background image
teri gerekli olabilir. Balon serviksin internal a¤z>na ola-
bildi¤ince yak>n konumland>r>lmal> ve havayla de¤il,
fizyolojik serumla fliflirilmelidir.
Spekulum ç>kar>ld>ktan sonra transvajinal prob vaji-
naya yerlefltirilir. Endometriyal kavite içindeki kateter
görüntülenerek gerekiyorsa, yeniden pozisyon verilir.
Steril serum fizyolojik sürekli ultrasonografik kontrol al-
t>nda kateter arac>l>¤>yla yavafl yavafl enjekte edilmelidir.
Uterus sagital ve koronal planlarda sistematik bir biçim-
de taranarak tüm endometriyal kavite görüntülendikten
sonra gerekli görüntüler kaydedilir.
Menstrüel siklüsleri düzenli premenapozal kad>nlar-
da, SHG genellikle siklüsün ilk 10 günü içinde tercihen
4 ila 7. günleri aras>nda gerçeklefltirilmelidir. Bu zaman
dilimi endometriumun en ince oldu¤u dönemdir. Dola-
y>s>yla erken gebeli¤in, ifllem nedeniyle bozulma olas>l>-
¤> en düflüktür. Düzensiz menstrüel siklüslü kad>nlarda
inceleme, kanaman>n sona erdi¤i günün sonras>nda ger-
çeklefltirilir. Hormon replasman tedavisi (HRT) gören
postmenapozal kad>nlarda ise ayl>k kanama periyodun-
dan hemen sonras> uygundur. HRT almayan postmena-
pozal kad>nlarda ifllem herhangi bir zamanda uygulana-
bilir. SHG hamilelerde, gebelik ihtimali varl>¤>nda ve
akut pelvik enflamatuvar hastal>kl> (PID) olgularda
kontrendikedir. Kronik PID'li hastalarda ve bakteriyel
endokardit riski tafl>yan kardiyak hastal>¤> olanlarda pro-
filaktik antibiyotik tedavisi verilerek tetkik gerçekleflti-
rilebilir.
4
Son zamanlarda SHG, ilave bilgiler veren üç boyutlu
multiplanar ultrasonografiyle kombine edilmektedir.
5,6
Üç boyutlu hacim bilgisinin SHG tamamland>ktan son-
ra analize edilmesi endometriyal kavitenin gergin ve flifl-
kin kald>¤> süreyi k>salt>r.
UTERUS
Normal Ultrasonografik Anatomi
Uterus, pelviste mesane ve rektosigmoid kolon aras>nda
yerleflir (Resim 15-2). Uterusun pozisyonu mesane ve
rektumun doluluk derecesine göre farkl>l>klar gösterebi-
lir. Serviks orta hatta sabit, uterus ise oldukça hareketli-
dir. Orta hattan bir yana oblik tarzda deviye olabilir.
Fleksiyon, serviksle k>yasland>¤>nda korpusun eksenini
anlatan bir terimdir. Versiyon ise, vajene k>yasla serviks
ekseninin durumunu belirtir. Uterus genelde antevert ve
antefleksdir. Fakat transabdominal görüntülerde dolu
mesanenin uterusu arkaya do¤ru itici etkisi yüzünden
düz veya hafifçe retrofleks de olabilir. Uterus korpusu
serviksle k>yasland>¤>nda posteriora aç>lanm>flsa retro-
fleks, uterusun tümü vajinayla k>yasland>¤>nda arkaya
aç>l> ise retrovert pozisyondan bahsedilir (Resim 15-3).
Retrofleks veya retrovert uterus fundusunu transabdo-
minal ultrasonografiyle de¤erlendirmek s>kl>kla güçtür.
Uterusun bu parças> probdan uzakta oldu¤undan hipo-
ekoik görülebilir ve fibroidi and>rabilir. Prob, posterior-
da yerleflik uterus fundusuna yak>n komflulukta olaca-
¤>ndan transvajinal ultrasonografinin retrofleks veya ret-
rovert uterusu de¤erlendirme baflar>s> mükemmeldir.
Normal uterusun boyut ve flekli yaflam boyu de¤ifl-
kenlik gösterir. Bu durum yafl, hormonal durum ve do-
¤um say>s> ile iliflkilidir. sun uzunlu¤u 2 ila 3.3 cm kadard>r (ortalama 2.8 cm).
Toplam uzunlu¤un üçde ikisini oluflturan serviksin ön-
arka (anteroposterior, AP) çap> 0.5 ila 1 cm (ortalama
0.8 cm) aras>ndad>r.
7
Prepubertal uterus tübüler veya
ters çevrilmifl armut görünümündedir. Yani serviksin
AP çap>, fundusunkinden fazlad>r.
8
Yenido¤an dönemi-
nin bafl>nda, anneden geçip, kalm>fl hormonlar>n>n etki-
siyle, uterus hafifçe daha büyüktür. Yenido¤an uterusu-
550
KISIM II
Abdominal, Pelvik ve Torasik Ultrasonografi
U
V
C
RES
Normal uterus (U), serviks (C) ve vajina
(V). Karfl>l>kl> vajinal mukozal yüzeyleri temsil eden merkezi li-
neer ekoyu (V) gösteren sagital kesit.
RES
Retrovert uterus. Retrovert uterusu ve sekre-
tuvar dönemdeki endometriumu gösteren sagital transvajinal ul-
trasonografi incelemesi (iflaretleyiciler).