background image
lar taran>r ve hastalar sorgulan>r iken, birçok faktörün hikayesi birlefltirilirse, birçok olas>
risk faktörü ayn> anda de¤erlendirilebilir.
Ancak bu avantajlar, hasta kay>tlar>ndan ve görüflmelerinden elde edilmifl maruz ka-
l>fl verilerinin birlefltirilmesinden do¤an hatalar ile genellikle gölgelenir. Daha önce olgu
serileri için tarif edilmifl sorunlara ilave olarak, olgu-kontrol çal>flmalar>, maruz kal>fl ile
hastal>k aras>ndaki gerçek iliflkiyi zedeleyecek birçok tipte tarafgirlikten muzdarip olabi-
lir. T>kanmaya neyin neden oldu¤unu anlamaya yönelik bir çal>flmada, retinal ven t>ka-
n>kl> hastalar (olgular) tüm ilaçlar>n> (örne¤in aspirin) ald>klar>n> daha çok hat>rlarken,
geçmifl yaflam tarzlar>n> sorgulamada o kadar motive edilmemifl kontroller ilaçlar>n> al-
d>klar>n> daha az hat>rlayabilirler. Böylece, gerçekte aspirin kullan>m> kontrol ve olgular-
da ayn> oranda olsa bile, son 6 ay içinde aspirin kullan>m oran> olgu grubunda kontrolle-
348
·
Genel T>pta Yenilikler
fiekil 16-2
Gözlemsel çal>flma modellerinin basitlefltirilmifl flemas>.
Olgu-kontrol çal>flmas>
Kohort çal>flma
Olgular> Belirle
Kontrolleri Belirle
Maruz kalan/Risk
Faktörü
Olanlar> Belirle
Maruz kalan/Risk
Faktörü
Olanlar> Belirle
Hepsi hastal>ks>z
Hikaye al
Hikaye al
Takip
Hastal>k
Durumunu Sapta
Hastal>k
Durumunu Sapta
Hastal>k
oranlar>n>
mukayese et
Takip
Risk Faktörü/
Maruz kalma
var m> Sapta
Risk Faktörü/
Maruz kalma
var m> Sapta
Maruz kalmadaki
oranlar> mukayese
et