiklovir enjeksiyonuna süresiz olarak ihtiyaç duyar. Ayr>ca CMV retinitinin tedavisin-
de kullan>lmak üzere bir yavafl sal>n>ml> gansiklovir implant> (Vitrasert) da onay alm>flt>r.
Bu implantlar cerrahi olarak vitreus bofllu¤u içine sokulur ve pars planaya tutturulur.
Oral gansiklovir ve gansiklovir implant tedavisi kombinasyonu tek bafl>na gansiklovir
implant> tedavisinden daha etkilidir.
Foskarnet (Foscavir) de CMV enfeksiyonlar>n>n tedavisinde etkilidir. Foskarnet herpes
virüslerin ve HIV'>n DNA polimeraz>n> engeller ve CMV, herpes simpleks, varisella-zos-
ter ve HIV'a karfl> halihaz>rda damar içine tedavi ile ulafl>lm>fl konsantrasyonlarda in vit-
ro etki gösterir. Oral biyoyararlan>m yetersiz oldu¤undan HIV hastal>¤>nda CMV retiniti-
ni bask>lamak için süre¤en damar içine tedavi gerekmektedir. Foskarnetin en de¤erli ya-
n> genellikle kemik ili¤ini bask>lamamas> ve bu nedenle zidovudin tedavisi kesilmeden
kullan>labilmesidir. Foskarnetin temel doz k>s>tlay>c> yan etkisi ise böbrek toksisitedir; te-
davi öncesinde yo¤un hidrasyon bu etkiyi belirgin olarak azaltabilir.
Sidofovir (HPMPC, Vistide), herpes simpleks, herpes zoster, CMV, adenovirüs, EBV ve
HIV'a karfl> etki gösteren güçlü bir antiviral ajand>r. Sidofovir, viral DNA polimeraz tara-
f>ndan yap>lan DNA sentezini durdurur. Sidofovir birkaç haftaya kadar devam eden uza-
m>fl bir antiviral etki sa¤lar, böylece seyrek kullan>ma izin verir. Sidofovir, CMV retiniti
tedavisinde damar içine (3-5 mg/kg, her iki haftada bir) ve vitreus içine (her göze 20g,
5-6 haftada bir) baflar> ile kullan>lmaktad>r. Yak>n zamanda yap>lan bir çal>flmada vitreus
içine sidofovir, çal>flmaya kat>lan 53 hastan>n tamam>nda CMV retinitinde iyileflme sa¤la-
m>flt>r. Takip süresince daha önce CMV'ye karfl> tedavi alan hastalar>n yaln>zca %14'ünde
hastal>k ilerlemesi gözlenmifltir; daha önce CMV'ye karfl> tedavi almayanlarda hastal>k
ilerlemesi saptanmam>flt>r.
CMV RNA's>n> hedef alan antisens bir ilaç olan Fomivirsenin (Vitravene), erken ve ile-
ri dönem CMV retinitini kontrol etmede etkili oldu¤u gösterilmifltir. Valgansiklovir, CMV
retinitinin tedavisinde IV gansiklovir kadar etkili olan oral bir ajand>r.
Son çal>flmalar, CMV retiniti rekürrensinin insidans ve s>kl>¤>n>n 1995 y>l>ndan beri,
büyük oranda HAART sayesinde immun sistem fonksiyonlar>n>n iyileflmesi sonucu düfl-
tü¤ünü göstermektedir.
Sporlu barsak protozoalar>n>n tedavisi
Sporlu barsak protozoalar> AIDS'li bir hastadaki gastrointestinal sistem enfeksiyonlar>n>n
s>k nedenlerindendir. Bu enfeksiyon grubu, kriptosporidyoz (Kriptosporidium parvum),
mikrosporidyoz (Mikrosporida), izosporyaz (Isospora belli) ve siklosporyaz> (Siklospora kaye-
tanensis
) içerir.
Kriptosporidyoz klaritromisin, azitromisin, rifabutin, albendazol, metranidazol veya
daha yeni ve daha etkili bir ajan olan nitazoksanid ile tedavi edilebilir. Pek çok hastada be-
lirtiler baflar> ile kontrol edilebilir ancak organizman>n tamam> ile ortadan kald>r>lmas> ol-
dukça güçtür. HAART'a devam eden HIV'la enfekte hastalarda kriptosporidyoz insidans>
dramatik olarak daha düflüktür, bu da barsa¤>n ba¤>fl>kl>k sisteminin yeniden oluflmas>na
ve de CD4 hücre say>s> üzerindeki HAART'>n olumlu etkilerine ba¤lanabilir. Proteaz inhi-
bitörlerinin kriptostoridyum enfeksiyonu üzerine dolays>z bask>lay>c> etkisi vard>r, bu du-
rum kriptosporidyoz insidans>n>n azalmas>nda ek bir sebep olarak öne sürülebilir.
48
·
Genel T>pta Yenilikler