background image
id kullan>m> gibi predispozan durumlar> olan hastalarda geliflmekte gibi görünmektedir.
Hastalar olas> komplikasyonlar aç>s>ndan uyar>lmal> ve flafl>rt>c> durumlar>n varl>¤> halin-
de bu ilaçlar dikkatli kullan>lmal>d>r.
Guidera AC, Luchs JI, Udell IJ. Keratis, ulceration, and perforation associated with topical
nonstreroidal anti-inflammatory drugs. Ophthalmology. 2001;108(5):936-944.
Metotreksat
Metotreksat pürin ve primidin metobolizmas> gibi folat ba¤>ml> metabolik yollara müda-
hale eden bir yap>sal folik asit analo¤udur. Hastal>¤> modifiye eden etkisinin bir k>sm> an-
tienflamatuar aktiviteye sahip ekstraselüler adenozin art>fl>yla uyar>l>yor olabilir. Metot-
reksat, haftal>k olarak ve genellikle 7,5-10 mg bafllang>ç dozuyla verilir ve yavafl yavafl
maksimum 25mg'l>k doza hastal>k cevab>na göre ç>k>l>r. Tüm hastalar folik asit deste¤i
al>rlar. Önemli yan etkileri hepatik fibroz, intestinal akci¤er hastal>¤>, kemik ili¤i toksisi-
tesi ve k>s>rl>kt>r. Daha hafif problemler aras>nda mide irritasyonu, stomatit ve döküntü
vard>r.
Hidroksiklorokin
Hidroksiklorokin (Plaquenil) genellikle romatizmal hastal>klar>n tedavisinde kullan>lan
bir antimalaryal bilefliktir (klorokin [Aralen] yüksek retinal toksisite riski tafl>yan ve nadir
kullan>lan benzer bir ilaçt>r). n belli hücresel içeriklerdeki pH'> hafifçe artt>rarak etki
etti¤i düflünülmektedir. Azalm>fl sitokin üretimi ve azalm>fl lenfosit proliferasyonu gibi
pek çok ek etkileri vard>r. Tedaviye cevap bir miktar ilac>n yar> ömrü (1-2 ay) ve kararl>
durum düzeyine ç>kmak için gereken süreye ba¤l> olarak aylar hatta y>llar alabilir.
Hidroksiklorokin en güvenli immünomodülatör ilaçlardan biridir. Gastrointestinal
semptomlar oluflabilir ve nadiren de miyopati geliflebilir. n ilk baflland>¤> dönemde
hastalar, olas>en siliyer kas fonksiyonuna geçici bir etkiden kaynaklanan kendini s>n>rla-
y>c> akomodasyon azalmas>ndan yak>nabilirler. Hidroksiklorokin kullan>m>na ba¤l> reti-
nopati (öküz gözü makülopatisi) nispeten az görülür. Hastan>n retinopati risk düzeyini
belirlemek için yafl>, ilaç kullan>m süresi, önceden var olan retinal hastal>k ve renal veya
hepatik hastal>k varl>¤> gibi faktörlere dayanarak bir izlem protokolü gelifltirilmifltir. Gün-
de 6,5 mg/kg'>n üzerindeki dozlar da riski artt>rmaktad>r. n ya¤ dokuda depolanma-
d>¤>, bu yüzden ilaç dozunun hastan>n gerçek de¤il- ya¤s>z vücut a¤>rl>¤>na göre ayarlan-
mas> gerekti¤inin unutulmamas> gerekir. Baflka bir deyiflle, k>sa ve fliflman bir hasta, ayn>
kilodaki ince ve uzun bir hastaya göre daha yüksek toksisite riski tafl>maktad>r. Yüksek
riskli hastalara en az>ndan Amsler flemas> ve/veya görme alan> testlerini içeren y>ll>k mu-
ayeneler yap>lmal>d>r. Hastalara evde kendilerini kontrol etmek üzere Amsler flemalar>
verilmelidir, çünkü hafif parasantral de¤ifliklikler toksisitenin ilk belirtileri olabilir. Reti-
nopati daha kapsaml> olarak TKBK Cilt 12, Retina ve Vitreus'ta tart>fl>lm>flt>r.
Marmor MF, Carr RE, Easterbrook M, et al. Recommendations on screening for chloroquine and
hydroxychloroquine retinopathy: a report by the American Academy of Ophthalmology.
Ophthalmology.2002;109(7):1377-1382.
198
·
Genel T>pta Yenilikler