background image
Evreleri
Hastal>¤>n seyri 4 evreye ayr>labilir: birincil, ikincil, sessiz dönem ve üçüncül (geç) sifiliz.
Bafllang>ç inokülasyonu sa¤lam müköz membranlardan veya bütünlü¤ü bozulmufl deri
yoluyla olur ve 6 hafta içerisinde flankr ad> verilen genifl, ülsere, a¤r>s>z bir papül ile so-
nuçlan>r. Lenfositler plazma hücreleri, histiyositler ve spiroketler flank>ra infiltre olur. Spi-
roketler ayn> zamanda lenfotik sisteme ve kan dolafl>m>na geçer. Ülser kendili¤inden iyi-
leflir ve birkaç hafta ile aylar sürebilen de¤iflken bir sessiz dönem sonras> yay>l>ma ba¤l>
belirtiler ortaya ç>kar.
r>kl>k, adenopati ve yama fleklinde yerel tüy dökülmeleri
ile kendini gösterir. Menenjit, üveit, optik nörit ve hepatit ise daha nadir görülür. Makü-
lopapüler lezyonlar nemli vücut bölgelerinde si¤il benzeri kondilomlara dönüflebilir ve
bazen a¤>z içi mukozal yamalar belirebilir ki bunlar>n tümü son derece bulaflt>r>c>d>r. cil lezyonlar genellikle 2-6 haftada kaybolurken, hastalar>n %25'inde 2-4 y>lda nüks göz-
lenir. Tedavi edilmeyen kifliler hastal>¤>n sessiz evresine girerler.
Sessiz dönem sifiliz klinik belirti olmaks>z>n serolojik testlerin pozitif sonuç vermesiy-
le karakterizedir ve 2 döneme ayr>l>r. Erken sessiz dönem enfeksiyondan sonraki ilk bir y>l-
d>r. Bu süre zarf>nda spiroketemiye ba¤l> nüksler olabilir ve bu nedenle hastal>k bulaflma
potansiyeline sahiptir. Geç sessiz dönemde ise nükslere karfl> ba¤>fl>kl>k geliflir ve kifli hasta-
l>¤> bulaflt>r>c> lezyonlara dirençlidir.
Üçüncül belirtiler enfeksiyondan 2 ila 20 y>l sonra ortaya ç>kabilir ve sessiz dönem has-
tal>k geçiren tedavi edilmemifl vakalar>n üçte biri bu evreye ilerler. Vakalar>n geri kalan
üçte ikisi ya subklinik seyreder veya kendili¤inden iyileflir. Üçüncül hastal>k deriyi, kemi-
¤i, eklemleri, a¤>z ve burun bofllu¤unu, parankimal organlar>, kalp-damar sistemini, gö-
zü, beyin zarlar>n> ve merkezi sinir sistemini etkileyebilen tipik endarteritle birlikte olan
y>k>c> granülamatöz lezyonlarla karakterizedir.
Sifilitik enfeksiyonlara karfl> oluflan ba¤>fl>k mekanizmalar hastal>¤>n geç dönem belir-
tilerine katk>da bulunur. Tekrar enfeksiyona karfl> ba¤>fl>kl>k sa¤layan treponemal ve non-
treponemal antikorlar ikincil sifiliz evresi boyunca yüksek titrelerde bulunur. Üçüncül ev-
redeki belirtiler hücresel bir cevap olmakla birlikte, mikroorganizman>n say>ca çok az bu-
lunmas>, spiroket ürünlerine karfl> gecikmifl bir afl>r> duyarl>l>k veya otoimmün bir tepki-
me oldu¤unu destekliyor. Lenfosit, monosit ve plazma hücrelerinin damar çevresine en-
filtrasyonunun efllik etti¤i t>kay>c> endarterit sifilizin tüm aktif dönemlerinin ortak patolo-
jik özelli¤idir. Üçüncül sifilizin gomlar>n>n patolojik görüntüsü, çevresinde granülomatöz
bir cevab>n gözlendi¤i merkezi kazeifikasyon nekrozudur.
Tan>
Ço¤u sifiliz vakalar>nda tan> serolojik olarak konur. VDRL (veneral disease research labo-
ratory) ve RPR (rapid plazma reajin) gibi nontreponamal testler hastan>n nontreponemal se-
rum antikorlar>na ba¤l>d>r ki bu antikorlar lesitin ve kolesterol varl>¤>nda kardiyolipinin
immün flokülasyonuna neden olurlar. Nontreponemal test sonuçlar> genellikle birincil
lezyonun erken dönemlerinde ve ikincil dönem boyunca pozitif olup geç dönemlerde git-
gide negatifleflir. Nörosifilizde serum VDRL testi negatif iken beyin omurilik s>v>s>nda po-
zitif saptanabilir. Böyle hastalar dikkatle de¤erlendirilmeli ve yak>n takip alt>nda s>k> bir
tedavi almal>d>rlar. Nontreponomal testler baflar>l> tedavi sonras>nda negatifleflir bu ne-
16
·
Genel T>pta Yenilikler