background image
261
B
ÖLÜM
8
Gastrointestinal Kanal
Stephanie R. Wilson
Çeviri: Lale Emin Duman ve Enis <¤ci
Bölüm Plan> ve Bafll>klar>
G
astrointestinal (G<) kanal ultrasonografisi genellikle
rahats>zl>k verici ve ço¤u zaman da zor bir ifllemdir. Ba-
¤>rsak lümenindeki gaz içeri¤i ultrasonografik bir kesit
görüntünün elde edilebilmesini engelleyebilir ve hatta
bazen tümü ile olanaks>z hale getirebilir. s>v> kistik kitlelere benzeyebilir ve fekal materyal de çe-
flitli artefaktlara ve psödotümör görünümlerinin ortaya
ç>kmas>na neden olabilir. Buna ra¤men baz> ba¤>rsak pa-
tolojilerinin karakteristik tipik önemli ultrasonografik
anormal bulgular> vard>r. Ayr>ca akut apandisit ve akut
divertikülit gibi birkaç durumda ultrasongrafi primer
tan> yöntemi ifllevini üstlenebilmektedir. Buna ek olarak
ba¤>rsak lümeninde yüksek frekansl> transdüserler ile
yap>lan endoultrasonografi özofagus, mide ve rektumun
de¤erlendirilmesinde daha s>k kullan>lan teknikler hali-
ne gelmektedir.
ANATOM< VE ULTRASONOGRAFTEKN
Normal Ba¤>rsak Görünümü
Normal ba¤>rsak iç içe ve düzgün dairesel kal>nl>kla-
ra sahip (konsantrik) dört katmanl>
, içi bofl ve uzanan
bir tüp fleklindedir (Resim 8-1). Lümende içten d>fla
do¤ru s>ralanan bu katmanlar (1) epitel örtüden, gevflek
ba¤ dokusundan (yani lamina propriya) ve muskularis
mukozadan oluflan mukoza, (2) submukoza, (3) iç sirkü-
ler ve longitudinal liflere sahip muskularis propriya ve
(4) seroza, yani adventisyad>r. Bu histolojik katmanlar
ultrasonografik görünüme de uygundur (Tablo 8-1) ve
befl adete kadar katman>n görülebildi¤i normal ba¤>r-
sak görünümü
olarak adland>r>l>r (Resim 8-2).
1-3
Ul-
trasonografik katmanlar s>rayla ekojenik ve hipoekoik
olarak görülürler; birinci, üçüncü ve beflinci katmanlar
ekojeniktirler; ikinci ve dördüncü katmanlar da hipo-
ekoiktirler. Histolojik katmanlar>n ultrasonografik kat-
manlarla olan bu iliflkisi, en kolay olarak, ba¤>rsak duva-
r>n>n kas bileflenlerinin (muskularis mukoza ve muskula-
ris propriya) ultrasonografideki hipoekoik katmanlar>
oluflturdu¤unun bilinmesiyle hat>rlanabilmektedir.
Rutin ultrasonografide ba¤>rsak görünümü de¤iflik-
likler gösterebilir. Bu görünüm ekojenik bir merkez ve
hipoekoik kenarl> bir çevre olan "öküz gözü" ("bull's
eye") görünümünden, befl ultasonografik katman>n tam
olarak tan>mlanabilmesine kadar de¤iflken olabilir. Tara-
man>n kalitesini ve transdüserin çözünürlü¤ünü katman-
ANATOM< VE ULTRASONOGRA-
F
Normal Ba¤>rsak Görünümü
Ba¤>rsak Duvar> Patolojisi
Görüntüleme Tekni¤i
Ba¤>rsak Duvar>n>n Doppler
Ultrasonografi ile
De¤erlendirilmesi
GASTRO
NEOPLAZ
Adenokarsinom
Gastrointestinal Stromal Tümörler
Lenfoma
Metastazlar
ENFLAMATUAR BA/IRSAK
HASTALI/I: CROHN
HASTALI/I
Klâsik Özellikler
Ba¤>rsak Duvar> Kal>nlaflmas>
Fibrolipomatöz Doku Art>m>
("Creeping Fat")
Lenfadenopati
Hiperemi
Striktür
Mukozal Anormallikler
Komplikasyonlar
Enflamatuar Kitleler
Fistül Oluflumu
Lokalize Perforasyon
Perianal Enflamatuar Hastal>klar
AKUT KARIN
Sa¤ Alt Kadran A¤r>s>
Akut Apandisit
Crohn Apandisiti
Sa¤ Tarafl> Divertikülit
Akut Tifilit
Terminal
Adenit
Sa¤ Tarafl> Segmental Omental
Enfarkt
Sol Alt Kadran A¤r>s>
Akut Divertikülit
DMekanik Ba¤>rsak Obstrüksiyonu
Paralitik Ba¤>rsak Ödemi
Gastrointestinal Kanal Enfeksiyonlar>
AIDS Hastalar>
Psödomembranöz Kolit
Konjenital Kistler
rsak Hastal>¤>
Pnömatozis Apendiks Mukoseli
Gastrointestinal Kanal Hematomu
Peptik Ülser
Bezoarlar
Lümen <çi Yabanc> Maddeler
Çölyak Hastal>¤>
Kistik Fibrozis
ENDOSONOGRAF<
Üst Gastrointestinal Sistem
Rektum: Rektal Karsinomunun
Tümör Evrelemesi
Anal Kanal
D>flk>
Perianal Enflamatuar Hastal>klar