boyutta ve "bezelye tanesi" büyüklü¤ünde veya daha kü-
çük olan lezyonlar en çok volüm averaj>na maruz kalaca-
¤> için rutin olarak su /jel yast>¤> ile görüntülenmelidir.
Baz> hastalarda bunun yerine daha hafif bas> uygulamas>
da k>sa fokal zonu de¤ifltirece¤i için ayn> amac> karfl>la-
yabilir. "Bir buçuk boyutlu" transdüserler hem k>sa,
odaklanarak, yak>n alandaki volüm averaj> ile ilgili zor-
luklar> tümü ile yok edemese de, azaltabilir (bkz. Resim
20-1, soldaki transdüser). Do¤ru transdüserin seçimi
önemli olmakla beraber, en az bunun kadar önemlisi de
fokal bölgenin pozisyon derinli¤inin kontrolüdür.
Güncel ultrasonografi cihazlar>ndaki transdüserler ses
demetini alan tüm derinliklerde sürekli odaklama yapar-
lar. Ancak buna ra¤men, kullan>c>n>n gönerilen ses de-
metinin hangi derinlikte odaklanaca¤>n> belirlemesine
hâlâ ihtiyaç vard>r (gönderilen ses için fokal bölge).
Odak bölgesi görüntü kenar>ndaki özel iflaretlerle göste-
rilir. Odaklama, tetkik edilecek lezyon derinli¤i ya da
hemen onun derinindeki bölgeye yap>lmal>d>r. Derinli¤i
tam öngörülemeyen bir lezyonun varl>¤>n>n araflt>r>ld>¤>
genel tarama ("survey") modunda, farkl> derinliklerdeki
birden çok fokal zonun kullan>lmas> tercih edilmelidir.
Fokal zonun yanl>fl konumland>r>lmas>, özellikle çok de-
rine yerlefltirilmesi, fliddetli volüm averaj>na ve orta bü-
yüklükteki lezyonlarda bile hatal> karakterizasyona ne-
den olabilir (Resim 20-3).
de¤erlidir. Bu tip görüntüleme, özellikle asimetrik fib-
roglandüler doku mamografik bir asimetri ya da ele
gelen kitle oluflturdu¤u olgularda, sa¤ ve sol memenin
simetrik bölgelerinin karfl>laflt>rmal> görüntülenmesi
için kullan>lmaktad>r (Resim 20-4). Ekran> ikiye bölerek
görüntüleme, kompresibilite ve mobilite gibi dinamik
olaylar>n ortaya konulup, belgelendirilmesinde, bir ta-
rafta sabit, di¤er tarafta gerçek zamanl> görüntüleme ile,
ayr>ca baz> yeni cihazlarda iki tarafta birden gerçek za-
manl> görüntüleme yap>larak uygulanabilir. Bu yolla,
bir yar>da gri-skala, di¤er yar>da ise renkli veya "power"
Doppler görüntüler gösterilip, korele edilebilir.
teknikler gerekir. Bunlar aras>nda, ekran>n ikiye bölüne-
rek, birbirinin devam> niteli¤indeki görüntülerle göste-
rim, sanal konveks ("trapezoid") görüntüleme ya da pa-
noramik (geniflletilmifl görüntüleme alanl>) görüntüleme
bulunmaktad>r. (Resim 20-5). Bir görüntü kay>t ve ile-
tim sistemi ("Picture archiving and communication sys-
tem, PACS") sadece filmsiz de¤erlendirme ve arflivleme
için de¤il, ayn> zamanda dinamik olaylar>n en etkili ve
estetik aç>dan uygun dokümantasyonu amac> ile de ya-
rarl> olabilmektedir.
net s>n>rlar ile ayr>lamayan, örtüflen 15-20 lobtan oluflan
de¤iflime u¤ram>fl bir ter bezidir. Her lob parankimal ele-
manlar (lobar duktus, daha küçük dallanan duktuslar ve
lobüller) ve destekleyici stromal dokulardan (stromal fib-
röz doku ve ya¤ dokusu) oluflur. Memenin fonksiyonel
(1.5-boyutlu, veya matriks dizilimli) transdüser; orta, 12 MHz, 1-
D (tek s>ra dizilimli) transduser; sa¤, 5-7 MHz, 1-D dizilimli trans-
düser. 1-D dizilimli transdüserler probun k>sa ekseninde, transdü-
serin en s>k kullan>m derinli¤ine yönelik belirlenen sabit fokal
uzunlukta bir akustik lens içerir. Frekanslar> 5-7 MHz aral>¤>nda
olan lineer dizilimli transdüserler (sa¤) meme görüntülemesi için
de¤il, vasküler görüntüleme için tasarlanm>flt>r. K>sa eksendeki
yaklafl>k 3-4 cm'lik sabit odak uzunluklar>, ço¤u hastadaki karotis
ve femoral arter derinlikleri için son derece uygundur. Buna karfl>n
bu odak uzunluklar> meme ultrasonografisi için fazlad>r. Meme zo-
nunun merkezindeki 1.5 cm'lik küçük lezyonlar s>kl>kla çevre do-
ku ile volüm averaj>na maruz kal>r. Bu durum yanl>fl karakterizas-
yon ve yanl>fl negatif sonuçlara neden olur. Küçük kistler solid gi-
bi alg>lanabilirken, küçük, silik görünümlü ve asl>nda hipoekoik
olan solid kitleler de, izoekoik görülüp, çevre dokudan ay>rt edile-
meyebilir. Cilde yak>n lezyonlar volüm averaj>, yanl>fl karakterizas-
yon ve yanl>fl negatif sonuçlara daha da fazla maruz kalabilirler. Ti-
pik 12 MHz'lik 1-D transdüserin (orta) k>sa eksendeki fokal uzun-
lu¤u 1.5 -2.0 cm olup, meme ultrasonografisi için idealdir. Bir bu-
çuk cm derinlikteki küçük bir lezyon, ses dalgas>ndan daha genifl
olaca¤> için, volüm averaj>na maruz kalmayacak, do¤ru olarak sap-
tan>p, karakterize edilebilecektir. Ancak 12 MHz, 1-D dizilimli
transdüserler ile bile, yak>n alandaki (cilt üst s>n>r>ndan derinli¤i 1
cm'in alt>ndaki) lezyonlar, ses demeti henüz bu derinlikte daha
odaklanmam>fl ve nisbeten genifl olmas> nedeni ile, volüm averaj>-
na maruz kalabilir. Bu durumlarda söz konusu inceleme derinli¤i-
ni artt>racak su/jel yast>¤> gerekebilir. Genellikle bu lezyonlar, cilt
lezyonlar> ya da ele gelip, mamografi ile hemen cildin alt>nda göz-
lenen, en büyü¤ü bezelye boyutundaki lezyonlard>r. Oniki
MHz'lik matriks dizilimli transdüserler (sol) k>sa eksenlerinde
ayarlanabilir fokal zonlara sahiptir. Ses demeti daha dar olup, daha
yüzeye yak>n bölgelerde daha ince flekilde fokuslanabilir. Yak>n
alandaki lezyonlar bile, volüm averaj> oluflmadan, su yast>kç>¤> kul-
lanmadan taranabilir; hem lezyon saptama, hem de sonografik
özelliklerini ortaya koyabilme performanslar> 1-D dizilimli trans-
düserlerden daha iyidir. MZ, meme alan>; RMZ, retromammer
bölge; CW, gö¤üs duvar>; subQ, subkutan.