background image
ad> verilen fibröz kord haline gelir. Mesane geniflledikçe,
mezonefrik kanal>n distal kesimi mesane trigonu içinde
ba¤ dokusu olarak birleflir. Ayn> zamanda üreterler birbi-
rinden ba¤>ms>z olarak mesaneye aç>l>r.
2
Bebekler ve ço-
cuklarda mesane abdominal bir organ iken, puberteden
sonra gerçek pelvik bir yap> haline gelir
2
(Resim 9-2).
Üretran>n Geliflimi
Erkek üretras>n>n ço¤unda ve kad>n üretras>n>n tama-
m>nda, epitelyum, ürogenital sinüsün endoderminden
kaynaklan>r. Üretral ba¤ dokusu ve düz kaslar, komflu
splanknik mezenflimden oluflur.
2
ANATOM<
Böbrek
Eriflkinde her bir böbrek, yaklafl>k 11 cm uzunluk, 2.5
cm kal>nl>k ve 5 cm geniflli¤e sahip olup, yaklafl>k 120-
170 gram a¤>rl>¤>ndad>r.
3
Emamian ve ark.
4
sa¤ böbre-
¤in parankimal hacminin sol böbrekten daha küçük ol-
du¤unu, bunun olas>l>kla sol böbre¤in büyümesine ola-
nak tan>yan görece daha genifl potansiyel bofllu¤un olma-
s> (sa¤ böbre¤in büyümesi karaci¤er taraf>ndan engelle-
nir) ya da görece artm>fl sol renal kan ak>m> (sol renal ar-
ter tipik olarak sa¤ renal arterden daha k>sad>r) nedeniy-
le oldu¤unu göstermifllerdir. Renal uzunluk en çok kifli-
nin boyu ile iliflkilidir ve ilerleyen yaflla birlikte paranki-
mal incelme nedeniyle renal boyut küçülür.
Sol böbrek genellikle sa¤ böbrekten 1-2 cm yukar>da
yer al>r.
3
Böbrekler hareketli olup, vücut pozisyonuna
ba¤l> olarak yer de¤ifltirir. Supin pozisyonda, sol böbre-
¤in üst kutbu, 12. torasik vertebra seviyesinde, alt kut-
bu ise üçüncü lumbar vertebra seviyesindedir.
Normal eriflkin böbre¤i fasulye fleklinde, anterior,
posterior ve lateralde düzgün konveks konturludur. Me-
dial yüzeyi konkav olup, renal hilus olarak bilinir. Re-
nal hilus, renal sinüs ad> verilen santral oyuk ile devam-
l>l>k gösterir. Renal sinüs içerisinde renal arterin majör
dallar>, renal venin majör kollar> ve toplay>c> sistem yer
al>r.
3
Renal sinüsün geri kalan k>sm> ya¤ ile sar>lm>flt>r.
Toplay>c> sistem (renal pelvis) renal hilusta renal damar-
lar>n arkas>nda yer al>r (Resim 9-3).
Renal parankim korteks ve medüller piramitlerden
oluflur. Renal medüller piramitler, renal kortekse k>-
319
B
ÖLÜM
9
Böbrek ve Üriner Sistem
RES
Mesane ve üretran>n em-
briyolojisi. fiemalar kloakan>n ürogenital si-
nüs ve rektuma bölünmesini; mezonefrik ka-
nallar>n absorpsiyonunu; üriner mesane, üretra
ve urakusun geliflimini ve üreterlerin lokali-
zasyon de¤iflimini gösteriyor; A ve B; Befl haf-
tal>k embriyo; C-H, 7-12 haftal>k embriyo (A,
C, E
ve G difli; B, D, F ve H erkek) (Al>nd>¤>
kaynak: The urogenital system. Moore KL, Persaud
TVN, editors
: The developing human: clini-
cally oriented embryology. 5th ed. Philadelp-
hia, 1993, Saunders, pp 265-303
).
Allantois
Primitif ürogenital sinüs
Mezonefroz
Mezonefroz
Mezonefroz
Mezonefroz
Metanefroz
Mezonefroz
Metanefroz
Mesane
Üreter
Üreter
Rektum
Urakus
Uterin tüp
Böbrek
Böbrek
Testis
Üreter
Duktus
deferens
Uterus
Vajen
Penis
Üretran>n
spongioz
segmenti
Klitoris
Mesane
Over
Gonad
Mezonefrik kanal
Ürogenital sinüsün
pelvik k>sm>
Vezikal
k>s>m
Pelvik
k>s>m
Ürogenital
membran
Fallik
k>s>m
Metanefroz
Ürogenital sinüs
Mezonefrik kanal
Üreterik tomurcuk
Ürorektal septa
Son ba¤>rsak
Kloakal membran
Genital kabarc>k