background image
na yerlefltirildi¤ini unutmay>n. Do¤ruluk, "gerçekten normal" olanlar ile "gerçekten anor-
mallar>n">n toplanmas>yla elde edilir. Tarama testinin performans> afla¤>da tarif edilmifl-
tir:
· Duyarl>l>k: Test do¤ru olarak her 30 flafl>l>kl> çocuktan 20'sini tespit etmektedir
(%67).
· Özgüllük: Test do¤ru olarak her 70 flafl>l>k görülmeyen çocuktan 30'unu tespit ede-
bilmektedir.
· Pozitif prediktif (öngörücü) de¤er (PPD): E¤er bir çocu¤un test sonuçlar> anormal ise,
çocu¤un gerçekten flafl> olma ihtimali 1/3 (20/60) dür (%33).
· Negatif prediktif (öngörücü) de¤er (NPD): E¤er bir çocuk tarama testini geçerse, çocu-
¤un gerçekten hastal>¤> tafl>mama ihtimali 3/4 (30/40) olarak gözükmektedir
(%75).
· Do¤ruluk: Kontrol testi 100 olgunun 50'si için do¤ru ç>kmaktad>r (%50).
Duyarl>l>k ve özgüllük cazip ölçümlerdir çünkü kolay anlafl>l>r kavramlard>r. Duyarl>-
l>k, ilgili hastal>¤a sahip olan ve testi geçemeyen olgu say>s>n>n yüzdesi iken, özgüllük,
testi geçen ve hastal>¤>n olmad>¤> olgular>n yüzdesidir. Hem duyarl>l>k hem de özgüllük
aç>s>ndan, büyük oranda kullan>lan örnek say>s> baz al>narak, güven aral>¤> limitleri belir-
lenebilir. Ancak, ne duyarl>l>k ne de özgüllük kavramlar>n>n bir toplumdaki sa¤l>kl> olan
ve olmayan kiflilere ait rölatif frekans> dikkate almamalar>, negatif bir unsurdur. Örne¤in,
e¤er bahsetmifl oldu¤umuz flafl>l>k testi bir al>flverifl merkezindeki çocuklara tarama testi
olarak uygulansayd>, Tablo 16-2'deki durum ortaya ç>kabilirdi.
Duyarl>l>k hala %67, özgüllük ise yine %41 dolaylar>ndad>r. Ancak taramadaki baflar>-
s>zl>k sonucu, sadece 58 hastal>¤> olmayan ve 2 gerçekten flafl>l>¤> olan çocuk kapsaml> mu-
ayeneye yönlendirilecektir. PPD ve NPD problem konusunda bizi uyar>r. Bu al>flverifl
merkezi popülasyonu için PPD (e¤er birisi pozitif test sonuçlar>na sahipse, hastal>¤>n ger-
çekten var olma ihtimali nedir?) 2/(2+58), ya da sadece %3'tür. NPD ise (e¤er birisi nega-
tif test sonuçlar>na sahipse, hastal>¤>n gerçekten var olmama ihtimali nedir?) 39/(1+39), ya
da %98'dir. Ancak dikkat edilmesi gereken husus, yap>lan taramalar>n amac>n>n hastal>-
¤>n olmad>¤> insanlar>n içini rahatlatmak de¤il, tedavi edilebilir hastal>klar>n tespit edile-
bilmesini sa¤lanmas> oldu¤udur. fiuras> aç>kt>r ki, flafl>l>klar>n %67'sini tespit eden ve kli-
nik bir toplumda %33 PPD sergileyen bu test, daha genifl bir toplumda kullan>ld>¤>nda
son derece yetersiz kalm>flt>r. Dolay>s>yla, toplum içinde hastal>¤>n prevalans>n> da hesa-
ba katt>¤> için, PPD ve NPD, daha genifl toplumlarda kullan>labilecek tarama testi de¤er-
lendirme parametrelerdir. Elbette, PPD ve NPD, hastal>¤>n s>k görüldü¤ü bir klinik top-
lumda de¤il de,genifl bir toplumda hastal>k prevalans> temel al>narak hesapland>klar>nda
daha önemli olurlar.
354
·
Genel T>pta Yenilikler
Tablo 16-2
fiafl>l>k için Al>flverifl Merkezinde Tarama Testi
Tarama Testi Sonucu
fiafl>l>¤> Olan
fiafl>l>¤> Olmayan
Toplam
Anormal
Gerçek Anormal (2)
Yalanc> Anormal (58)
60
Normal
Yalanc> Normal (1)
Gerçek Normal (39)
40
Toplam
3
97
100