![]() le bir araflt>rma en iyi, çal>flman>n planlanmas>ndan veri analizi ve yorumlanmas>na ka- dar, klinisyen, istatistikçi ve epidemiyolo¤un çabalar>n> birlefltirdikleri disiplinler aras> bir yaklafl>m ile gerçekleflir. Seçilecek çal>flma flekli, cevapland>r>lacak araflt>rma sorular>na, mevcut toplulu¤a, harcanabilecek kaynak ve çabaya ba¤l>d>r. Bir çal>flma istatistiksel bir birliktelik bulursa, bu birliktelik ancakflans, tarafgirlik ve kar>flt>r>c>l>k gibi di¤er aç>k- lamalar bertaraf edildikten sonra de¤erli say>l>r. Dahas>, bu birliktelik baflka çal>flmalarda da mevcut bir bulgu ise daha de¤erlidir. Bu bölüm, klinisyenin klinik araflt>rmalar>n so- nuçlar>n> elefltirisel bir flekilde gözden geçirmesini ve bu sonuçlar> oftalmolojinin klinik uygulamas>na tatbik etmesini teflvik etmeyi amaçlar. vaplanacak soru de¤erlendirilmelidir. E¤er veri mevcut ise; Afrikal> Amerikal>larda glo- kom prevelans> nedir? Afrikal> Amerikal>lar ve Meksikal> Amerikal>lar aç>k aç>l> glokom varl>¤> için beyaz >rktakilerden daha fazla risk alt>nda m>d>r? fleklindeki özel bilgi gerek- tiren sorulara literatürden cevap bulacak birçok araç mevcuttur. Belli bir cerrahi giriflimin sonucu ile ilgili bilgi edinmek de nispeten kolay olabilir. Örne¤in, bu sorunun cevab>n> bulmak kolayd>r: Fuchs distrofili bir hastada korneal greftin beklenen yaflam süresi ne ka- dard>r? Ancak baflka sorulara cevap bulunamayabilir. Örne¤in, bir insan katarakt ameli- yat>ndan ne kadar sonra okyanusta yüzmeye gidebilir? Bu sorunun cevab> muhtemelen hiçbir veri taban>nda bulunamazken, konusunda uzman olanlar>n tecrübelerinde mevcut- tur. Onun için t>bbi literatüre baflvurmadan önce bir an durup bu tür bir bilginin literatür- de bulunup bulunamayaca¤>n> de¤erlendirmek gerekir. dahildir. Özel konulara ait daha ayr>nt>l> bilgiler derleme makalelerde mevcuttur [örne- ¤in, Survey of Ophthalmology (www.ophsource.org/periodicals/sop); American Academy |