background image
Bu çal>flmada, yafl, bir kar>flt>r>c> faktör olarak ifllev görmüfl olabilir çünkü kolesterol sevi-
yelerinin yaflla birlikte art>fl sergiledi¤i ve katarakt cerrahisi olas>l>¤>n>n da yine yaflla bir-
likte yükseli¤i bilinmektedir. Araflt>rmac>lar stratifikasyon ve/veya regresyon analizlerin-
den faydalanarak yafl ile ilgili ayarlamalar yap>p kolesetrol-katarakt cerrahisi iliflkisinin
yine var olup olmad>¤>n> kontrol edebilir.
Kohort Çal>flmalar>
Kohort çal>flmalar> da bir çeflit gözlemsel çal>flma tipi olup, olas> risk faktörleri ile hastala-
r>n sergiledi¤i sonuçlar aras>ndaki iliflkileri araflt>rmak maksad>yla kullan>l>rlar. Kohort ya
da izlem çal>flmalar>nda ilgili hastal>¤>n görülmedi¤i kifliler, olas> risk faktörlerinin varl>-
¤> ya da yoklu¤una göre belirlenip s>n>fland>r>ld>ktan sonra, hastal>¤>n geliflimi de¤erlen-
dirilir (Bkz. fiekil 16­2).
Beaver Dam Göz Çal>flmas>, çeflitli oküler durumlar ve pek çok farkl> olas> risk faktör-
lerinin incelendi¤i çok say>da kohort çal>flmas>n> bar>nd>rmaktad>r. Wisconsin, Beaver
Dam'da yaflam>n> sürdüren yaklafl>k 5000 kifli ile görüflülmüfl, muayeneleri yap>lm>fl ve 10
y>l boyunca takip edilerek ortaya ç>kan oküler hastal>k olgular> gözlenmifltir. Araflt>rmac>-
lar hastalar>n ilk muayenedeki durumlar> ile 5­10 sene sonraki insidanslar> inceleyerek
YBMD, diabetik retinopati, glokom ve katarakt gibi hastal>klar üzerinde rol oynayan ola-
s> risk faktörlerini araflt>rma imkan>na sahip olmufltur. Örne¤in, araflt>rmac>lar ilk muaye-
nede geç dönem YBMD görülmeyen kat>l>mc>lar>, baz> risk faktörleri (yafl, cinsiyet, pig-
menter de¤iflim mevcudiyeti, druzen özellikleri) aç>s>ndan s>n>fland>rarak, bunlar>n geç
dönem YBMD gelifliminde oynad>klar> rolü gözlemleme imkan>na sahip oldular. Pigmen-
ter de¤iflim sergileyen gözlerde geç dönem YBMD insidans> %15 olarak belirlenirken, pig-
menter de¤iflim göstermeyen gözlerdeki insidans %0.4; yumuflak ve belirsiz druzen olgu-
lar>ndaki insidans %20 iken, bu tarz bir druzen izlenmemifl gözlerdeki insidans %0.8 ola-
rak belirlendi.
Beaver Dam Göz Çal>flmas>, prospektif veri toplanan popülasyon-bazl> kohort çal>flma-
lar>na bir örnektir. Ancak, olas> risk faktörlerini sergileyen ya da sergilemeyen gruplar kli-
nik-baz>nda olabilir ve veri toplama ifllemi de retrospektif karakter arz edebilir. Örne¤in,
Strahlman ve ark., bir gözünde zaten neovaskülarizasyon meydana gelmifl hastalar>n di-
¤er gözünde koroid neovaskülarizasyonu geliflimi üzerine çal>flmalar gerçeklefltirdiler.
Hastalar bir gözlerinde neovaskülarizasyon ile muayeneye geldiklerinde, klinikte di¤er
gözün retina foto¤raf> çekiliyordu. Hastalar yeniden ça¤r>larak di¤er gözde neovaskülari-
zasyon geliflimi aç>s>ndan muayene edildiler. s> konul-
du¤unda büyük ve konfluent karakterde druzen mevcut olan hastalar>n, di¤er gözlerinde
neovaskülarizasyon geliflmesi riski daha yüksek olarak tespit edildi. Daha önceki ziyaret-
lerinde çekilen retina foto¤raflar> hastalar>n medikal kay>tlar>ndan elde edildi¤inden, ve-
ri toplama ifllemi retrospektif karakterde kabul edildi. Ancak hastalar di¤er gözlerinde ön-
ceden var olan druzen statülerine göre s>n>fland>r>ld>klar>ndan ve neovaskülarizasyon in-
sidans> konfluent druzen görülen ve görülmeyen gruplar aras>nda k>yasland>¤>ndan, ça-
l>flma bir kohort çal>flmas> olarak de¤erlendirilmektedir.
Kohort çal>flmalar>n>n risk faktörleri ile hastal>k aras>nda güçlü ba¤lant>lar ortaya ç>ka-
rabilece¤i bilinmektedir ancak, bu çal>flma tipinin esas zay>f noktas>, risk faktörüne sahip
kat>l>mc>lar>n risk faktörüne sahip olmayanlardan çeflitli aç>lardan farkl>l>klar sergileme-
350
·
Genel T>pta Yenilikler