background image
of Ophthalmology (AAO) Prefered Practice Patterns (PPP); ve AAO Focal Points (www.aa-
o.org./aao/education/) da bulunabilece¤i gibi]. Ayr>ca, özel tedavi yöntemleri ile ilgili
(örne¤in, nonarteritik iskemik optik nöropati cerrahisi, involüsyonel alt kapak ektropiyon
müdahalesi gibi) üst derece yorumlar Cochrane Library (www.cochraneeyes.org) den de
elde edilebilir. Daha özgün ilk kaynak bilgileri için Medline/PubMed
(www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez) kullan>p orijinal makaleleri aray>n. Yine de, afla¤>daki
dergiler gibi kaynaklardan, ilgilenilen yay>n ve derleme makalelerden at>fta bulunulmufl
kaynaklara ulaflabilirsiniz.
· American Journal of Ophthalmology (www.ophsource.org/periodicals/aajopht)
· Archives of Ophthalmology (archopht.ama-assn.org/)
· Ophthalmology (www.ophsource.org/periodicals/ophtha)
Online arama yapt>¤>n>zda arama sorusunu gelifltirip özel anahtar kelimeler kullan>n.
Uygun anahtar kelimeler kullanarak nas>l arama yap>labilece¤inin ayr>nt>l> bir tarifi Pub-
MedWeb sitesinde bulunabilir. Bu tür aramalar genellikle, temel bilimler laboratuar çal>fl-
malardan (hücre kültürü, moleküler biyoloji) hayvan çal>flmalar>na (yeni ilaç veya özel
cerrahi tekniklerin denenmesi); klinik olgu sunumlar>ndan veya olgu serilerinden rando-
mize klinik çal>flmalara kadar birçok de¤iflik kaynak sunarlar. ola-
rak sorgulama daralt>labilir veya geniflletilebilir.
Bu tür aramalar genellikle araflt>r>lan soruya de¤iflik cevaplar önerecek birçok makale-
ler bulacakt>r. Bu aflamada, her çal>flmada baz> kritik hususlar> göz önüne almak önemli-
dir. Klinisyen, bu hususlar> dikkatli bir flekilde de¤erlendirerek, klinik prati¤ine aktarabi-
lece¤i bulgular> güvenilir bir flekilde bulabilir.
Yay>nlanm>fl bir çal>flmay> de¤erlendirirken, dikkatli bir okuma için vakit harcamadan
önce ilk ve en önemli dikkat edilmesi gereken husus, çal>flmada araflt>r>lan ve giriflte su-
nulan sorunun sizin ilgilendi¤iniz soruyla uyumlu olup olmad>¤>d>r. Örne¤in, klinisyen,
aç>k-aç>l> glokom (AAG) hastalar>nda prostaglandin kullan>m>n>n faydal> olup olmayaca-
¤>n>n saptanmas> ile ilgili ise, Early Manifest Glaucoma Trial (EMGT) bulgular>n> incele-
mek faydal> olmayacak iken (EMGT de prostaglandinler kullan>lmam>flt>), özgün ilaç ça-
l>flmalar> bulgular> göz önüne almaya de¤er olabilir. Buradaki anahtar husus, iki çal>flma-
daki uygulananlar>n etkileri ayn> olup göz içi bas>nc>n> (Gnanlar>n birbirlerinden farkl> olmas>d>r. Ancak, araflt>r>lan soru AAG hastalar>nda Gazalt>lmas>n>n yararl> olup olmayaca¤> ise, iki çal>flma da faydal> olabilir. Dolay>s>yla,
amaç veya girifl bölümünden çal>flmada araflt>r>lan>n bizim araflt>rmak istedi¤imiz husus-
la ilgili olup olmad>¤>n>n de¤erlendirilmesi çok önemlidir.
Daha sonra, çal>flmadan ç>kan sonucun inan>labilirli¤ine karar verin. Burada göz önü-
ne al>nacak iki soru vard>r.
· Sonuçlar de¤erli, güvenilebilir ve tekrarlanabilir midir?
· Sonuçlar genellenebilir mi, yoksa sadece belli hastalara m> uygulanabilir?
Bu iki kritik sorunun de¤erlendirilmesi beraberlerinde birçok baflka faktörlerin de in-
celenmelerini gerektirir: kat>lanlar/hastalar ile ilgili özel hususlar, örnek büyüklü¤ü, giri-
flimler, bulgular, istatistik metodolojisi ve sonuçlar.
340
·
Genel T>pta Yenilikler