te ve spesifitesinin, birlikte BTA ve BTV kullan>m>na
eflde¤er oldu¤unu göstermifltir.
nografi (MRA ve MRV) de gelifltirilmeye devam etmek-
te olup, bu yöntemler periferik venöz sistem inceleme-
sinde umut verici olduklar>n> göstermifllerdir.
tekrarlayan BT incelemelerine ba¤l> potansiyel radyas-
yon maruziyeti kayg>lar> yüzünden, BT veya MRG'nin
primer tarama incelemesi olarak gelecekte ultrasonogra-
finin yerini almalar> olas> gözükmemektedir. Ço¤u mer-
kezde ultrasonografi alt ekstremite venöz incelemesi
için bafll>ca görüntüleme tekni¤idir. MRG ve BT s>k-
l>kla pelvik, abdominal veya torasik derin ven trombozu
araflt>rmas>nda ikincil bir role hizmet ederler. Konvansi-
yonel venografi al>fl>lmad>k sorunlar> çözmek üzere son-
raki basamakta kullan>l>rlar.
kelet yap>lar>n>n olmamas> nedeni ile, baz> istisnalar d>-
fl>nda periferik venler ço¤unlukla yüksek ayr>nt>larda gö-
rüntülenebilir. Söz konusu yüzeyel yerleflimleri yüksek
frekansl> problar>n kullan>lmas>na olanak sa¤lar. Ço¤u
hastada, femoropopliteal ve subklavian venlerin gri ska-
la görüntülenmesi için 9 MHz'lik lineer problar uygun-
dur. Cüsseli hastalarda veya trombüsun kranyale yay>l>-
m>n> belirlemek amac> ile, iliak venler veya inferior vena
kavan>n incelenmesi flart oldu¤unda, yeterli penetrasyon
sa¤lamak için 6 MHz veya 4 MHz'lik problar gerekli
olabilir. Dokuz ya da 15 MHz'lik yüksek frekansl> prob-
lar, büyük ve küçük safenöz, brakial, inferior bald>r ven-
leri gibi daha yüzeyel venlerin görüntülenmesi için uy-
gundurlar. Ultrasonografinin tüm uygulamalar>nda ol-
du¤u gibi, ekstremitelerde de, geometrik rezolüsyonu en
üst düzeyde tutabilmek için, yeterli derinli¤e penetras-
yonu sa¤layabilen, en yüksek frekansl> problar kullan>l-
mal>d>r.
ler sa¤layan dupleks spektral analizi, hem de niteliksel
olan renkli Doppler ultrasonografiyi içerirler. Bu teknik-
lerin periferik venlerdeki hastal>k durumunu tan>mlama
ve objektif olarak hastal>k fliddetini ölçmede belirleyici
rolü mevcut olup, ultrasonografiye venöz hemodinami
de¤iflikliklerini saptama yetene¤i sa¤larlar. Bu anatomik
ve fizyolojik bilgi kombinasyonu, vasküler hastal>k de-
¤erlendirmesinde ultrasonografiyi güçlü bir araç haline
Doppler uygulamalar>nda genellikle daha düflük fre-
kanslar ile kullan>l>rlar. Ço¤u lineer s>ral> atefllemeli
("phased array") prob, Doppler ses demetini, yap>sal gö-
rüntüleme için kullan>lan ses demetinkinden farkl> aç>-
lara yönlendirme yetene¤ine sahiptir. Bu nedenle kötü
Doppler aç>lar>n>n yol açt>¤> hatalar> azaltan, daha düflük
dereceli Doppler aç>lar> kullan>labilir. Söz konusu teknik
konular, özellikle arteriyel incelemelerde daha da önem-
lidir. Renkli Doppler ultrasonografide, gri-skala görün-
tü üzerinde ak>m bilgisinin renk olarak efl zamanl> flekil-
de sunulur. Bu niceliksel bilgi, göreceli kan ak>m h>z>n>,
ak>m bozuklu¤u olan alanlar> ve kan ak>m yönünü gös-
terir. Renkli Doppler ultrasonografi ço¤u vasküler ultra-
sonografik çal>flmay> basitlefltirmifl ve inceleme süresini
k>saltm>flt>r. Yöntem, venöz sistemin uzun segmentleri-
nin h>zl>ca taranmas>na izin verir. Özellikle kompresyo-
nun yap>lamad>¤> subklavian venler, ayr>ca çok iri veya
obez hastalar>n bacak venleri gibi segmentlerde de¤erli
bilgiler sa¤lar. "Power" Doppler modu ile aç>dan ba¤>m-
s>z renkli ultrasonografik görüntüler sa¤lan>r; çok yavafl
ak>m>n saptanmas> kolaylafl>r. "Power" Doppler, küçük
venler veya bald>r ("calf") venleri gibi yavafl ak>ml> ven-
lerin gösterilmesinde standart renkli Doppler görüntüle-
meye göre baz> avantajlara sahip olabilir.
temlere ayr>l>r. Damar uzmanlar>ndan oluflan uluslarara-
s> bir forum 2002 y>l>nda yüzeyel venlerin terminolojisi-
ni de¤ifltirmeyi önermifltir. Bu yeni terminoloji ortak bir
uluslararas> standart sa¤lamak amac>yla büyük safen ven
(vena safena magna) ve küçük safen ven (vena safena par-
va) terimlerini belirlemifltir.
man inferiorunda, ancak ana femoral ven bifurkasyonu
kranyalinde, proksimal uylukta ana femoral ven medi-
alinden ç>kar (Resim 27-1). Daha sonra büyük safen ven,
uyluk ve bacak medialinde cilt alt> dokuda aya¤a kadar
uzan>r. Normal büyük safen ven genellikle ayak bile¤i
düzeyinde 1-3 mm, safenofemoral bileflkede ise 3-5mm
çap>nda olan, tek bir vendir. Bu ölçümler, bu ven, oto-
log ven grefti amaçl> kullan>m için ç>kar>lmadan önce
yap>lan tetkiklerde önem tafl>r.
küçük safen ven, bald>r>n dorsalinde, cilt alt> doku için-
de, ayak bile¤ine kadar seyreder. Küçük safen ven, infe-
riorda 1-2 mm, popliteal ven bileflkesi düzeyinde 2-4
mm çaptad>r; ço¤u hastada otolog greft materyali olarak
da kullan>lmaya da uygundur. Hem küçük, hem de bü-